Huilende minister
Video dateert van anderhalf jaar vóór staatsgreep in Niger
8.8.2023, 15:29 (CEST), laatst geüpdate: 8.8.2023, 15:35 (CEST)
De minister van Financiën van Niger, Ahmat Jidoud, zou in tranen zijn uitgebarsten nadat het leger had gedreigd hem te executeren. Volgens Facebookgebruikers (hier, hier en hier) zou dat te zien zijn op deze video. Een groep militairen greep onlangs de macht in het West-Afrikaanse land. Jidoud zou 48 uur de tijd hebben gekregen om "gestolen geld" te verantwoorden. Zo niet, dan zou hij voor het vuurpeloton worden gezet. Klopt er iets van deze bewering?
Beoordeling
Nee, de huilende man in de video is niet de Nigerese minister van Financiën Ahmat Jidoud, maar voormalig minister van Justitie Marou Amadou. Het fragment dateert bovendien van 27 december 2021 en kan dus niets met de huidige coup in Niger te maken hebben.
Feiten
Een reverse image search met screenshots uit de video levert veel resultaten op. Het filmpje van de huilende man gaat de afgelopen weken rond op sociale media, zoals hier en hier op Twitter.
Oplettende Twitteraars (hier en hier), hebben echter al opgemerkt dat de video niet Ahmat Jidoud toont, maar voormalig Nigerese minister van Justitie - niet van Financiën - Marou Amadou. Bovendien zou de video al dateren van december 2021, ruim anderhalf vóór de coup van vorige maand.
Een zoektocht op Google met de relevante zoektermen, levert verschillende Facebookposts (hier en hier) op, waarin hetzelfde filmpje inderdaad al werd gedeeld op 27 december 2021. De tranen van de man kunnen dus niets met de coup van 2023 te maken hebben.
Marou Amadou
Het onderschrift in beide Facebookposts vermeldt dat het filmpje de "voormalig minister van Justitie Marou Amadou" toont. In de tweede post staat bovendien dat het voorval plaatsvond "vandaag, 27 december 2021, in hotel Bravia in Niamey,". Niamey is de hoofdstad van Niger.
Die informatie komt overeen met een nieuwsbericht van het Nigerees Persagentschap (ANP). Volgens ANP vond op 27 december 2021 in Niamey de openingsceremonie van het Onderzoekscentrum voor Klimaat en Menselijke Veiligheid (CERCASH) plaats. CERCASH was volgens ANP opgericht door "voormalig minister van Justitie" Marou Amadou. Amadou was minister van Justitie van 2011 tot april 2021.
Op de foto bij het artikel is Amadou te zien. Hij is de tweede man vanaf rechts, zittend achter een naambordje met zijn naam erop. Hij is duidelijk dezelfde man die huilend op de video te zien is: herkenbaar aan zijn lichtblauwe bovenkleding, groene sjaal en zwarte bril.
Het artikel van ANP vermeldt niet dat de openingsceremonie van CERCASH in hotel Bravia plaatsvond. Dat blijkt echter wel het geval te zijn geweest. Op deze foto van de conferentiezaal van hotel Bravia is hetzelfde tapijt en dezelfde achterwand te zien, als op de foto bij het artikel van ANP. Dezelfde achterwand is ook te zien op de video van de huilende Amadou. Het lijdt dus geen twijfel dat Amadou inderdaad tijdens de openingsceremonie van zijn CERCASH in snikken is uitgebarsten.
Waarom hij huilde is niet met zekerheid vast te stellen. Volgens mediaorganisatie L'oeil Nigerien, die het filmpje op 27 december 2021 al op Facebook zette, huilde Amadou terwijl hij zijn voormalig president Issoufou Mahamadou bedankte, aan wie hij "alles te danken" zou hebben. France 24 sprak een lokale journalist die dat bevestigde.
Ahmat Jidoud
Ten tijde van de staatsgreep van 26 juli 2023 was Amadou al geen minister van Niger meer. Ahmat Jidoud was wel minister van Financiën op het moment dat de coup plaatsvond. Een blik op Jidouds foto laat zien dat hij niet de man in de video is.
Deutsche Presse-Agentur (dpa) heeft niet kunnen vaststellen waar Jidoud zich op dit moment bevindt. Zijn laatste tweet dateert van 27 juli, de dag na de staatsgreep. Hij retweette een bericht van de afgezette president Mohamed Bazoum: "De hard bevochten verworvenheden zullen worden beschermd. Alle Nigerezen die van democratie en vrijheid houden, zullen daarvoor zorgen."
Coup d’état Niger
De staatsgreep in Niger heeft de onrust in het West-Afrikaanse land en de omliggende Sahelregio verder vergroot. Op woensdag 26 juli 2023 namen officieren van de presidentiële garde de democratisch verkozen president Mohamed Bazoum gevangen. Dezelfde dag maakten zij bekend dat Bazoum was afgezet. De grondwet is opgeschort en generaal Abdourahamane Tchiani is benoemd tot de facto staatshoofd.
De Europese Unie, de Verenigde Naties en de Verenigde Staten keuren de machtsgreep af en steunen de afgezette president Bazoum. De Economische Gemeenschap van West-Afrikaanse Staten (ECOWAS) beraadt zich op dit moment over de mogelijkheid om militair in te grijpen om de coup terug te draaien. Frankrijk, tot 1960 de kolonisator van Niger, zegt achter een eventuele militaire interventie te staan.
(Stand van zaken: 08.08.2023)
Links
Facebookpost I, II & III (gearchiveerd hier, hier en hier)
Facebookpost I, 27.12.2021 (gearchiveerd, gearchiveerd met datum)
Facebookpost II, 27.12.2021 (gearchiveerd, gearchiveerd met datum)
ActuNiger over Marou Amadou (gearchiveerd)
Booking.com Hotel Bravia (gearchiveerd)
Foto Hotel Bravia (gearchiveerd)
Factcheck France24 (gearchiveerd)
Biografie Ahmat Jidoud (gearchiveerd)
NOS over staatsgreep (gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.