Alaska blijft voorlopig Amerikaans grondgebied

Gedane zaken nemen geen keer, tenzij het van president Poetin afhangt. Die zou namelijk via een decreet besloten hebben dat de verkoop van Alaska aan de VS, in 1867, illegaal zou zijn. De Amerikaanse staat zou volgens Poetin dus gewoon Russisch grondgebied zijn, dat momenteel door de Amerikanen bezet wordt. Reiken Poetins ambities tot over de Stille Oceaan?

Beoordeling

Het decreet wijst subsidies toe aan de organisatie die Russische eigendommen in het buitenland beheert. Er is nergens in het document sprake van Alaska. Dat dit decreet implicaties zou hebben voor de status van Alaska is pure speculatie.

Feiten

Het decreet dat al deze oproer online in gang zette, werd door president Poetin ondertekend op 18 januari 2024. Het is terug te vinden op de website waar de Russische overheid officiële documenten publiceert. Het document is in het Russisch maar valt te vertalen met het gebruik van Google Lens. Wat meteen opvalt is dat de term 'Alaska' niet in het document voorkomt.

Het document gaat over het toekennen van subsidies aan de overheidsinstantie die zich bezighoudt met het beheer van eigendommen van de Russische staat in het buitenland. Zoals uitgelegd in een Engelstalig artikel van staatspersagentschap Tass moeten deze fondsen dienen om buitenlandse eigendommen van zowel de huidige Russische staat als zijn voorgangers de Sovjet-Unie en het Russische keizerrijk, op te sporen, te registren en en juridisch te beschermen. 

Maar nergens in het document wordt gewag gemaakt van het feit dat de verkoop van Alaska illegaal zou zijn geweest. Op 30 maart 1867 kochten de Verenigde Staten Alaska van het Russische keizerrijk voor 7,2 miljoen dollar. Omgerekend naar wat de dollar in 2017 waard was, komt dat neer op zo'n 113 miljoen dollar. 

Druk zetten

Hoewel het decreet zich dus niet uitspreekt over de verkoop van Alaska, wordt het door sommige Amerikaanse bronnen, zoals Newsweek en The Institute for the Study of War (ISW), wel gezien als een manier van Rusland om druk te zetten op buurlanden en geopolitieke tegenstanders. Hierbij wordt wel eerder gedacht aan voormalige Sovjetrepublieken in Oost-Europa, dan aan Alaska.

De suggestie dat het decreet implicaties voor de status van Alaska zou hebben, lijkt te komen van het Telegramkanaal Dva Majors (twee majoors), pro-Kremlin Russische militaire bloggers. Zij maakten een (ambitieuze) lijst met regio's waar kan gezocht worden naar eigendom en Alaska staat in die lijst.

De claim van Dva Majors valt misschien niet te serieus te nemen. In ieder geval gaat het natuurlijk voorbij aan het feit dat Alaska verkocht is en het Russische rijk er ook iets voor heeft gekregen. Wie betaald wordt voor iets dat die verkoopt, is geen eigenaar meer.

Reacties

Op een persconferentie op 19 januari 2023 werd de illegaliteit van de verkoop van Alaska ook voorgelegd aan een woordvoerder van het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse zaken. Die kwam eerder uit de lucht gevallen, maar bevestigde wel dat Rusland Alaska niet zou terugkrijgen.

Op X maakte Dmitri Medvedev, de voormalige president van Rusland en handlanger van president Poetin, zich dan weer vrolijk over dit antwoord. Hij stelde schertsend dat door dit antwoord oorlog onafwendbaar was.

(Stand van zaken: 29.01.2024)