Amerikaanse zeearenden stierven door een loodvergiftiging

Een foto met de levenloze lichamen van tientallen witkoppige zeearenden wordt op sociale media gedeeld. "Adelaars gedood door de wieken van wind turbines", zo menen de gebruikers (hier, hier en hier). Maar, zijn windmolens werkelijk de boosdoener van dit treurige tafereel?

Beoordeling

Windturbines zijn niet de oorzaak van de levenloze zeearenden op de foto. Ze werden gevonden in natuurparken, en onderzocht op het aandeel lood in hun lichaam. Meer dan een derde van de dieren bleek daadwerkelijk aan een loodvergiftiging gestorven te zijn.

Feiten

Via een reverse image search is de foto op verschillende Amerikaanse websites te vinden, waaruit direct een andere context blijkt. De dieren zouden zijn gestorven aan een loodvergiftiging. Die liepen ze op, door karkassen van door de jacht geschoten dieren op te eten.

Dat bevestigt ook Christina Meister, woordvoerder van de U.S. Fish & Wildlife Service (USFW), aan Deutsche Presse-Agentur (dpa) via de mail. Een bioloog van de USFW nam de specifieke foto in maart 2012, tijdens een onderzoek naar de doodsoorzaak van 58 dode zeearenden die de organisatie in natuurgebieden aan het noordelijke gedeelte van de Missisipi had gevonden. Van de dode dieren had 60 procent een concentratie van lood in zich, en 38 procent leed daadwerkelijk aan een loodvergiftiging, aldus Meister.

Het onderzoek leidde tot dit artikel, dat in 2014 werd gepubliceerd. De specifieke foto van het onderzoek is via de Wayback Machine nog te vinden, en werd op de website van de USFW gepubliceerd. De originele link werkt niet meer sinds de website is vernieuwd.

Baanbrekend waren de bevindingen in ieder geval niet: het artikel kan aan een lange lijst worden toegevoegd met onderzoeken naar loodvergifting bij de zeearenden. Zie onder andere deze artikelen uit 2009, 2010, 2012 en later 2017.

Loodvergiftiging

Voor de jacht worden in de VS meestal loden kogels gebruikt. Kogels van koper zijn nog niet in alle soorten en maten beschikbaar, loden wel en die zijn bovendien goedkoper.

Bij een raak schot verbrijzelt een loden kogel en verspreidt zich in het lichaam van de prooi, zoals op deze röntgenfoto duidelijk te zien is. Roofvogels die vervolgens de resten opeten, krijgen zo de gevaarlijke stof in kleine stukjes binnen.

Zowel een acute vergiftiging als langdurige blootstelling aan kleine hoeveelheden lood zijn gevaarlijk. Bij een vergiftiging raken de dieren verlamd, waarna ze sterven. Worden ze opgepikt door een dierenorganisatie, dan bestaat de kans dat ze overleven, maar alleen na een intensieve en lange behandeling.

Uit een recent onderzoek uit 2022 bleek wederom dat meer dan de helft de van onderzochte volwassen zeearenden in de VS een gevaarlijk hoog loodgehalte in het bloed had.

Onenigheid over wetgeving

Begin 2017 leek het er even goed voor de roofvogels uit te zien: op de laatste dag van Obama's regeerperiode, 19 januari, werd nog een federale regeling ondertekend die het jagen met loden kogels in natuurgebieden verbood. Nog geen anderhalve maand later, onder de regering Trump, werd dit alweer teruggedraaid.

Hoewel er instanties zijn die het jagen met niet-loden kogels proberen te promoten, is de weerstand in de VS groot. Uit een reportage van Undark blijkt dat het gezondheidsrisico van lood - ook voor mensen - niet serieus wordt genomen. Daarnaast zouden sommigen Amerikanen regulering van het kogelgebruik zien als een ongewenste inperking van hun vrijheid om te jagen en wapens te bezitten zien. De wapenindustrie speelt op dit sentiment in.

(Stand van zaken: 22.02.2023)