Centrum Hamburg liep op 19 januari vol met demonstranten

Ondanks het koude weer waren de afgelopen weken veel Duitsers buiten te vinden: demonstraties tegen rechts-extremisme en de partij Alternative für Deutschland (AfD) trokken mensenmassa's. Alleen al in Hamburg verzamelden zich op 19 januari volgens de politie 50.000 mensen. Op sociale media wordt dat alleen betwijfeld: twee foto's zouden bewijzen dat de media bewerkte beelden gebruikten om de mensenmassa aan te dikken. Is deze bewering hard te maken?

Beoordeling

Nee. Beide foto's zijn niet gemanipuleerd. De een werd een klein half uur eerder genomen dan de ander: in die tussentijd stroomde de Hamburgse binnenstad langzaam vol. Ander beeldmateriaal van de demonstratie laat zien hoe vol het was.

Feiten

Op beide foto's zijn de Reesendammbrücke en Jungfernstieg in de binnenstad van Hamburg te zien, vanuit een vergelijkbare hoek. De foto's werden allebei op 19 januari 2024 genomen.

De bovenste foto is genomen door een fotograaf van de Noord-Duitse omroep NDR, blijkt uit een bericht van NDR op X. De NDR deed uitgebreid verslag van de demonstratie. Op aanvraag van Deutsche Presse-Agentur (dpa) bevestigde de NDR dat zij de foto op 19 januari rond 15.00 uur maakten. De NDR stuurde een versie met betere kwaliteit mee, die bovenaan deze factcheck te vinden is.

In die foto is de tijdsopname te controleren. In de achtergrond is de bakstenen klokkentoren van de 'Alten Post' te zien. Door op de afbeelding in te zoomen is te zien dat het inderdaad 15.00 uur is.

De tweede foto werd al in goede kwaliteit gedeeld op de Facebookpagina van de Senaat van Hamburg. Nu is op de klokkentoren te zien dat het ongeveer 15.20 is.

Meer demonstranten dan verwacht

Dat het om 15.20 voller is op de Reesendammbrücke dan 20 minuten eerder is niet zo vreemd: de demonstratie zou om 15.30 beginnen en de binnenstad liep dus langzaam vol. De organisatoren verwachtten zo'n 10.000 deelnemers. Dat werden er uiteindelijk 50.000 volgens de Hamburgse politie.

Kort na half 5 werd daarom de demonstratie afgebroken: de binnenstad werd te moeilijk bereikbaar voor hulpdiensten. Videomateriaal uit reportages van Euronews en NDR bewijzen nog eens hoe vol het was.

De organisatie van de demonstratie schatte het aantal demonstranten overigens op 130.000, later schroefden ze dit naar 80.000 terug. Waarom verschillende partijen vaak op andere schattingen uitkomen, wordt in dit artikel van de Tagesschau uitgelegd.

Geen ijs op de Alster

In de Facebookpost staan ook nog op beide foto's twee rode cirkels rond het water in de Alster. In de een zijn witte vlekken te zien, in de ander niet. Waar de rode cirkels exact de aandacht op moeten vestigen, is niet helemaal zeker, maar aanwijzingen van manipulatie zijn het alvast niet.

De vlekken zijn geen ijs op het water, maar sneeuwvlokken voor de cameralens. In het archief van een Duitse weersite is te zien dat rond 15.00 inderdaad een kleine bui over de stad trok. De temperatuur van die dag lag rond het vriespunt.

Onthullingen Correctiv

De demonstraties begonnen midden januari naar aanleiding van een artikel van onderzoeksjournalisten van Correctiv. Daaruit bleek dat invloedrijke AfD'ers met andere rechts-extremisten een plan hebben besproken om mensen op basis van racistische criteria Duitsland uit te zetten - ongeacht of ze een Duits paspoort hebben of niet.

Niet alleen in Hamburg, maar in vele andere Duitse steden wordt sindsdien massaal gedemonstreerd tegen de ontwikkeling van extreemrechts in Duitsland.

(Stand van zaken: 29.01.2024)