Hevige regenval in Venlo als gevolg van klimaatverandering

Delen van Nederland hadden op 2 mei 2024 te maken met zware regenval en wateroverlast. In een Facebookpost wordt nu geïnsinueerd dat de wateroverlast in Venlo veroorzaakt is door cloud seeding, HAARP of SRM. Een screenshot van de vreemde vluchtroute van een vliegtuig zorgt voor extra argwaan. Een tiental reacties onder de post onderstreept zulke ideeën. "Absoluut staaltje geo engineering", reageert een van de Facebookgebruikers. Hebben ze gelijk?

Beoordeling

Geen van deze technieken zijn op 2 mei, noch op een ander moment, ingezet: het vliegtuig op de screenshot werd gebruikt voor luchtfotografie, HAARP beïnvloedt het weer niet en SRM wordt nog nergens gebruikt. Cloud seeding, HAARP en SRM kunnen bovendien geen overstromingen in gang zetten. De wateroverlast lijkt te wijten aan klimaatverandering.

Feiten

Te beginnen met het screenshot van Flightradar dat in de Facebookposts wordt gedeeld. Daarop is een vliegtuig te zien, en de vluchtroute die het vliegtuig in nette horizontale lijnen boven het gebied van Nijmegen aflegde. In de post wordt geïnsinueerd dat de vliegtuigen voor cloud seeding zijn ingezet. Dat is niet het geval. 

Cloud seeding is een kunstmatige techniek om regen af te dwingen. Voor deze techniek worden vliegtuigen of apparatuur op de grond gebruikt, die deeltjes zout of zilverjodide in wolken 'spuiten'. Daardoor wordt dan neerslag opgewekt.

In de screenshot is te zien dat het gaat om het vliegtuig PH-RVS. Dit vliegtuig is eigendom van Slagboom en Peeters Luchtfotografie. Het bedrijf maakt vanuit de lucht onder andere 3D-modellen van gebieden. Op 1 en 2 mei 2024 nam het vliegtuig luchtfoto's voor diverse Nederlandse gemeenten, bevestigt het bedrijf aan Deutsche Presse-Agentur (dpa) via een e-mail. 

Geen inzet in Nederland

Het is niet bekend dat Nederland cloud seeding überhaupt inzet. Landen die dat momenteel wel doen zijn onder andere China en Saudi-Arabië en de Verenigde Arabische Emiraten. Tot nu toe is er daarnaast geen bewijs dat cloud seeding zware stormen en overstromingen kan veroorzaken, aldus wetenschappers. Ook bij de Los Angeles Times en AP wordt de theorie als ongegrond omschreven.

HAARP beïnvloedt geen weer

Ook voor HAARP geldt dat er geen bewijs is dat het een rol in de zware regenval boven Venlo heeft gespeeld. Het High Frequency Active Auroral Research Program (HAARP of H.A.A.R.P.) is een Amerikaans onderzoeksinstituut in Alaska, opgezet door het leger en inmiddels overgedragen aan de University of Alaska Fairbanks. Buiten deze Amerikaanse staat zijn er geen locaties van dit instituut; dus ook niet in Nederland.

Verder kan HAARP het weer niet beïnvloeden. Het instituut onderzoek doet naar de ionosfeer, een laag in het bovenste stuk van de atmosfeer. Deze laag is van belang voor het verspreiden van radiosignalen. De weersomstandigheden op aarde worden geproduceerd in de troposfeer en de stratosfeer. De radiogolven van het HAARP instrument hebben dus geen interactie met die delen van de atmosfeer.

Solar Radiation Modification (SMR) nergens ingezet

Naast cloud seeding en HAARP is de wateroverlast ook niet door Solar Radiation Management of Solar Radiation Modification (SRM) veroorzaakt. Geen enkel land zet de technologie tot nu toe in; er zijn slechts een paar kleine experimenten in de open lucht geweest.

SRM is het tegenhouden van zonlicht om de temperatuur op aarde te temperen. Een van de technieken om dat te doen is Stratospheric Aerosol Injection (SAI). Deze vorm van SRM injecteert kleine reflecterende aërosolen in de bovenste atmosfeer om het koelingseffect van grote vulkaanuitbarstingen na te bootsen.

SRM heeft voor- en nadelen, meent de Europese Commissie, maar wordt niet als een oplossing voor de opwarming van de aarde gezien. Het pakt de oorzaak van het probleem, met name de uitstoot van fossiele brandstoffen, namelijk niet aan.

Klimaatverandering

In plaats van al deze technische ingrepen is de wateroverlast in Venlo eerder te wijten aan klimaatverandering. Hierdoor ontstaan er namelijk extremere weersituaties. Ook bij de nog hevigere wateroverlast in 2021 in Limburg werd er een verband met het klimaat gevonden. 

(Stand van zaken: 15.05.2024)