Locaties online verward
Bosbrand vernielt stad in Hawaï, overstromingen in Noorwegen
11.8.2023, 15:46 (CEST)
Spectaculaire beelden doen het altijd goed op sociale media en natuurrampen staan wel vaker garant voor zulke spectaculaire beelden. Beelden die natuurgeweld in Noorwegen zouden tonen, worden dan ook vlot gedeeld op verschillende sociale netwerken. Brand in een dorp, een helikoptervlucht over een verwoest stadje (kort en lang) en een compilatie van die beelden worden allen aan recente overstromingen in Noorwegen toegeschreven. De gebruikers kunnen echter beter even controleren of de beelden wel tonen wat het bijschrift zegt, voordat ze deze delen.
Beoordeling
De meeste van de gedeelde beelden tonen niet de overstromingen in Noorwegen, maar ravage door natuurbranden op Hawaï. De beelden van de drijvende stacaravan zijn wel in Noorwegen gemaakt.
Feiten
Noorwegen wordt in augustus 2023 geteisterd door extreem zware regenval, ten gevolge van storm Hans. De beelden van een stacaravan die door de rivier wordt meegevoerd tot tegen een brug tonen wel degelijk de ravage die storm Hans aanricht. Deze video zit ook in de telegrampost en het begin van de compilatievideo.
De veelgedeelde beelden zouden in het stadje Hemsedal zijn opgenomen. Aangezien er maar één brug in Hemsedal is, kan de locatie snel bepaald worden. Op Google Street View zijn de gebouwen op de achtergrond in de video te herkennen. De drijvende caravan is waarschijnlijk afkomstig van deze camping, een beetje stroomopwaarts. Op Street View valt zelfs nog een glimp op te vangen van de caravan toen die in mei 2023 nog op zijn plaats stond.
Natuurbranden in Hawaï
De andere beelden die gedeeld worden, tonen ook rampspoed in augustus. Het gaat hier alleen om vuur in plaats van water en het speelt zich aan de andere kant van de wereld af, in Hawaï. Daar vernielde krachtige natuurbranden de historische stad Lahaina op het eiland Maui. Op moment van schrijven waren er 55 doden geteld.
Op de gedeelde beelden van de brand in een stadje is op 0:14 links een wit uithangbord met "Maui Pineapple store" te zien. Een Google zoektocht naar deze termen levert meteen een adres in Lahaina op. Een blik op Street View bevestigt dat dit de locatie is waar de beelden zijn opgenomen.
De helikopterbeelden tonen in het begin een overzicht op een haven bij een afgebrande stad, met een aanlegpier in het water. Deze komt perfect overeen met hoe de haven van Lahaina eruit ziet op Google Maps. De helikoptervideo is ook terug te vinden bij The Guardian op YouTube, die de credits voor de beelden geven aan een piloot van een helikopterbedrijf op Maui. De video is ook op de Instagrampagina van de piloot terug te vinden.
(Stand van zaken: 11.08.2023)
Links
Facebookbericht I, II & III (gearchiveerd hier, hier en hier)
Telegrambericht (gearchiveerd)
Bericht op onlineplatform X (gearchiveerd)
Gearchiveerde video I, II, III & IV
NOS over noodweer in Noorwegen (gearchiveerd)
Beelden Hemsedal op Youtube (gearchiveerd, gearchiveerde video)
Skogstad Bru, Hemsedal (gearchiveerd)
Street View Hemsedal (gearchiveerd)
Øya Camping, Hemsedal (gearchiveerd)
Street View camping Hemsedal (gearchiveerd)
NOS over natuurbranden Hawaii (gearchiveerd)
Maui Pineapple Store op Google Maps & Street View (gearchiveerd hier en hier)
Haven van Lahaina op Google Maps (gearchiveerd)
Helikopterbeelden op Youtube (gearchiveerd, gearchiveerde video)
Air Maui Helicopter Tours (gearchiveerd)
Instagramvideo Richie Olsten (gearchiveerd, gearchiveerde video)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.