Verkeerd begrepen 'grap'
Frikandellen van Mora liggen nog steeds in de winkel
17.5.2024, 15:37 (CEST)
Geen heerlijke Nederlandse frikandellen meer? Verschillende posts op Facebook verkondigen dat de Nederlandse snackfabrikant Mora haar frikandellen uit de winkel zou gehaald hebben wegens bijwerkingen. "Wat zijn de bijwerkingen dan?", vraagt iemand zich af in de reacties. Daarvoor wordt geen verklaring gegeven, maar sommige berichten suggereren een verband met de terugtrekking van het Astrazenecavaccin, dat recentelijk van de markt werd gehaald. Heeft het een echt met het ander te maken of is hier meer aan de hand?
Beoordeling
Deze posts zijn een grap: bij Mora is helemaal geen sprake van een terugtrekking van de frikandellen uit de rekken omwille van bijwerkingen. De snacks liggen nog steeds in de winkels. De grap alludeert op een oude uitspraak van minister Hugo de Jonge die de vaccins vergeleek met het eten van een frikandel. Door de terugtrekking van het Astrazenecavaccin werd die vergelijking al grappend terug de wereld in gestuurd, al had niet iedereen die humor door.
Feiten
Dat het hier om een ietwat wansmakelijke grap gaat vertelt Mora zelf aan Deutsche Presse-Agentur (dpa): "Mora haalt op dit moment géén frikandellen uit de winkels omwille van bijwerkingen", mailen ze.
Terugtrekkingen worden altijd op hun website gemeld. Voor de frikandellen is van zo'n melding geen sprake. Enkele jaren geleden vond met de bitterballen snack wel al eens een terugtrekking plaats. Die moesten toen uit de rekken gehaald worden omdat in enkele verpakkingen nacho's zaten. Dat kon gevaarlijk zijn voor mensen met een allergie, vandaar de beslissing.
Oude vergelijking herleeft
De grap alludeert op een oude uitspraak van Hugo de Jonge uit 2020, toen minster van Volksgezondheid. Hij sprak destijds in een podcastprogramma zijn onbegrip uit voor mensen die het coronavaccin niet wilden nemen. "Je hebt je hele leven frikandellen gegeten en je weet ook niet precies wat er in zit", zei hij schertsend.
Hij voegde daaraan toe dat het vaccin zeer goed getest is, dat het werkt en veilig is. Ook bijwerkingen zijn in beeld gebracht, dus moest het vaccin gewoon gebruikt worden volgens hem. Hij deelde die uitzending ook op zijn X-kanaal.
In de reacties bij de Facebookberichten wordt naar dat voorval verwezen: "Minister De Jong vergeleek het vaccin met een frikandel", merkt iemand op. Vandaar dat heel wat posts ook expliciet de link leggen met berichten over de vaccins en de terugtrekking van het Astrazenecavaccin.
Terugtrekking van het Astrazenecavaccin
Waarom dan net nu deze grap maken? Dat komt omdat recentelijk het Astrazenecavaccin van de markt werd gehaald. Volgens Astrazeneca zijn er genoeg andere vaccins op de markt waardoor het vaccin niet meer nodig is. Ook speelden leveringsproblemen en een aantal meldingen van bijwerkingen die vrouwen ontwikkelden een rol in de beslissing volgens mediaberichten.
De producent had al sinds het begin van de opstart van het vaccin last van leveringsproblemen en in het algemeen een mindere reputatie, al redde het vaccin volgens hun eigen schattingen wel het leven van meer dan zesenhalf miljoen mensen. In Nederland wordt het sinds 2021 niet meer toegediend.
(Stand van zaken: 17.05.2024)
Links
Facebookpost I, II, III, IV & V (hier, hier, hier, hier & hier gearchiveerd)
Webpagina Mora I & II (hier en hier gearchiveerd)
Over Hugo de Jonge (gearchiveerd)
YouTube-uitzending (gearchiveerd)
X-post Hugo de Jonge (gearchiveerd)
Nieuws over Astrazenecavaccin I & II (hier en hier gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.