Beschuldigingen tegen EMA missen onderbouwing

Het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) zou tienduizenden meldingen van bijwerkingen van de coronavaccins uit diens database hebben verwijderd. Volgens Facebookgebruikers (hier, hier en hier) is daarmee de "grote cover-up" van de vaccinatieschade zijn begonnen. Gebeurt dit echt, of ziet men spoken?

Beoordeling

Er is geen enkel bewijs dat EMA bijwerkingen uit diens database verwijdert. Het is volstrekt onduidelijk waar de cijfers die online circuleren vandaan komen en wat ze betekenen. Volgens EMA komen deze cijfers niet overeen met de werkelijke aantallen van gemelde en vermoedelijke bijwerkingen van de coronavaccins.

Feiten

De bewering is afkomstig van dit Franse blog. Daarop staat een verhaal over een gepensioneerde medewerker van het stadhuis van Parijs. Deze Catherine Theilhet zou cijfers uit "de database van het EMA" van 2021 tot 2023 hebben vergeleken met cijfers die het EMA zou hebben gepubliceerd op 1 januari 2024. Ze zou vervolgens tot de conclusie zijn gekomen dat er tienduizenden gevallen van gerapporteerde bijwerkingen van de coronavaccins zijn verwijderd.

Het verhaal werd vervolgens in computervertaling in het Nederlands op X gezet door Europarlementariër Marcel de Graaff van Forum voor Democratie (FvD). Zijn bericht werd meer dan 90.000 keer bekeken en als 'bron' geciteerd door de beruchte (zie hier en hier) nepnieuwssite Ninefornews. Vervolgens verspreidde de valse claim zich op Facebook.

Het is niet duidelijk wie Catherine Theilhet precies is. Er heeft iemand met de naam Catherine Teilhet (let op de ontbrekende 'h') bij het gemeentehuis van Parijs gewerkt, maar het is onduidelijk of deze persoon de cijfers heeft verzameld en gepubliceerd. Mevrouw Teilheit reageerde niet op een e-mail van Deutsche Presse-Agentur (dpa).

Nietszeggende cijfers

Het is belangrijk om op te merken dat noch de Franse blogpost, het X-bericht van De Graaff of Ninefornews, enig bewijs leveren voor de bewering dat EMA meldingen van bijwerkingen zou verduisteren.

De blogpost verwijst naar deze tabel, die cijfers uit de database van EMA zou bevatten. Het is echter volstrekt onduidelijk waar deze cijfers in werkelijkheid vandaan komen. De tabel bevat geen verwijzing of link naar een concrete publicatie van EMA.

Ook blijkt uit de tabel niet wat de cijfers precies betekenen. Gaat het hier om aantallen bijwerkingen van één type coronavaccin, of van alle vaccins? Of toont de tabel het aantal verholpen ziektes door een willekeurig ander medicijn? Welke rekenmethode is er gebruikt? Naar welke landen is er gekeken? Het staat er allemaal niet bij.

Als wordt aangenomen dat de cijfers verwijzen naar aantallen gemelde vermoedelijke bijwerkingen van alle verschillende coronavaccins bij elkaar, zoals de Franse blogpost zou kunnen bedoelen, dan kloppen de cijfers niet. Dat laat EMA weten aan Deutsche Presse-Agentur (dpa) via e-mail.

"We hebben de EudraVigilance-database gecontroleerd en kunnen bevestigen dat alle cijfers uit de tabel onjuist zijn en in feite sterk zijn opgeblazen (in sommige gevallen meer dan tien keer zo hoog)", aldus een woordvoerder.

EMA heeft daarbij gekeken naar data van alle bijwerkingen van alle coronavaccins in de EudraVigilance-database, dat is de EU-database die wordt gebruikt voor het monitoren en analyseren van informatie over vermoedelijke bijwerkingen van medicijnen.

EudraVigilance

EudraVigilance is een spontaan meldsysteem. Dat wil zeggen dat er in dat systeem meldingen binnenkomen van mogelijke bijwerkingen van alle medicijnen die zijn goedgekeurd voor gebruik in de EU. Die meldingen worden gedaan door verschillende bedrijven en overheidsinstanties, waaronder medicijnproducenten wereldwijd en de nationale geneesmiddelenbureaus van elke afzonderlijke EU-lidstaat.

Er komt bij EudraVigilance dus een enorme hoeveelheid data binnen, die niet zomaar even geïnterpreteerd kan worden door iedere leek met een blog.

"Spontane meldsystemen zoals EudraVigilance zijn erg complex en vereisen toegewijd personeel met een grondige kennis van geneesmiddelenmonitoring, anders is het erg gemakkelijk om verkeerde conclusies te trekken", schrijft EMA aan dpa.

Om die reden is de volledige database van EudraVigilance ook niet toegankelijk voor het grote publiek. Een door vakspecialisten inzichtelijk gemaakte verzameling van die data is wel beschikbaar op de website www.adrreports.eu, met als doel om professionele zorgverleners en het algemene publiek te informeren over vermoedelijke bijwerkingen die zijn gemeld voor specifieke geneesmiddelen.

EMA kan de data in EudraVigilance niet aanpassen. EMA ontvangt, verzamelt en visualiseert de data, maar kan meldingen niet veranderen of verwijderen. Dat kan alleen de melder zelf doen. Dit schrijft EMA aan dpa, maar het staat ook op de website van EudraVigilance.

Logischerwijs neemt het aantal binnengekomen meldingen met het verstrijken van de tijd alleen maar toe. Toch kan het zijn, dat een rapport soms een lager aantal meldingen toont dan een eerder rapport. Dit komt omdat dubbele meldingen van hetzelfde geval verwijderd worden, zodra ze worden ontdekt.

Stijging tussen 2021-2024

De aandoeningen die in de tabel in de Franse blog worden genoemd, zijn mogelijk wel bijwerkingen van coronavaccinatie. Op verzoek van dpa vergeleek EMA de EudraVigilance-cijfers, over hoe vaak deze specifieke vermoedelijke bijwerkingen werden gemeld, van november 2021 en januari 2024. Volgens EMA is er dan juist een toename van gerapporteerde meldingen te zien. Dat komt dus niet overeen met het verhaal uit de Franse blog dat de EMA cijfers zou verduisteren.

Het is belangrijk om op te merken dat de genoemde cijfers gaan over 'vermoedelijke' bijwerkingen van de coronavaccins. Dat wil zeggen: medische klachten die optreden nadat iemand is gevaccineerd, maar die niet noodzakelijkerwijs zijn veroorzaakt door het vaccin.

(Stand van zaken: 15.02.2024)