Zuid-Italiaanse brandstichter betrapt in 2021

Op verschillende plekken in Europa draait de brandweer deze zomer overuren om de vele natuurbranden onder controle te krijgen. Ook Sicilië kreeg in juli te maken met branden. Online gaat een video rond waarop de persoon te zien zou zijn die deze branden bij de Siciliaanse stad Palermo veroorzaakte. Was deze scooterrijder inderdaad verantwoordelijk?

Beoordeling

De video heeft niets te maken met de recente bosbranden op het Italiaanse eiland Sicilië. De beelden werden in september 2021 gedeeld door de carabinieri, de gendarmerie van Italië. Het laat de vermoedelijke dader zien van een brand die uitbrak in Nemoli, een dorp in het zuiden van het Italiaanse vasteland op zo’n 500 kilometer van het Siciliaanse Palermo.

Feiten

De herkomst van de beelden is snel terug te vinden met een ‘reverse image search’; op het internet zoeken naar een foto. Dat kan met een screenshot uit de video en geeft resultaten in de zoekmachine TinEye.

De zoekmachine verwijst naar een artikel uit een Italiaanse krant en zegt daarbij dat de foto voor het eerst is gevonden op 8 juni 2022. Doorklikken naar het artikel laat daarentegen zien dat de video al op 27 september 2021 online verscheen. Deze langere versie laat ook duidelijker zien dat de berm vlam vat op de plek waar de scooterrijder stilstaat en iets aan lijkt te steken. Volgens de Corriere della Sera werd een man uit Nemoli onder huisarrest geplaatst omdat hij een brand zou hebben aangestoken bij zijn dorp. Nemoli is op het vasteland van Italië en dus niet op Sicilië.

In de linkerbovenhoek van de video is bij de Corriere duidelijker het logo van de carabinieri te zien, een tak binnen defensie die je naast de reguliere politie regelmatig tegenkomt in Italië. Op het officiële YouTubekanaal van de L’Arma dei Carabinieri is de video uit september 2021 ook te vinden. De carabinieri bevestigt dat het gaat om een vermoedelijke brandstichter in Nemoli.

Aangestoken bosbranden

Natuurbranden die expres worden aangestoken zijn een bekend fenomeen in Italië. Over de recente branden rondom Palermo zei de burgemeester dat de oorzaak alleen "kwaadaardig" kan zijn, doelend op brandstichting.

In een eerdere factcheck legde Deutsche Presse-Agentur (dpa) uit dat natuurbranden in Europa inderdaad grotendeels worden veroorzaakt door mensen, hoewel niet altijd expres. Maar de verspreiding en de hevigheid van een bosbrand zijn een complex samenspel van omstandigheden. Droogte zorgt dat een brand zich snel kan verspreiden. Zuid-Europa krijgt steeds meer met die droogte te maken als gevolg van klimaatverandering.

(Stand van zaken: 08.08.2023)