Vlag afvallige regio afwezig bij EK-wedstrijd Oekraïne

Terwijl Oekraïense soldaten tweeduizend kilometer oostwaarts de opmars van het Russische leger proberen te stoppen, speelde de Oekraïense nationale voetbalploeg maandag in München haar eerste wedstrijd op het Europees kampioenschap.

De wedstrijd werd volgens een bericht op Facebook en een artikel op een sportwebsite overschaduwd door provocerende acties van supporters van tegenstander Roemenië. Zo zou er in het stadion een vlag te zien zijn geweest van de zelfverklaarde volksrepubliek Donetsk, een afvallige regio van Oekraïne die door Rusland werd geannexeerd, hoewel er nog hevig om wordt gevochten. Hing die vlag echt in het stadion?

Beoordeling

Nee, de afbeelding die op sociale media rondgaat en op de sportwebsite terechtkwam, is bewerkt. Op beelden van de wedstrijd is te zien dat de vlag er in werkelijkheid niet hing.

Feiten

Het bericht op Facebook bevat een link naar een artikel op de website sportnieuws.nl. In dat artikel wordt geschreven dat er tijdens deze wedstrijd een vlag van de zelfverklaarde volksrepubliek Donetsk (DNR) te zien was in het publiek.

Het artikel bevat een link naar een afbeelding die werd geplaatst op het X-kanaal van de Belarussische nieuwsorganisatie Nexta. Op die afbeelding, een stilstaand beeld van een tv-uitzending van de wedstrijd, lijkt over een reclamebord achter de grensrechter inderdaad de vlag van de DNR te hangen. Het beeld blijkt echter bewerkt.

Beeld bewerkt

Op de website van de Nederlandse Publieke Omroep is de wedstrijd in zijn geheel terug te kijken. Na 28 minuten schiet de Roemeense middenvelder Nicolae Stanciu op fraaie wijze de 1-0 tegen de touwen. Als de Roemeense voetballers het doelpunt vieren, rennen zij voor het reclamebord waar de DNR-vlag zou hebben gehangen.

Deutsche Presse-Agentur (dpa) maakte dit screenshot van dat moment. Aan details is te zien dat het screenshot precies dezelfde plek, op precies hetzelfde moment vangt als de afbeelding in het X-bericht van Nexta.

Kijk bijvoorbeeld naar de positie van de benen van de Roemeen met rugnummer vijftien, de wijd gespreide armen van de gevierde man Stanciu, of de lichaamshouding van de grensrechter voor het reclamebord met de naam van een luchtvaartmaatschappij. Het enige verschil: op het screenshot is de DNR-vlag achter de grensrechter afwezig. Die is dus later digitaal aan het beeld toegevoegd.

Overigens bevat de Facebookpost ook een filmpje waarop te horen zou zijn dat Roemeense supporters de naam van de Russische president Poetin scanderen in het stadion. Ook dit filmpje is bewerkt: de audio is later toegevoegd, zoals dpa in deze factcheck aantoont.

Zelfverklaarde volksrepubliek DNR

De DNR verklaarde zichzelf in 2014 onafhankelijk van Oekraïne, maar die status werd tot twee jaar geleden door geen enkel ander land erkend. Op 21 februari 2022 deed de Russische president Vladimir Poetin dat wel. Enkele dagen later viel Rusland Oekraïne binnen, waarmee het de oorlog begon die vandaag nog altijd voortduurt.

Rusland bezette delen van het oosten van Oekraïne en na schijnreferenda annexeerde het Donetsk, samen met drie andere Oekraïense regio's, op 30 september 2022. Rusland heeft geen van de regio's militair volledig onder controle. De annexatie werd veroordeeld door vrijwel de gehele internationale gemeenschap, behalve door enkele bondgenoten van Rusland, zoals Noord-Korea en Belarus.

Vanwege de oorlog is Rusland uitgesloten van deelname aan het EK voetbal. De Oekraïeners beleven tot dusver weinig plezier aan hun deelname: de wedstrijd tegen Roemenië ging met 3-0 verloren. Vrijdag wacht een herkansing tegen Slowakije.

(Stand van zaken: 20.06.2024)