Geen bewijs dat cloud seeding overstromingen kan veroorzaken

In de Chinese provincie Guangdong vonden sinds 19 april enorme overstromingen plaats na hevige regen. "Moet je maar niet met het weer klooien. #cloudseeding," (sic) klinkt het op Facebook. De oorzaak van de overstromingen wordt door heel wat sociale mediagebruikers aan de techniek van cloud seeding gekoppeld, een manier om kunstmatig regen op te wekken uit wolken. Is er echt een verband tussen die twee?

Beoordeling

Een bewijs voor een verband is er niet. Cloud seeding zorgt hoogstens voor enkele tientallen procenten extra regen. Het fungeert vooral als een triggermechanisme om het te doen regenen. Wanneer het al hevig regent, zoals in China, heeft het geen extra effect.

Feiten

De techniek van cloud seeding wordt door landen gebruikt om droogtes tegen te gaan. China is momenteel koploper: al sinds de jaren veertig wordt het daar gebruikt om de verdroging van de rivieren tegen te gaan. Ook in Guangdong wordt het gebruikt.

Er bestaan verschillende types van cloud seeding, maar de meest gebruikelijke is die van glaciogenic cloud seeding, zo schreef Steven Siems van het team weermodificatie van de World Meteorological Organization aan Deutsche Presse-Agentur (dpa).

Bij die techniek worden chemicaliën, zoals zilverjodide, in wolken losgelaten. Deze hechten zich dan aan waterdruppels in de wolk, waarna die bevriezen. Zo verzwaren de waterdruppels en gaat het sneller regenen.

Cloud seeding als triggermechanisme

Tot nu toe is er echter geen bewijs voor een verband tussen cloud seeding en overstromingen, ook niet in het geval van China. In het verleden werd al vaak zo'n verband geopperd, maar dat is tot nu toe nog nooit bewezen, stellen wetenschappers.

Volgens Siems, werkt het vooral als een triggermechanisme om het te doen regenen. "Als het al hevig aan het regenen is, dan maakt het toevoegen van extra aerosolen geen verschil meer. Er was dus geen enkele reden om nog aan cloud seeding te gaan doen in China", meldt hij.

Bovendien duurde de storm in Guangdong meerdere dagen en was hij al zichtbaar op zee, waar er geen reden is om aan cloud seeding te doen. Geen enkel meteorologisch instituut in China waarmee dpa contact opnam reageerde op de vraag of er cloud seeding plaatsvond voorafgaand aan de storm.

Ten slotte is er nog geen duidelijkheid of cloud seeding überhaupt wel werkt. De impact mag alleszins niet overschat worden: schattingen van het effect van cloud seeding gaan hoogstens over een toename van maximaal dertig procent aan regenval. Lagere schattingen stellen dat de impact slechts tussen nul en twintig procent ligt. Over de lange termijn bekeken is het nog onduidelijk welke impact cloud seeding heeft aangezien daar nog weinig onderzoek naar gedaan is.

Klimaatverandering als verklaring

Het stormweer dat op 19 april uitbrak in het zuiden van China in de provincie Guangdong is veeleer te wijten aan klimaatverandering. Klimaatverandering veroorzaakt extreme natuurverschijnselen zoals overstromingen, maar doet ook droogtes steeds vaker voorkomen. Ook in China is dat het geval.

De hoeveelheid regen in Guangdong van de afgelopen periode is wel ongezien. In de hoofdstad Guangzhou viel sinds begin april meer dan 581 millimeter aan regen, wat een record is voor de laatste 66 jaar. Meer dan zeventien meetstations registreerden de hoogste regenval voor april sinds het begin van de metingen. Een evolutie van de regenval is hier te zien.    

Tegelijkertijd is veel regen niet ongewoon in deze regio: het heeft immers een vochtig en tropisch klimaat. Zware weersomstandigheden zijn daarom niet uitzonderlijk. Alleen al tussen 2007 en 2022 werden negen momenten van extreme regenval geregistreerd die meer dan drie maanden duurden. 

(Stand van zaken: 26.04.2024)