Satirisch bericht over wentelteefjes

Een screenshot van een artikel uit 2022 krijgt een jaar later online een opleving. Sociale mediagebruikers zijn verontwaardigd, want de term 'wentelteefjes' zou kwestend zijn en het gerecht zou een andere naam krijgen. Reacties onder sommige berichten laten zien dat mensen er schande van spreken. Maar is die commotie wel nodig?

Beoordeling

Het gedeelde bericht komt van een satirische website en moet dus niet serieus worden genomen. De bron die in het artikel wordt aangehaald is bovendien verzonnen.

Feiten

De bron van het artikel staat in het screenshot zowel bovenin als in de foto van een wentelteefje vermeld: Nieuwspaal. Voor wie de website kent, is dan ook direct de kous af. Het is namelijk een satirische website, met als doel hun lezers te vermaken of aan het denken te zetten. Dat is op de voorpagina ook te herkennen aan duidelijk grappende koppen als 'Remkes aangesteld als nieuwe informateur songfestivalduo' en 'Steeds meer stellen communiceren alleen nog via WhatsApp'.

Het artikel dat nu online voor waar wordt aangenomen, is van 5 mei 2022. Ook voor wie de achtergrond van Nieuwspaal niet kent, is te ontdekken dat dit verhaal is verzonnen. In het bericht wordt het Feministisch Platform Nederland (FPN) genoemd als de initiatiefnemer voor een naamsverandering van 'wentelteefje'. Een platform met deze naam is online alleen niet te vinden. Feministische organisaties die de afkorting dragen zijn wel Feminist Peace Network en Feminist Photography Network, beiden geen Nederlandse organisaties.

Ook van een zogenaamde FPN-woordvoerder met de naam Wimmelien Ruch is geen spoor te vinden. Zowel Ruch als FPN komen alleen terug in een eerder Niewspaalartikel, waarin Ruch overigens de voornaam Willemien kreeg.

Het gebeurt wel vaker dat satire van Nieuwspaal voor waar aangenomen wordt en zich vervolgens als nepnieuws over sociale mediakanalen verspreidt. Deutsche Presse-Agentur (dpa) schreef daar in al eerder checks over, zoals hier, hier, hier en hier.

Oorsprong wentelteefjes

Om dan gelijk de vraag uit de wereld te helpen: komt het woord wentelteefje van het woord 'teef', wat naar een vrouwelijke hond verwijst en ook als denigrerende term jegens vrouwen wordt gebruikt? Waarschijnlijk niet.

Het woord kwam al zeker in 1623 voor. Het 'wentel'-gedeelte spreekt voor zich en komt van 'wentelen', ookwel omkeren. Maar 'teef' is volgens etymologische woordenboeken een vervorming van een gebakssoort. Naast wentelteefje bestond vroeger bijvoorbeeld ook het woord appelteef.

In het Fries werd de lekkernij overigens ook wel 'gebrande hondsvotjes' genoemd, door de associatie met een vrouwelijke hond in het woord wentelteef.

(Stand van zaken: 20.04.2023)