Filmpje uit maart 2022

Tijdens de voorverkiezingen ontbrak in Texas personeel

09.11.2022, 20:56 (CET)

De laatste nieuwtjes rond de midterms in de VS vliegen je op sociale media om de oren. Dit filmpje toont maar weer eens aan dat je voorzichtig moet zijn in wat je gelooft.

De stemmen van de tussentijdse verkiezingen in de Verenigde Staten van afgelopen dinsdag worden geteld en de uitslag is op het moment van schrijven nog niet duidelijk. Tegen deze achtergrond duikt dit filmpje op socialemedia op. Uit een vluchtig gesprek tussen degene die filmt en een man van een stembureau zou moeten blijken dat je op de locatie alleen voor de Democraten zou kunnen stemmen, en niet op de Republikeinen. Is dit keihard bewijs voor verkiezingsfraude? Natuurlijk niet. De video legt de complexe stemprocedure in de staat Texas van een andere verkiezingsronde aan de dag.

Beoordeling

Het filmpje is gemaakt op 1 maart 2022, de dag van de voorverkiezingen in de staat Texas. Het heeft dus niets te maken met de huidige midterms in de VS. Bovendien was er ook in maart geen sprake van fraude. Voor bepaalde tijd kon bij dit specifieke stembureau niet gestemd worden op de Republikeinen, omdat er een gebrek was aan Republikeinse kiesrechters.

Feiten

De originele versie van de video is terug te vinden op Twitter en geeft hard bewijs: de video werd op 1 maart 2022 online gezet. Het kan dus onmogelijk een stemlokaal tijdens de midterm-verkiezingen in de Verenigde Staten van afgelopen dinsdag tonen.

Uit de hashtags bij de video blijkt dat het om een stembureau in Houston, Texas gaat. In die staat vonden op 1 maart 2022 de "primary elections", oftewel voorverkiezingen, plaats. Hierbij werden de kanditaten van de Republikeinen en Democraten gekozen, die zich verkiesbaar mochten stellen voor de midterms van 8 november 2022.

Voorverkiezingen Texas

Maar, werd er dan in maart verkiezingsfraude gepleegd in Texas? Uit het korte gesprek in de video blijkt dat er bij het specifieke stembureau op het moment van filmen niet Republikeins kan worden gestemd. Dat klinkt in eerste instantie frauduleus, maar één zin is zeer belangrijk voor de context hiervan. 'Ik heb een tekort aan personeel', zegt de man van het stembureau.

In de Texaanse wet is vastgelegd dat binnen de verschillende districten de Democraten en Republikeinen zelf bepalen of ze de voorverkiezingen voor hun midterm-kandidaat in samenwerking willen organiseren of niet. Meer daarover lees je in dit artikel van Politifact. Belangrijk is in ieder geval dat het stemproces in de stembureaus gecontroleerd wordt door kiesrechters uit de eigen partij. Het is dus niet gewenst dat een kiesrechter van de Democraten zorgt dat de Republikeinse stemming netjes verloopt, of andersom.

Hier zat het probleem bij de voorverkiezingen in Texas: daar ontbrak het op verschillende kieslocaties aan ofwel Republikeinse ofwel Democratische kiesrechters, waardoor ter plekke niet op kandidaten van de betreffende partij gestemd kon worden.

Op het moment van filmen was er geen Republikeinse kiesrechter aanwezig op het stembureau. Een woordvoerder van Harris County, het district waar het stembureau uit het filmpje ligt, bevestigde aan een journaliste van Politifact dat er op andere momenten van de dag wel degelijke Republikeinse stemmen uitgebracht konden worden.

Overigens waren de stemmers niet gebonden aan een specifiek kiesdistrict, zoals de man van het stembureau aan het begin van het filmpje ook benadrukt: 'you can vote in any precint'. Kiezers konden zonder probleem hun stem in een ander stembureau uitbrengen.

In de voorverkiezingen won Greg Abbot het kandidaatschap voor de Republikeinen en Beto O'Rourke voor de Democraten. De verkiezingsuitslag van de midterms in Texas zijn inmiddels ook al duidelijk. Daar legde O'Rourke het af tegen de Republikeinse Greg Abbott, die is herkozen als gouverneur van de zuidelijke staat.

Fraude in verkiezing

Sinds Biden de presidentsverkiezingen in 2020 won, spreekt zijn tegenstander Donald Trump van fraude. Ten onrechte geloven circa 60 procent van de Republikeinen dat Biden illegaal zijn ambt bekleedt. Er is vrees dat ook bij deze midterms onterecht aan de legaliteit van de verkiezingen zal worden getwijfeld. Online duiken er al vele video's op, zoals hierboven besproken, die fraude zouden moeten aantonen.

(Stand van zaken: 9.11.2022)

Links

Facebookpost I (gearchiveerd, video gearchiveerd)

Facebookpost II (gearchiveerd)

Originele Tweet (gearchiveerd, video gearchiveerd)

Voorverkiezingen Texas (gearchiveerd)

Districten in Texas (gearchiveerd)

Politifact, voorverkiezingen Texas (gearchiveerd)

Artikel Houston Chronicle (gearchiveerd)

Uitslag voorverkiezingen Texas (gearchiveerd)

Uitslag midterms Texas (gearchiveerd)

AP News Explainer Fraud (gearchiveerd)

AP News Explainer Legal Elections (gearchiveerd)

NBC News statistiek (gearchiveerd)

Artikel New York Times (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.