Bericht van Braziliaanse generaal was al in 2018 onzin

De Braziliaanse generaal Villas Boas zou op 2 november een persbericht de wereld ingestuurd hebben als reactie op de presidentsverkiezingen, waarin wordt aangekondigd dat er met onmiddelijke ingang een militaire junta geïnstalleerd wordt in het land, zogezegd op vraag van de bevolking. Deze afkondiging van militaire dictatuur wordt ook in het Nederlands gedeeld op blogsites en sociale media, maar blijkt toch minder officieel dan op het eerste zicht lijkt.

Beoordeling

Het persbericht doet al de ronde op het internet sinds 2018, en is nu weer opgerakeld naar aanleiding van de recente presidentsverkiezingen. Vier jaar geleden ontkende het Braziliaanse leger het bericht formeel. 

Feiten

Het bericht wordt vergezeld van een afbeelding met dezelfde tekst in het Portugees, de Braziliaanse kleuren, twee zegels en een foto. Het bericht is ondertekend door generaal Villas Boas. Uittredend president Bolsonaro is populair bij het Braziliaanse leger. Nu hij de verkiezingen verloren heeft, vragen zijn aanhangers het leger in te grijpen. Dit bericht lijkt hun vraag te beantwoorden. 

Een reverse image search op de afbeelding van het persbericht levert echter snel meerdere Braziliaanse factchecks op uit ... 2018. Het blijkt namelijk dat deze afbeelding vier jaar geleden al de ronde deed in het kader van een staking van vrachtwagenchauffeurs. Het Braziliaanse leger ontkende toen formeel dat het persbericht waarachtig was.

Dezelfde afbeelding duikt nu weer op, met aangepaste data in de tekst. In 2018 was generaal Villas Boas daadwerkelijk de bevelhebber van het Braziliaanse leger. Maar dat is hij sinds 2019 niet meer. 

Het was dus in 2018 nepnieuws en is dat in 2022 nog steeds. Overigens leek Villas Boas op Twitter daadwerkelijk niet ingenomen met de verkiezingsoverwinning van Lula, maar een staatsgreep heeft hij niet gepleegd. 

Verkiezingen Brazilië

De Braziliaanse presidentsverkiezingen verliepen dit jaar erg gespannen. De vrees bestond dat uittredend president Bolsonaro zijn nederlaag niet zou aanvaarden, wat het land in chaos zou kunnen storten. Uiteindelijk zei hij dat hij de grondwet zou volgen, wat werd gezien als een erkenning van de verkiezingsuitslag. 

Bijzonder veel nepnieuws en desinformatie over de presidentsverkiezingen deed de ronde online. Deutsche Presse-Agentur (dpa) ontkrachtte in het Nederlands dan ook al claims over onder andere verkiezingsrally's, duivelsbeeldjes of uitspraken van één van de kandidaten. 

(Stand van zaken: 09.11.2022)