Chemtrails niet genoemd
Mexico wil geo-engineering verbieden
11.1.2024, 18:07 (CET)
Mexico zou chemtrails hebben verboden, zo wordt beweerd in posts (hier en hier) die veel gedeeld worden op Facebook. Hiermee zou aan het licht komen dat "weermodificatie geen complottheorie is". Dit is een ietwat verwarrende claim, want chemtrails en weermodificatie zijn verschillende zaken. Heeft Mexico chemtrails echt verboden?
Beoordeling
Nee, Mexico heeft chemtrails niet verboden. Dat zou ook vreemd zijn, want chemtrails bestaan alleen in complottheorieën. Weermodificatie en geo-engineering zijn geen complottheorieën, maar een omstreden manier van menselijk ingrijpen in het weer of het klimaat. Mexico kondigde aan ongeautoriseerde experimenten met geo-enigineering te willen verbieden.
Feiten
De bewering dat Mexico chemtrails gaat verbieden, gaat al sinds januari 2023 rond op sociale media. Het gerucht werd de wereld in geholpen met dit filmpje op Instagram van 20 januari. In het filmpje wordt verwezen naar dit artikel op een nieuwssite over klimaatgerelateerde onderwerpen.
Het artikel gaat over de aankondiging van Mexico op 13 januari 2023 om experimenten met geo-engineering te verbieden. Die aankondiging kwam nadat een startup uit de VS, Make Sunsets, ballonnen gevuld met zwaveldioxide begon op te laten in de Mexicaanse staat Baja California.
De startup experimenteert met de omstreden geo-engineeringtechniek stratospheric aerosol injection (SAI) en claimt daarmee de opwarming van de aarde tegen te kunnen gaan. Dat experiment vond echter plaats zonder voorafgaande waarschuwing en zonder toestemming van de Mexicaanse autoriteiten.
Mexico kondigde daarop actie aan om dit soort experimenten met geo-engineering te stoppen en te verbieden, vanwege de ernstige risico’s "voor het milieu, mensen en hun leefomgeving." De Mexicaanse regering verwijst daarbij ook naar een internationaal moratorium van de Verenigde Naties tegen het toepassen van geo-engineering. Welke concrete maatregelen Mexico wil nemen, blijft vooralsnog onduidelijk.
Contrails geen chemtrails
In het Mexicaanse persbericht stond niets over chemtrails, een begrip uit een wijdverbreide complottheorie. Sommige mensen zien in de strepen die vliegtuigen soms achterlaten in de lucht het bewijs dat kwade machten bewust een cocktail van chemicaliën over de wereld uitsproeien om mensen te vergiftigen.
In werkelijkheid worden die strepen veroorzaakt door waterdamp en fijne roetdeeltjes van verbrandde vliegtuigbrandstof die bevriezen tot ijskristallen en bij hoge luchtvochtigheid zichtbare dampsporen achterlaten. Hoe dan ook zijn die strepen iets anders dan geo-engineering of weermodificatie.
Geo-engineering met de SAI-techniek
Geo-engineering is het grootschalig ingrijpen in natuurlijke systemen van de aarde door middel van technieken en technologieën. Het is zeer omstreden en veel wetenschappers roepen op terughoudend te zijn met experimenten. Andere wetenschappers zien het als een reële optie om de opwarming van de aarde tegen te gaan.
De SAI-techniek houdt in dat er zwaveldeeltjes of andere aerosolen in de stratosfeer worden gespoten. Die deeltjes reflecteren zonlicht bij de aarde vandaan, waardoor de aarde afkoelt. Hetzelfde gebeurt op natuurlijke wijze bij een vulkaanuitbarsting, waar de techniek op is geïnspireerd. Hoewel de techniek in theorie kan werken, zijn er zorgen om de mogelijke bijeffecten. Zo kan de techniek de ozonlaag aantasten en regionale weerpatronen verstoren. Ook wordt er gevreesd voor schadelijke effecten voor de menselijke gezondheid.
Het experiment van Make Sunsets met de SAI-techniek werd fel bekritiseerd door wetenschappers in de MIT Technology Review. De startup had zomaar wat zwavel en helium in ballonnen gepompt en die opgelaten in de hoop dat ze op hoogte door de druk zouden knappen. Er werd geen enkele meting gedaan, waardoor de effecten onbekend bleven. Het is zelfs niet duidelijk of de ballonnen wel zijn geknapt.
Ondertussen gaat Make Sunsets door met zwavel in de stratosfeer loslaten en claimt het dat het daarmee de aarde afkoelt. Het bedrijf verkoopt online zogenaamde "cooling credits" waarmee het deze praktijk zegt te financieren. De belofte is dat er nu wel metingen worden verricht.
(Stand van zaken: 11.01.2024)
Links
Facebookpost I & II (gearchiveerd hier en er)
Instagrampost (gearcheerd, video gearchiveerd)
Artikel Climate Home News (gearchiveerd)
Aankondiging Mexicaanse overheid (gearchiveerd)
Website Make Sunsets (gearchiveerd)
Biodiversiteitsverdrag VN (gearchiveerd)
BBC over chemtrails (gearchiveerd)
Volkskrant over weermodificatie (gearchiverd)
Over geo-engineering (gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.