Nieuwe uitbarsting nepnieuws

Etna's CO2-uitstoot is veel kleiner dan die van de mens

01.06.2023, 20:04 (CEST)

Eind mei barstte de vulkaan Etna opnieuw uit en dat ging gepaard met CO2. Heel veel CO2 zelfs, als je sommige mensen op het internet mag geloven. Maar zoals wel vaker doe je dat beter niet.

De Etna is één van de actiefste vulkanen van Europa en eind mei kwam het weer tot een uitbarsting. De luchthaven van Catania moest sluiten en inwoners van de nabijgelegen stad kregen een laag as en stukken rots te verduren. Die enkele vulkaanuitbarsting zou volgens stemmen op sociale media meer CO2 hebben uitgestoten dan de mensheid in zijn gehele bestaansgeschiedenis. Een straffe uitspraak, die fout blijkt te zijn.

Beoordeling

Een vulkaan stoot CO2 uit bij een uitbarsting, maar die is veel kleiner dan de menselijke CO2-uitstoot. Menselijke activiteit stoot 100 keer zo veel uit als alle vulkanen samen.

Feiten

Aanleiding van de beweringen is de uitbarsting van de Etna op 21 mei 2023. Dat doet ze wel vaker: Etna is de actiefste Europese vulkaan. Zo'n vulkaanuitbarsting kan, onder bepaalde omstandigheden, een invloed hebben op de klimaatverandering.

Een vulkaanuitbarsting veroorzaakt inderdaad CO2. Alleen is die hoeveelheid helemaal niet zo groot als online wordt voorgedaan. Uit onderzoek blijkt dat vulkanen net zoveel uitstoten als ongeveer 1% CO2 van de menselijke uitstoot. Met andere woorden: de menselijke activiteit stoot 100 keer zo veel uit als alle vulkanen samen.

Eén van de grootste moderne vulkaanuitbarstingen was in 1980. Toen stootte de vulkaan Mount St. Helens in 9 uur tijd 10 miljoen ton CO2 uit. De mensheid stoot die hoeveelheid uit in 2,5 uur. Daar komt nog bovenop dat zo'n grote uitbarsting uitzonderlijk is: zoiets komt ongeveer één keer in het decennium voor. De mens stoot daarentegen de hele tijd CO2 uit.

Terugkerende uitbarsting aan desinformatie

Net zoals dat de Etna regelmatig actief is, is deze foute claim ook iedere keer weer actief wanneer er een uitbarsting is. Climate Feedback schreef in 2019 al een factcheck over een identieke bewering. De factcheckers van USA Today vonden zelfs voorbeelden van dezelfde claim uit 2015.

(Stand van zaken: 01.06.2023)

Links

Facebookpost I en II (hier en hier gearchiveerd)

Artikel BBC uitbarsting Etna 21 mei (gearchiveerd)

NASA - Vulkaanuitbarstingen en klimaatverandering (gearchiveerd)

USGS - Vulkanen en klimaat (gearchiveerd)

KNMI - Vulkanen in Europa (gearchiveerd)

KNMI - Vulkaanuitbarstingen (gearchiveerd)

KNMI - Vulkaanuitbarstingen en klimaat (gearchiveerd)

Factcheck USA Today (gearchiveerd)

Factcheck Climate Feedback (gearchiveerd)

Studie over CO2-uitstoot vulkaanuitbarstingen (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.