Geen aanwijzingen van fraude
Valse geruchten over Amerikaanse presidentsverkiezingen
13.11.2024, 16:08 (CET)
Na maanden van onzekerheid is de uitslag van de presidentsverkiezingen eindelijk bekend. De herverkiezing van Donald Trump heeft echter de geruchten over verkiezingsfraude bij de Democraten niet kunnen wegnemen.
Op Facebook wordt namelijk beweerd dat de Democratische kandidate Kamala Harris won in iedere staat waar geen identiteitskaart vereist was om te kunnen stemmen. Daarnaast zou ze ook geen enkele staat gewonnen hebben waar dat wel verplicht was. Volgens de berichten kan het dus niet anders dan dat er fraude gepleegd is. Klopt die analyse?
Beoordeling
Nee, want bepaalde staten waar geen ID-identificatie nodig was gingen ook naar Trump. Bovendien won Harris ook in staten waar wel ID-identificatie werd gevraagd. Ten slotte is het zo dat in veel staten waar geen ID-identificatie vereist was, mensen die voor het eerst gingen stemmen toch een andere vorm van identificatie moesten voorleggen.
Feiten
Informatie over de manier waarop in staten gestemd wordt is terug te vinden op de website Ballotpedia, een site die alle details verschaft over de Amerikaanse verkiezingen.
Daar geeft een kaart een goed overzicht van de drie verschillende opties: in bepaalde staten is een identiteitskaart (ID) met pasfoto vereist, in andere is een ID zonder foto voldoende en in sommige is zelfs geen ID nodig.
Leg je die kaart naast de kaarten die op sociale media gedeeld worden, dan merk je al snel dat de claim niet klopt. Trump haalde namelijk ook staten binnen waar geen ID vereist was, zijnde Pennsylvania en Nevada. Harris was daarin dus niet alleen.
Daarnaast haalde Harris ook New Hampshire en Rhode Island binnen waar wel een ID met foto vereist is. Ook in bijvoorbeeld Virginia, Delaware en Connecticut, drie staten waar een ID zonder foto vereist is, won Harris.
Een kaart met voorspellingen
Overigens is de kaart die in sommige Facebookposts gebruikt wordt, geen goede graadmeter voor de effectieve verkiezingsresultaten. De kaart komt namelijk van een X-account gespecialiseerd in voorspellingen en polls en is gebaseerd op de voorspellingen van Polymarket, een goksite waarover Deutsche Presse-Agentur (dpa) hier al eerder berichtte.
Accurate cijfers haal je beter bij gerespecteerde media, zoals bijvoorbeeld het Amerikaanse persbureau AP. Daar is te zien hoe Trump de verkiezingen won met 312 kiesmannen tegenover 226 voor Harris. Op dit moment worden in sommige staten wel nog altijd stemmen geteld, in Californië moet bijvoorbeeld nog twintig procent geteld worden.
Vormen van identificatie in de VS
De kiesregels verschillen van staat tot staat. Het feit dat een ID niet in alle stemlokalen vereist is, betekent echter niet dat er dan geen vorm van kiezersidentificatie bestaat.
Ballotpedia meldt dat aan sommige kiezers om een identiteitsbewijs kan worden gevraagd, zelfs in staten die dit in het algemeen niet verplichten - een detail dat niet voorkomt in de versie die door internetgebruikers wordt doorgegeven.
Bijvoorbeeld, in Pennsylvania moeten kiezers die voor het eerst stemmen een identiteitsbewijs laten zien (met of zonder foto). Daarna is dat niet langer nodig, behalve bij een verhuizing naar het gebied van een ander stembureau.
Nog andere regels gelden voor mensen die niet fysiek komen stemmen. Die moeten wel altijd hun identiteit bewijzen. De meest voorkomende opties zijn het tonen van hun identiteitskaart, rijbewijs of het identificatienummer van de sociale zekerheid.
Vergelijkbare regels gelden in Californië, een staat gewonnen door Harris. In de meeste gevallen hoeven kiezers zich daar niet te legitimeren als ze naar de stembus gaan. Maar ze moeten wel geregistreerd zijn om te stemmen. Dan wordt om een ID-nummer gevraagd.
Een hardnekkig verhaal
Deze berichten maken deel uit van hardnekkige geruchten over vermeende verkiezingsfraude, zogenaamd georkestreerd door de Democraten.
De verdachtmakingen werden aangewakkerd door Donald Trump sinds zijn nederlaag tegen Joe Biden in 2020, die hij nooit heeft erkend. Trump heeft in de aanloop naar de verkiezingen herhaaldelijk zijn ergernis geuit over het feit dat sommige staten geen ID vereisten bij stemlokalen.
(Stand van zaken: 13.11.2024)
Links
Facebookposts I, II & III (gearchiveerd I, II & III)
Ballotpedia over kiesprocedure (gearchiveerd)
Verkiezingsuitslag in Pennsylvania, Nevada, New Hampshire, Rhode Island, Virginia, Delaware & Connecticut (gearchiveerd I, II, III, IV, V, VI & VII)
Kiesprocedure in Pennsylvania, Nevada, New Hampshire, Rhode Island, Virginia, Delaware & Connecticut (gearchiveerd I, II, III, IV, V, VI & VII)
X-account & X-post (gearchiveerd I & II)
AP met meest recente cijfers (gearchiveerd)
Over procedure in Californië I & II (gearchiveerd I & II)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.