Satire niet begrepen

Herbenoeming van de 'boterham' blijkt een broodje aap

20.3.2024, 16:06 (CET)

Boterham, kan dat woord nog wel in 2024? Een zogenaamde voedingsdeskundige vindt van niet, en dat maakt online veel mensen boos. Eén probleem: de bron van dit verhaal staat niet om zijn feiten bekend.

De goede oude boterham is met geen ander brood ter wereld te vergelijken, dat weet iedere Nederlander. Dat de simpele 'boterham' nu een andere, meer veganistische naam zou moeten krijgen, stuit daarom online veel mensen tegen de borst. Volgens een voedingsdeskundige zou het woord consumenten aanzetten tot ongezond gedrag. "Wat een woke-gedoe", schrijft een Facebookgebruiker. Maar is dit woke-gedoe wel zo serieus?

Beoordeling

De sceenshot die gedeeld wordt is gemaakt van een artikel van Nieuwspaal, een bekende satirewebsite. De inhoud is dus als grap bedoeld, en niet echt. Voedingsdeskundige De Lange bestaat niet.

Feiten

Door de inleiding van de tekst uit de screenshot te googelen, komt direct het originele artikel van Nieuwspaal naar boven. Daarmee is meteen duidelijk dat de inhoud van de tekst niet serieus bedoeld is en feitelijk niet klopt. Nieuwspaal is een website vol satirische artikelen, vaak met een knipoog naar de actualiteit.

Een groot deel van de sociale mediagebruikers die de screenshot delen lijkt door te hebben dat het om satire gaat, maar niet iedereen. In de Facebookcommentaren zijn boze reacties te lezen over het "woke-gedoe" en wordt de zogenaamde voedingsexpert Elsbeth de Lange aangevallen. Maar deze mevrouw bestaat niet echt. Ze is door Nieuwspaal bedacht, en komt ook in een artikel uit 2016 voor. Dat ging ook toen al over brood.

Het gebeurt wel vaker dat satire op sociale media een eigen leven gaat leiden. Deutsche Presse-Agentur (dpa) schreef in het verleden meerdere factchecks over Nieuwspaal-artikelen die fout werden geïnterpreteerd en daardoor onnodig woede en verontwaardiging opriepen. Al kun je je afvragen of het raken van deze gevoelige snaar niet juist de functie van satire is.

(Stand van zaken 20.03.2024)

Links

Facebookpost I & II (gearchiveerd I & II)

Artikel 2024 Nieuwspaal (gearchiveerd)

Over Nieuwspaal (gearchiveerd)

Zoekresultaten Elsbeth de Lange (gearchiveerd)

Artikel 2016 Nieuwspaal (gearchiveerd)

Dpa factcheck I, II & III

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.