Geen nieuw virus

Eerste uitbraken marburgvirus in 1967

25.5.2023, 16:33 (CEST)

Sinds de coronapandemie worden er ook bij andere virusuitbraken vaker vraagtekens gezet. Bijvoorbeeld bij het marburgvirus. Was een vaccin al in de maak voor het virus bestond? Nee, zo werkt het niet.

"Hoe kun je een patent aanvragen voor een virus wat er nog niet is, waar je een vaccinatie voor nodig zou hebben," vraagt een Facebookgebruiker zich af. Bij de tekst is een afbeelding gevoegd van een patent voor een vaccin tegen het marburgvirus, dat op 21 juni 1998 werd aangevraagd. Volgens het bericht gebeurde dat dus voordat het virus bestond. Tussen aanhalingstekens wordt ook beweerd dat het virus is verzonnen en als smoes zal worden gebruikt voor de bijwerkingen van de coronavaccins. Tijd voor een les virologie.

Beoordeling

De eerste uitbraken van het marburgvirus bij mensen waren in 1967, dus ruim voordat het vaccinpatent in de jaren 90 werd aangevraagd. Sinds 1967 duiken er sporadisch besmettingen of korte uitbraken van het marburgvirus op, recentelijk in maart 2023. Mensen kunnen erg ziek worden van het virus en er aan overlijden. Er bestaat nog geen goedgekeurd vaccin tegen het virus, maar verschillende vaccins worden onderzocht.

Feiten

Het marburgvirus bestond ook in de jaren 90 van de vorige eeuw al, in tegenstelling tot de claim online. De naam van het virus komt van de plek waar voor het eerst een uitbraak werd geconstateerd: Marburg, Duitsland. Dit was in 1967. Tegelijk was er ook een uitbraak in Belgrado, Servië. De uitbraak begon bij laboratoriummedewerkers die hadden gewerkt met weefsel van Afrikaanse groene meerkatten. Negen mensen overleden, in totaal werden 37 besmettingen ontdekt.

Sinds de jaren 60 zijn er door de jaren heen meerdere gevallen van marburgvirus geweest, voornamelijk op het Afrikaanse continent. De uitbraken gingen regelmatig gepaard met hoge sterftecijfers onder de besmette personen. Ook tussen 1998 en 2000, rond de tijd van het patent uit de claim, was er een uitbraak in de Democratische Republiek Congo waarbij 154 mensen besmet raakten en 128 daarvan stierven. Ook in 2023 is er weer sprake van een uitbraak, dit keer in Equatoriaal-Guinea en Tanzania.

Het marburgvirus is een virale hemorragische koorts, net zoals ebola. Ook de klachten komen overeen met het ebolavirus. De ziekte kan worden veroorzaakt door twee virussen, Marburg en Ravn, die klinisch niet van elkaar te onderscheiden zijn. Het virus wordt van dier op mens overgedragen, waarna mensen ook elkaar kunnen besmetten.

Het patent

Een versie van het document dat online wordt gedeeld is in de Google-databank voor patenten te vinden door te zoeken op het 'internationale aanvraagnummer' (PCT/US99/14174). Het patent in de databank is de Australische versie van dezelfde aanvraag als de foto online. De tekst en de cijfercodes onder de patentclassificatie op pagina 2 komen overeen.

Het patent beschrijft een aantal technieken die kunnen worden gebruikt bij het ontwikkelen van een vaccin tegen het marburgvirus. Dat aan zo’n vaccin werd gewerkt is niet vreemd. Het marburgvirus was, zoals hierboven uitgelegd, al decennia bekend.

Ondanks dat er al langere tijd aan vaccins wordt gewerkt, is nog geen een hiervan goedgekeurd. Sinds dit jaar zijn er volgens het Amerikaanse gezondheidsinstituut NIH wel "veelbelovende resultaten" bij de eerste studies bij mensen. Ook een aantal andere vaccinontwikkelaars werken nog aan een marburgvirusvaccin.

Marburgvirus is serieus en geen smoes

Het marburgvirus is niet door mensen gemaakt als 'smoes' om bijwerkingen van coronavaccins te verdoezelen, zoals wordt beweerd. Het is een opzichzelfstaand gevaarlijk virus dat al decennia bekend is en uit een heel andere virusfamilie komt dan coronavirussen.

Koorts, rillingen, hoofdpijn en spierpijn zijn zowel beginklachten van marburgvirus als klachten die na het krijgen van een coronavaccin kunnen optreden. Maar die klachten zijn heel gebruikelijk en komen bij een reeks aan ziektes voor.

Wie ziek is door het marburgvirus kan in latere stadia ook te maken krijgen met geelzucht, alvleesklierontsteking, leverfalen en het uitvallen van organen. Dat zijn medische situaties die geen gekende bijwerkingen zijn van coronavaccins. Er is geen enkel bewijs voor een link tussen coronavaccinbijwerkingen en het marburgvirus.

Patenten werden ook tijdens de coronapandemie wel eens gebruikt in desinformatie. Deutsche Presse-Agentur (dpa) ontkrachtte deze verhalen meermaals.

(Stand van zaken: 25.5.2023)

Links


Facebookpost (gearchiveerd)

ECDC over marburgvirus (gearchiveerd)

CDC over uitbraken (gearchiveerd)

CDC over verspreiding (gearchiveerd)

RIVM over marburgvirus en virale hemorragische koortsen (gearchiveerd hier en hier)

Patent in Google Patents (gearchiveerd)

Patent PDF (gearchiveerd)

Over vaccin van NIAID (gearchiveerd)

Over andere vaccins (gearchiveerd)

CDC over symptomen (gearchiveerd)

Bekende en meest voorkomende bijwerkingen coronavaccins (gearchiveerd)

Eerdere dpa-factchecks hier en hier

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.