Na Franse verkiezingen

Valse beschuldigingen aan adres Franse moslims

12.7.2024, 16:32 (CEST)

Het is heel makkelijk om valse xenofobe uitspraken online te lanceren zonder dat je daar verantwoording voor moet afleggen. Na de verkiezingen in Frankrijk waren Franse moslims daar slachtoffer van.

Na de verkiezingsoverwinning van de linkerzijde in Frankrijk kwamen heel wat mensen op straat. Zo waren er onder andere beelden te zien van vierende mensen op de Place de la République in Parijs. Op sociale media gaat nu ook een andere video rond waarbij beweerd wordt dat "moslims in Frankrijk" de nederlaag van Frans rechts vieren door te zingen "Dood aan Frankrijk, Dood aan de Joden, Dood aan de politie." Die berichten werden vervolgens aangelengd met een laagje xenofobie: "Daar zit je dan met je islamitische cohorten in Europa", valt onder meer te lezen.

Wie goed oplet bij het kijken van de video, ziet al snel dat er niets van klopt.

Beoordeling

De beelden hebben niets te maken met de huidige Franse verkiezingen. Ze werden gemaakt in oktober 2023 en tonen een pro-Palestijnse betoging in Marseille. Van het zogenaamde gezang is helemaal geen sprake in de video.

Feiten

Naast de Nederlandstalige berichten met deze claim, circuleert het ook nog in andere talen. Ondanks de wijde verspreiding van de claim, gaat het hier echter om valse informatie. Een eerste indicatie daarvoor is het feit dat er in de video helemaal geen sprake is van de gezangen "Dood aan Frankrijk, Dood aan de Joden, Dood aan de politie". Wie goed luistert merkt op dat er herhaaldelijk "Viva Palestine" gezongen wordt. Wat is hier aan de hand?

Pro-Palestijnse betoging in oktober 2023, Marseille

Via een omgekeerde zoekopdracht valt te achterhalen dat de beelden in werkelijkheid veel ouder zijn. De oudste online verschijning gaat terug tot 11 oktober 2023. Op X deelde Nicolas Boutin, journalist bij het rechtse tijdschrift Valeurs Actuelles, de video toen met de boodschap: "In Marseille, nemen honderden sympathisanten van de Palestijnse zaak deel aan een wilde en onaangekondigde betoging". Hij schreeft er ook bij dat de politie de betoging heeft stopgezet en twee mensen heeft aangehouden. 

De beelden tonen effectief een plek in Marseille. Dat kon Deutsche Presse-Agentur op basis van de logo's en namen van de winkels bepalen. De scène speelt zich af in de Rue Saint-Ferréol, met deze coördinaten 43.29377296658277, 5.378173327030967 om exact te zijn. Dit is vlakbij de Vieux-Port, de oude haven van Marseille.

In die periode waren er geregeld pro-Palestijnse betogingen in Marseille. Zowel op 10 als 11 oktober vonden er betogingen plaats in de stad. Tijdens de betoging op 10 oktober waren zo'n 200 betogers aanwezig. Ook mensen van de vakbond waren aanwezig. Doordat de betoging verboden was, moest de politie interveniëren.

De dag nadien volgde een kleinere betoging waarop een vijftigtal mensen aanwezig waren. Ook die was verboden. Het is echter onduidelijk bij welke betoging de beelden die op sociale media rondgaan horen. Bij geen van beide betogingen wordt echter door Franse media gewag gemaakt van de schofferende gezangen, zoals online beweerd. Dat verzinsel gaat enkel op sociale media rond.

Heel wat desinformatie na Franse verkiezingen

De Franse verkiezingen lokten een hele resem aan valse berichten uit. Dpa schreef daar al meerdere artikels over. Doorgaans werden oude beelden die niets met de verkiezingen te maken hebben, onterecht ermee in verband gebracht.

(Stand van zaken: 12.07.2024)

Links

Facebookpost I & II (gearchiveerd I & II met video)

Beelden vanop de Place de la République (gearchiveerd)

Berichten in andere talen I, II & III (gearchiveerd I, II & III)

Gearchiveerd omgekeerde zoekopdracht

Over Nicolas Boutin (gearchiveerd)

X-bericht Nicolas Boutin (gearchiveerd)

Locatie en beeld op Google Street View in Marseille (gearchiveerd I & II)

Artikels over betogingen I, II & III (gearchiveerd I, II & III)

Berichten op X over betogingen I, II, III & IV (gearchiveerd I, II, III & IV)

X-bericht (gearchiveerd)

Artikels Dpa I & II

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.