Cloud seeding in Saudi-Arabië wijzigt natuur niet permanent

Online wordt geclaimd dat in de Asir-regio van Saudi-Arabië sprake is van een heus rivierlandschap met duizenden zware rivierstromen, terwijl het gebied eerst woestijnachtig was. Dat zou zijn gebeurd dankzij cloud seeding, het kunstmatig laten vallen van regen. Zo zou er op 8 april 2024 nog sprake zijn geweest van stormen en overstromingen. Dat laat ook een bijbehorende YouTube-video zien, waarin gemeld wordt dat de 'woestijn nu bedekt is met duizenden rivieren': een natuurramp.

Beoordeling

Saudi-Arabië experimenteert in het gebied inderdaad met cloud seeding, maar er is geen bewijs dat dit hevig stromende rivieren oplevert. Ook is er geen sprake van permanente regenval en overstromingen in het gebied. De claims in de YouTubevideo dat de woestijn verandert in een rivier en dat het om een natuurramp gaat, kloppen niet.

Feiten

De provincie Asir of Aseer in Saudi-Arabië ligt in het zuidwesten van het land. In tegenstelling tot wat in de claim verondersteld wordt, is dit gebied in het Midden-Oosten geen dor woestijnlandschap. Het tegendeel is waar: Asir is een regio met een massief berglandschap, de Sarat- of Sarawatbergketen. De provincie huisvest zelfs het hoogste punt van het gebergte: Jebel Sawdah is bijna 3000 meter hoog.

In de bijbehorende YouTubevideo zijn meerdere wild stromende rivieren, watervallen en dammen te zien. Deze (gespiegelde) beelden lijken inderdaad terug te voeren naar de Asir-regio, begin april.

Zo is een video waarop een Mitsubishi te zien is terug te leiden naar de Al-Dahna waterval in de plaats Tanomah in de provincie. De locatie uit de video is vergelijkbaar met foto’s van de locatie in Google Maps. De video is door meerdere accounts gedeeld die deze locatie noemen, en de video’s zijn allemaal in april 2024 geplaatst. Een oudere video is niet terug te vinden. 

Een andere video in de compilatie lijkt een dam in de plaats Bariq te tonen. De video is niet terug te leiden naar een bron vóór april 2024. Ook verwijzen de bronnen die de video gedeeld hebben niet naar andere locaties. De waterkering op die locatie is te herkennen aan het hekwerk en de vele palen.

Veel onweersbuien

Dat er in de afgelopen periode veel regen viel en dat er daardoor sprake was van overstromingen, klopt. Dat lijkt ook zichtbaar op de videobeelden. Zo was er sprake van een stevige hagelstorm en overstromingen, berichtte onder andere Gulf News, een Engelstalige krant uit Dubai. Dat blijkt ook uit data van het weerstation in Abha, Asir. Daar werden eind maart en begin april zeer veel onweersbuien geregistreerd.

Niet echt is de omslagfoto van de video. De compositie is ofwel gemaakt in Photoshop ofwel met kunstmatige intelligentie. Dat is te zien aan de onwerkelijke compositie en dramatische weergave die niet terugkomt in de videobeelden. De foto kan daarnaast niet teruggeleid worden naar nieuwsbronnen.

Cloud seeding

In de claim wordt gesproken over cloud seeding. Wat is dat? Het is een kunstmatige techniek om regen af te dwingen. Daarbij worden vliegtuigen of apparatuur op de grond gebruikt die deeltjes zout of zilverjodide in wolken 'spuiten', waardoor neerslag kan worden opgewekt. Het is een techniek die nuttig is in zeer droge gebieden, bijvoorbeeld om een bosbrand te doven.

Maar het kan ook gebruikt worden om het juist te laten regenen zodat een andere locatie droog blijft. Dat gebeurde bijvoorbeeld bij de Olympische Spelen in Peking in 2008. Of cloud seeding werkt, daar zijn niet alle onderzoekers het over eens.

Saudi-Arabië is één van de landen die experimenteren met cloud seeding. Dat gebeurt ook in de provincie Asir, berichten verschillende media in 2022. Korte perioden van droogte door een gebrek aan regen komen steeds vaker voor in de provincie, zo stelden onderzoekers in 2021. Het is daardoor niet opvallend dat de staat ook in deze regio cloud seeding uitprobeert, desondanks het vochtigere klimaat.

Overstromingen

Kan cloud seeding overstromingen veroorzaken? Op meerdere plaatsen in de wereld waar overstromingen hebben plaatsgevonden, vragen mensen zich af of er een link met de relatief nieuwe technologie is. Er is geen bewijs dat er een verband tussen de twee is. Zo omschreef de Los Angeles Times de theorie als ‘ongegrond’. Ook bij Australische overstromingen was het niet het geval dat cloud seeding een rol speelde, omschrijft AP. Cloud seeding kan geen stormen creëren, zeggen experts tegen deze media. 

Er is dan ook geen bewijs dat de overstromingen als gevolg van zware regenval van april 2024 te wijten vallen aan cloud seeding. De situatie in Asir heeft te maken met de moesson rond deze tijd van het jaar. Het ligt dan ook voor de hand dat de overstromingen samenhangen met de hevige regenval die in deze periode gewoon is. Het is daarnaast niet bekend of er überhaupt cloud seeding in de periode voorafgaand aan de overstromingen heeft plaatsgevonden. Dit lijkt echter onwaarschijnlijk vanwege de jaarlijks terugkerende moesson.

(Stand van zaken: 16.04.2024)