Reportage over make-upartieste in Gaza al uit 2017

Nepbloed, nepwonden en nepslachtoffers; dat is te zien in een video die de ronde doet op sociale media. Gebruikers delen de beelden met de term 'Pallywood', een samentrekking van 'Palestina' en 'Hollywood', om aan te duiden dat de Palestijnse slachtoffers slechts acteurs zouden zijn, ingezet om Israël onterecht de schuld te geven. Dat op deze beelden geen echte slachtoffers te zien zijn, lijkt wel duidelijk. Maar wordt er wel beweerd dat dit echte slachtoffers zouden zijn? 

Beoordeling

De beelden komen uit een reportage over een Palestijnse make-upartieste in de filmindustrie uit 2017. De bewering dat deze valse slachtoffers zouden worden voorgesteld als echt is nergens op gebaseerd. 

Feiten

Met behulp van een reverse image search op screenshots van de video vindt Deutsche Presse-Agentur een factcheck van Snopes die over dezelfde video gaat. Deze factcheck gaat echter niet over het huidige conflict, maar dateert al van juli 2018. Ook toen al werd de video foutief gedeeld alsof het om nepslachtoffers ging die werden ingezet om de wereld te misleiden. 

Make-up-artieste in Gaza

Waar gaat de video dan wel over? De beelden zijn geknipt uit een reportage die de nieuwswebsite The Gaza Post al in februari 2017 op YouTube plaatste. De reportage gaat over make-upartieste Mariam Salah die in de Palestijnse filmindustrie werkte. De video die op sociale media gedeeld wordt laat net die delen weg (zoals hier en hier) waar heel duidelijk wordt gemaakt dat het hier openlijk om een professionele organisatie gaat.

Uiteraard is het de bedoeling van een make-upteam in de filmindustrie om valse verwondingen te creëren die er zo levensecht mogelijk uitzien. Er is echter geen enkele indicatie dat het de bedoeling is om te misleiden. Een cameraploeg filmt alle voorbereidingen en plaatst de beelden op Youtube. Als men de gewonden voor echt wil laten doorgaan, lijkt zo'n openheid erg onwaarschijnlijk.

Ook het Turkse TRT maakte in 2017 een reportage over Salah. Deze reportage is in het Engels. Ook hier wordt zo openlijk gesproken over de make-up dat er eigenlijk geen sprake van kan zijn dat de bedoeling is om de acteurs als 'echte' slachtoffers neer te zetten. 

Crisisacteurs

De beschuldiging van het gebruik van crisisacteurs kent ondertussen een lange traditie op sociale media. Ze wordt vaak geuit door gebruikers die niet geloven dat een bepaalde crisis wel zo erg is als in de media wordt voorgesteld.

In de coronacrisis werden beelden gedeeld die zouden moeten aantonen dat coronaslachtoffers niet echt waren en in de oorlog tussen Oekraïne en Rusland moesten beelden van filmopnames aantonen dat Oekraïne de gruwel van de oorlog in scène zette. Telkens gaat het om beelden die inderdaad niet echt zijn, maar dat ook niet claimen te zijn. Ook in het huidige conflict tussen Israël en Hamas zijn dit soort ongefundeerde beschuldigingen schering en inslag.

(Stand van zaken: 09.11.2023)