Bruinkoolcentrale nabij Hoyerswerda wekt enkel elektriciteit op

In Hoyerswerda, in het oosten van Duitsland, zou een krachtcentrale helemaal geen elektriciteit opwekken maar juist wolken. Een video gedeeld op sociale media zou dat moeten aantonen. Dat alles zou passen in het plaatje van weermanipulatie, geo-engineering en HAARP. Hebben deze sociale mediagebruikers gelijk of zitten ze met hun hoofd in de wolken?

Beoordeling

De bruinkoolcentrale nabij Hoyerswerda wekt wel degelijk enkel elektriciteit op. De wolken in de video zijn een gevolg van de warme, vochtige lucht die opstijgt en vervolgens condenseert. Er is geen sprake van geo-engineering.

Feiten

De gedeelde video werd gefilmd in Spremberg, nabij Hoyerswerda, bij de bruinkoolcentrale Schwarze Pumpe. Dat is te zien op Google Street View, de autogarage met Pirellibord en de centrale op de achtergrond zijn duidelijk te herkennen. De energiecentrale produceerde vorig jaar 8,9 miljard kilowattuur elektriciteit.

De wolken die opstijgen vanuit de koeltoren van de centrale zijn een compleet normale reactie. Dat legt prof. Herman Russchenberg, hoofd van het Climate Institute van de Technische Universiteit Delft uit aan Deutsche Presse-Agentur (dpa). Wolken boven een koeltoren vormen zich hetzelfde als wolken boven zee. In een koeltoren wordt warme en vochtige lucht losgelaten. Deze warme lucht wil naar boven opstijgen: door die kracht die daarachter zit ontstaat de pluim die je uit de toren ziet komen.

Als deze warme en vochtige lucht uit de koeltoren vervolgens afkoelt, condenseert ze en ontstaan wolken – precies zoals wolken, die uit zeewater ontstaan. Die ontstaan doordat zeewater verdampt, en de lucht dus vochtig wordt gemaakt. Er wordt dus geen rook uit de koeltoren uitgestoten: het is simpelweg vochtige lucht die condenseert.

Stoompluimen

Of je de wolken uit de schoorsteen van een koeltoren ziet komen, hangt ook nog af van het omliggende weer: is lucht op dat moment heel droog, dan zal de opgestegen vochtige en warme lucht meteen verdampen. Zo’n karakteristieke pluim ontstaat dan niet eens. Is de omliggende lucht ook al vochtig, dan pas ontstaat zo’n pluim: de vochtigheid verdampt namelijk niet, maar krijgt de kans om te condenseren en een zichtbare wolk te vormen.

Ook een woordvoerder van LEAG, het bedrijf dat de bruinkoolcentrale Schwarze Pumpe in beheer heeft, bevestigt dit aan dpa. "Uit de koeltoren worden stoompluimen van het koelwatercircuit en gereinigde rookgassen uitgestoten. Alleen de stoompluim is zichtbaar. De gereinigde rookgassen niet. De emissiewaarden in de rookgassen worden continu gecontroleerd en liggen onder de wettelijk voorgeschreven limieten", zo klinkt het.

Geringe invloed op directe omgeving
Kan de regen die we de afgelopen maanden gehad hebben, dan uit zo’n koeltoren zijn gekomen? "Nee", zegt professor Russchenberg duidelijk, "was het weer maar zo makkelijk te controleren".

De waterdamp uit de koeltoren kan een minimale invloed hebben op het lokale weer in de directe omgeving van de centrale. Het gaat dan om lokale lichte miezer, zo verduidelijkt prof. Russchenberg. Of het echt tot regen komt, hangt ook af van de omgeving waar de koeltoren staat: is de omgeving daaromheen sterk bebouwd? Of staat de toren alleen in een groot veld? Wat voor weer is het op de dag zelf?

Geo-engineering is de parapluterm voor verschillende technieken om het klimaat te beheersen. Sommige van die technieken zijn controversieel, maar dat stopt landen als China en de Verenigde Arabische Emiraten niet om ze te gebruiken. HAARP is dan weer een onderzoeksproject naar de ionosfeer in Alaska die geen enkele invloed heeft op het weer, in Alaska of elders. Ook de bruinkoolcentrale in Spremberg kan dat dus niet ten laste worden gelegd.

(Stand van zaken: 05.07.2024)

Opmerking: deze check werd geüpdate om een fout in de titel en beoordeling te corrigeren. De bruinkoolcentrale bevindt zich nabij, en niet in, Hoyerswerda.