File stond bij de grens tussen Polen en Oekraïne

Inwoners van Polen zouden massaal naar het buurland Duitsland zijn gevlucht omdat 200.000 mensen worden opgeroepen voor 'oefeningen'. Dat is tenminste het verhaal bij een video van een file waar geen einde aan lijkt te komen. Maar het zit toch helemaal anders.

Beoordeling

De bewering bij de video is fout. De beelden zijn gemaakt bij de grens tussen Polen en Oekraïne, bij het grensdorp Dorohusk. De file toont voertuigen die wachten om de grens met Oekraïne over te steken.

Feiten

De video verschijnt halverwege december online en wordt in allerlei talen gedeeld. De bewering dat het gaat over Polen die hun land ontvluchten komt ook veel terug op Russische websites en sociale media.

Kijken we hier naar een file aan de Pools-Duitse grens? Een Engelstalige tweet met dezelfde bewering blijkt de sleutel. Hierop komt een reactie waarin de locatie met screenshots van Google Maps wordt tegengesproken. Het gaat niet om de Pools-Duitse grens, maar om de oostgrens van Polen met Oekraïne.

Die locatie blijkt te kloppen. De file in de video staat bij het Poolse dorp Dorohusk, op de grens met Oekraïne. De plek waarop de geluidswal aan beide kanten van de weg eindigt, komt overeen met deze plek op de E373. De twee verkeersborden rechts, één ronde met een rood kruis en een rechthoekige met een pijl, zijn in de video ook te zien op 0.14.

Het reclamebord in Google Maps komt ook overeen wat betreft de locatie, maar heeft niet dezelfde opdruk. De beelden van Google komen uit 2012 en zijn dus verouderd. De parallelweg rechts verloopt wel op dezelfde manier als in de video. Ook het ronde bord wat je verbiedt om af te slaan is zowel op Google Maps als op 0.28 in de video te zien.

Drukke weg

De maker van de video rijdt richting het Poolse binnenland, de file staat de andere richting uit en gaat dus richting de grens met Oekraïne. Wanneer de video is gemaakt blijft onduidelijk. De satellietbeelden op Google Maps laten zien dat bij Dorohusk vaker een enorme file richting de grens staat. Net als in de video op Facebook staan daar vooral vrachtwagens in.

De grensovergang bij Dorohusk is een buitengrens van de EU en sinds de Russische invasie van Oekraïne extreem druk. Dat komt doordat de oorlog impact heeft op de import- en exportroutes rondom de EU en Oekraïne. Op de grens bij Dorohusk was de hoeveelheid verkeer dit jaar zestien keer hoger dan vorig jaar, aldus een Twitteraccount van de Europese Unie. Vrachtwagens bij het controlepunt moeten soms wel 15 uur wachten.

Poolse militaire oefening

De video op sociale media toont dus geen Polen die richting Duitsland trekken vanwege een aanstaande oefening waarvoor 200.000 mensen zouden worden opgeroepen. In Poolse media is ook niets te vinden over een gelijkaardige reactie op dat nieuws.

Het klopt wel dat er een militaire oefening gepland staat voor 2023 en dat hiervoor tot 200.000 mensen kunnen worden opgeroepen. Het gaat om een training van maximaal twee weken. De mensen die kunnen worden opgeroepen zijn volgens Poolse media vooral reservisten, ex-soldaten en mensen met militaire training.

Er kunnen echter ook zo’n 3000 mensen worden opgeroepen die geen militaire achtergrond hebben, waaronder artsen en chauffeurs. Het aantal mensen dat kan worden opgeroepen voor de militaire oefening is ongeveer hetzelfde als in 2021 en 2022, aldus het Poolse persbureau PAP. Dit is geen nieuw fenomeen. 

(Stand van zaken: 30/12/2022)