Ivermectine is geen officieel medicijn tegen Long Covid

Sociale mediagebruikers zijn in de war. Het omstreden middel ivermectine zou nu opeens tóch door huisartsen worden voorgeschreven als behandeling voor het coronavirus, zo klinkt het. Een kop van een artikel van Hart van Nederland zou dat bewijzen. "Nu opeens wel?", wordt online geschreven, "Had veel doden gescheeld". Is de medische wereld werkelijk 180 graden gedraaid in haar oordeel over het medicijn tegen schurft?

Beoordeling

Nee, ivermectine wordt niet algemeen gebruikt als medicijn tegen een acute coronabesmetting, noch Long Covid. Door enkel de kop van het artikel van Hart van Nederland te lezen en te delen, ontbreekt belangrijke context. Onderzoeksjournalisten kwamen er recentelijk achter dat enkele Nederlandse huisartsen, tegen de beroepsrichtlijnen in, alsnog ivermectine voorschrijven aan Long Covidpatiënten. De artsen lopen nu kans beboet te worden.

Feiten

Het artikel achter de prikkelende titel van Hart van Nederland geeft direct al verdere nuancering aan het verhaal. Uit onderzoek van onderzoeksjournalisten van de EO is namelijk gebleken dat enkele huisartsen in Nederland ivermectine voorschrijven aan patiënten met Long Covid-klachten. Ivermectine is bij mensen eigenlijk als behandelmiddel voor schurft bedoeld.

Deze huisartsen volgen met deze voorschrijvingen niet de richtlijnen van het Nederlandse Huisartsen Genootschap over het behandelplan van Long Covid.

Daarnaast mogen in Nederland huisartsen geen geneesmiddel voorschrijven dat eigenlijk voor een andere ziekte is bedoeld. Hier kan wettelijk een uitzondering op worden gemaakt, wanneer binnen de beroepsgroep een standaard of protocol voor het afwijkende medicijngebruik wordt ontwikkeld. Een medicijn zou dan "off-label" voorgeschreven kunnen worden. Bij ivermectine is dit echter niet het geval.

De woordvoerder van de Inspectie Gezondheidszorg en Jeugd (IGJ) liet de journalisten van de EO dan ook weten dat deze artsen mogelijk in overtreding zijn met de wet. In 2022 beboette de IGJ al zestien artsen die ivermectine tegen acute coronabesmettingen voorschreven.

Acute COVID-19 & Long Covid

Sinds de coronapandemie wordt er online veel gespeculeerd over de mogelijke wonderlijke werking van ivermectine in de behandeling van het coronavirus. Deutsche Presse-Agentur (dpa) schreef in de tussentijd al vele checks die het tegendeel bewezen, zie bijvoorbeeld hier, hier, hier en hier.

In 2021 raadde de WHO al af ivermectine als medicatie bij een coronabesmetting te gebruiken, behalve binnen klinische proeven. Inmiddels is er voldoende onderzoek gedaan naar de invloed van het medicijn op acute COVID-19 om te weten dat het daarvoor niet werkt.

Of ivermectine wel voor een behandeling van Long Covid zou werken, is nog niet expliciet uit te sluiten. Simpelweg, omdat daar geen onderzoek naar is gedaan. Gebrek aan onderzoek en kennis is een groot probleem in het behandelplan van Long Covidpatiënten.

Bij gebrek aan beter zoeken veel van hen daarom hun heil in alternatieve en experimentele zorg - zoals een ivermectine-kuur van meerdere weken, blijkt uit de podcast van de EO-journalisten. Wat de gevolgen van langdurig gebruik zijn, is ook nog onbekend. Want ter vergelijking: iemand met schurft krijgt het medicijn maar eenmalig voorgeschreven.

(Stand van zaken: 13.07.2023)