Trans-Anatolische gaspijpleiding functioneert nog steeds

De aardbevingen van begin februari zouden volgens verschillende berichten op Facebook niet alleen duizenden gebouwen hebben verwoest, maar ook de TANAP-gasleiding, die vanuit Azerbeidzjan en door Turkije richting Europa loopt. Dat zou volgens de berichten ook gevolgen hebben voor de Europese Unie, omdat deze leiding "de belangrijkste bron van de EU na de Nord Stream-sabotage" is. Dat is een spookverhaal, maar hoe is de situatie rondom de gasleiding dan wel?

Beoordeling

De TANAP-gaspijpleiding is niet vernietigd na de aardbevingen in Turkije en functioneert nog steeds. Het is ook niet de belangrijkste gasbron voor de EU.

Feiten

De Trans-Anatolische gaspijpleiding TANAP start in Azerbeidzjan, loopt dwars door Turkije en daarna door naar de Europese Unie. Het is met 1850 kilometer de langste pijpleiding voor aardgas in Turkije, het Midden-Oosten en Europa.

Op de website en sociale media van het project zelf is niets te vinden over mogelijke invloed van de aardbevingen op de aardgastoevoer door de leiding. Eén van de aandeelhouders voor het pijpleidingproject is de Britse oliemaatschappij BP. Een woordvoerder van BP bevestigde aan Deutsche Presse-Agentur (dpa) dat de aardbevingen in het zuidoosten van Turkije geen impact hadden op de TANAP-leiding: "het zet zijn normale en veilige gasexportactiviteiten voort".

Ook het energie-infrastructuurbedrijf Fluxys, wat zich bezighoudt met de toevoer en opslag van aardgas komt in een reactie aan dpa tot dezelfde conclusie. Het bedrijf laat weten dat er volgens hun informatie geen onderbreking is in de toestroom via TANAP.

Ander deel van Turkije

Op een kaart op de website van TANAP is te zien hoe de leiding precies loopt. Dit is niet door hetzelfde gebied als waar de aardbevingen op 6 februari 2023 grote schade veroorzaakte. Dat was in het zuidoosten van Turkije en het noorden van Syrië.

In andere delen van Turkije en ook in andere landen werden de aardbevingen wel gevoeld. Hier waren de schokken echter een stuk minder hevig, zoals kaarten van de NOS laten zien. De schade was hier dus ook minder. De TANAP-gasleiding raakte niet beschadigd door de bevingen.

Divers gasaanbod in EU

De tweede helft van de bewering is dat TANAP de belangrijkste gasbron voor de EU zou zijn, na de explosieschade aan de Nord Stream-pijpleidingen in de Oostzee vorig jaar. Dat er sabotage in het spel was, werd volgens de Zweedse officier van justitie aangetoond. Maar wie er verantwoordelijk voor was blijft voorlopig onduidelijk. Via de leidingen liep Russisch gas naar de EU.

Maar werd de Trans-Anatolische leiding daarna de belangrijkste aardgasverbinding voor de EU? Nee, dat zit toch anders. In de zomer van 2022 sloot de Europese Commissievoorzitter Ursula von der Leyen wel een intentieovereenkomst met Azerbeidzjan om de gasimport uit dat land te verdubbelen, naar 20 miljard kubieke meter per jaar.

Dat is ook met die verdubbeling nog lang niet de grootste gasbron voor de EU. Het grootste deel van de gasimport in januari tot november 2022 kwam in de vorm van vloeibaar aardgas, vooral uit de VS, Qatar en Nigeria. Dat was alleen voor de VS al meer dan 50 miljard kubieke meter. Ook uit Noorwegen komt veel gas. De EU is bezig om meer diversiteit aan te brengen in de gasimport, om zo steeds minder afhankelijk te worden van Russisch gas. 

(Stand van zaken: 15.02.2023)