Video toont geen wormen
Auto's in China bezaaid met afgevallen bloemen van bomen
23.3.2023, 17:03 (CET)
Auto's in een video liggen bezaaid met moeilijk te identificeren langwerpige dingen. Het internet is er al over uit: het zijn wormen die uit de lucht zijn komen vallen in China (hier en hier). Ook een website die zegt het laatste nieuws te brengen, interpreteert de video gretig als 'wormenregen'. Het artikel wordt online veel gedeeld. Maar is er niet een logischere verklaring voor de objecten op de auto's?
Beoordeling
De beweringen over wormenregen zijn fout. De auto's in de video zijn bezaaid met katjes, een type bloesem dat bijvoorbeeld populieren en andere bomen uit de wilgenfamilie kenmerkt.
Feiten
De video is inderdaad opgenomen in China. Niet alleen zijn op winkels op de achtergrond Chinese tekens te lezen, ook de nummerborden tonen dit aan. Hierop is de combinatie van een Chinees teken en een letter uit Latijns schrift te zien. In video's met betere beeldkwaliteit zijn de tekens scherper te zien en is af te leiden dat deze nummerplaten corresponderen met de provincie Liaoning, in het noordoosten van China.
Wie de beelden analyseert, ziet nog iets opvallends: de auto's liggen vol met de zogenaamde wormen die uit de lucht zouden zijn komen vallen, maar het voetpad links van de wagens (voor het rode gebouw) is brandschoon. Als het echt 'wormen had geregend', dan was dat ook daar gebeurd. Nu lijkt het eerder afkomstig van de bomen rechts van de wagens, wiens reflectie zichtbaar is in de autoruit op 0:03.
Verschillende factchecks, waaronder van Reuters en het Indiase Factly, kwamen al met een verklaring van wat hier wel aan de hand is: op de auto's liggen geen wormen, maar katjes. Dit zijn bloemclusters die op verschillende boomtypes voorkomen. Ze verschijnen vroeg in het voorjaar en vallen daarna uit.
De katjes zijn een hooikoorts-trigger, en ook in noordelijk China, waar ook Liaoning onder valt, komen ze voor en veroorzaken ze klachten. Vooral populieren produceren er de bloemclusters.
Zoeken in Chinees
Door Google Translate te gebruiken en daarmee in het Chinees te googelen naar berichten over populierkatjes in Liaoning, is bevestiging te vinden van dit verhaal. De zoekterm 辽宁 白杨 (Liaoning populier) brengt je naar de Chinese nieuwswebsite Sina News, die het virale filmpje bespreekt. In dit Chinese stuk wordt verwezen naar een artikel in de New York Post van 10 maart, waarin met sensatiezucht over de 'wormenregen' wordt geschreven. Onzin, aldus de Chinese website.
Sina News wijst naar een video op Douyin, de Chinese equivalent van TikTok. De video is afkomstig van het geverifieerde account van een krant, de Dongyang Daily. De Douyinvideo kwam op 1 maart online en toont volgens de tekst in de video beelden die van 28 februari zijn. Ook staat er dat populierbloemen over de auto's vielen, maar dat ze van een afstand op insecten leken.
Deze Chinese video met een verklaring voor de objecten op de auto's dateert eerder dan de Amerikaanse en later Nederlandse websites en sociale mediagebruikers ermee aan de haal gingen.
Zowel in het artikel van de New York Post als in het artikel van het Nederlandse Axed staat overigens wel kort vernoemd dat het iets anders dan wormen kan zijn: "Volgens een gebruiker op Twitter zijn het geen wormen, maar bloemen die in het seizoen van de bomen vallen", schrijft Axed. Ervoor en erna wordt daarentegen de 'wormenregen' als echt gebeurde gebeurtenis gepresenteerd.
Dieren die uit de lucht vallen
Dieren die plotseling uit de lucht komen vallen is een zeldzaam, maar niet onmogelijk fenomeen. In 2022 was er veel media-aandacht voor een zwerm vogels die plotseling met z'n allen uit de lucht vielen. Volgens experts kwam dit hoogstwaarschijnlijk door een roofvogel die hen in een aanval van boven naar beneden dreef.
Ook vissen zijn wel eens uit de lucht komen vallen. Dit kan bijvoorbeeld gebeuren door tornado's, die water met vissen en al opzuigen en honderden kilometers verderop dumpen.
Wormen in China behoren vooralsnog niet in dit rijtje. De video toonde alleen bloemen, mogelijk van een populier.
(Stand van zaken: 23.03.2023)
Links
Facebookpost I, II en III (gearchiveerd hier, hier en hier) (video gearchiveerd)
Over nummerplaten hier en hier (gearchiveerd hier en hier)
Ligging Liaoning (gearchiveerd)
Factchecks Reuters en Factly (gearchiveerd hier en hier, video gearchiveerd)
Over klachten door katjes (gearchiveerd hier en hier)
Artikel Sina News (gearchiveerd)
Artikel New York Post (gearchiveerd)
Video op Douyin (gearchiveerd, video gearchiveerd)
Over Dongyang Daily (gearchiveerd)
Vogels en vissen die uit de lucht vielen (gearchiveerd hier en hier)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.