Misinformatiecocktail over Durov, straaljagers en de VAE

Van een arrestatie in een luchthaven naar verregaande geopolitieke gevolgen: dat zou het verhaal zijn achter de recente aanhouding van Pavel Durov, de oprichter en CEO van Telegram, in een luchthaven nabij Parijs. Als gevolg daarvan zou de Verenigde Arabische Emiraten (VAE) een bestelling van tachtig straaljagers in Frankrijk bevroren hebben. Al Jazeera zou over die ontwikkelingen berichtgeven in een video, aldus sociale mediagebruikers.

Beoordeling

Er is geen enkel bewijs dat de VAE een koopcontract voor 80 straaljagers bevroor vanwege de arrestatie van Durov. De video van Al Jazeera die als bron moet dienen, is nep.

Feiten

Durov is afkomstig uit Rusland, maar woont nu in de VAE, van waar hij ook zijn bedrijf runt. Hij heeft de dubbele Franse-Emirati nationaliteit. Op zaterdag 24 augustus werd hij aangehouden op een Parijse luchthaven. Ondertussen verscheen hij voor een rechter en zal hij in Frankrijk worden onderzocht op verdenking van medeplichtigheid aan het toestaan van criminele activiteiten, waaronder kindermisbruik en drugshandel, via Telegram.

De VAE reageerde op de arrestatie de volgende maandag, 26 augustus in een persbericht. Daarin staat de lezen dat het de zaak op de voet volgt en aan Frankrijk heeft gevraagd om de nodige consulaire diensten beschikbaar te maken voor Durov.

Tot zo ver de gekende feiten. Er is geen melding van enige annulatie van een contract tot aankoop van straaljagers. Dat tekenden de VAE bij Franse vliegtuigenbouwer Dassault Aviaton in december 2021. Het kocht toen tachtig Rafale straaljagers aan, die vanaf 2027 geleverd zullen worden.

Vervalste video

De bron van dat 'nieuwtje' is een video van Arabisch nieuwsmedium Al Jazeera, die helemaal nep blijkt. Er is op de website van Al Jazeera geen spoor van terug te vinden, buiten dan de initiële berichtgeving over het contract in 2021. Op hun YouTubekanaal is de video evenmin te vinden. De video volgt ook niet de stijl van Al Jazeera. Er is rare woordkeuze, en er is quasi altijd een persoon te zien in hun nieuwsvideo's, of dat nu een journalist of voiceover is.

Het is niet de eerste keer dat de naam van reputabele media als Al Jazeera of de BBC wordt misbruikt om neppe video's met desinformatie te verspreiden, een trend die zichtbaar is sinds het begin van de oorlog in Oekraïne.

(Stand van zaken: 05.09.2024)