BRICS-landen blijven handel drijven met de VS en Israël

Een video over de BRICS, het internationaal samenwerkingsverbond tussen Brazilië, Rusland, India, China, Zuid-Afrika en partners, zorgt voor ophef op sociale media. In die video is een kale man te zien die vanuit Dubai het volgende nieuws brengt. Hij meldt dat de BRICS "feitelijk embargo’s hebben opgelegd aan de Verenigde Staten van Amerika en Israël". De handel met die landen zou gestopt zijn, met als gevolg dat "de kracht van de dollars" is verdwenen. 

Het klinkt onheilspellend en als niet veel goeds, maar in werkelijkheid is het doemdenkerij die hier de plak zwaait.

Beoordeling

Dat de BRICS de VS en Israël een embargo zouden hebben opgelegd, is een verzonnen feit. Er is helemaal geen sprake van zo'n embargo en er is geen enkel rapport of nieuwsartikel dat daarop wijst. Dat bevestigen ook verschillende experts internationale politiek.

Feiten

De claim is wijd verspreid: niet alleen in het Nederlands, maar ook in anderetalen dook hij deze maand op. Bovendien is de video niet nieuw: Deutsche-Presse Agentur kon via een reverse image search achterhalen dat de video al in maart 2024 circuleerde.

Geen embargo

Een oude claim dus, maar wel een valse. Een Google-zoekopdracht levert hierover geen enkel nieuwsartikel op, niet recentelijk en ook niet rond maart. Enkel een video van het YouTubekanaal Tech Show met als titel "BRICS Sanction Israel & US After Latest Events In Gaza!" is te vinden, waarin begin 2024 dezelfde claim werd gemaakt. Deze bron lijkt echter allesbehalve betrouwbaar.

Deutsche Presse-Agentur verifieerde de claim bij verschillende experts in de internationale politiek. Unaniem concludeerden zij dat de bewering compleet verzonnen is en op niets gestoeld. Professor Sérgio Veloso dos Santos Júnior, verbonden aan de denktank BRICS Policy Center, kwalificeerde de video als "flat-earthism" en een "complete heruitvinding van de realiteit".

Er is geen officieel document of geloofwaardige melding gemaakt van een dergelijk embargo door de BRICS-landen. Niet nu en ook niet eerder dit jaar, stelt Veloso. Professor in internationale betrekkingen Oliver Stuenkel treedt hem hierin bij.

Kritiek op Israëlische oorlogspolitiek

Veloso vermoedt dat dit valse verhaal is voortgekomen uit een verkeerde interpretatie van politieke uitspraken van BRICS-landen over de situatie in Gaza. 

De BRICS-landen hebben zich namelijk al herhaaldelijk kritisch uitgelaten over de Israëlische manier van oorlogsvoeren. Zuid-Afrika daagde Israël eind 2023 bovendien voor het International Strafhof in Den Haag.

Collectief trad de BRICS eveneens met statements naar buiten. In november 2023 veroordeelde het blok de "oorlogsmisdaden" van Israël en riep het op tot een staakt-het-vuren. Deze maand herhaalden de landen dat nog eens in een collectief statement als reactie op de Israëlische bombardementen in Rafah.

Ten slotte wijst Stuenkel op de debatten die de laatste jaren onder de BRICS-landen plaatsvonden over de invoer van alternatieve wisselkoersen als reactie op de dominantie van de Amerikaanse dollar. Dit is echter nog iets compleet anders dan een embargo, stelt Stuenkel. Bovendien zijn de meningen onder de BRICS hierover verdeeld en is bijvoorbeeld India niet zeer happig op dit idee.

Charlie Ward Show

De man in de video die vanuit Dubai dit zogenaamde 'nieuws' de wereld instuurt, zou Charlie Ward heten. Dat was eenvoudig af te leiden: op zijn T-shirt staan de woorden Charlie Ward Show. 

Wanneer we dit opzoeken in Google komen we op heel wat pagina's waar dezelfde kale man te zien is. Volgens zijn website is hij een 64-jarige Britse man.

Op zijn site en Facebookpagina staan heel wat berichten en soortgelijke video's. Deze berichten moeten zeker altijd met de nodige argwaan bekeken worden. De claim in deze video is fout en in het verleden deed hij ook al valse uitspraken over de coronavaccins.

(Stand van zaken: 21.06.2024)