Uitspraak verzonnen

Satirisch bericht over Kajsa Ollongren voor waar aangenomen

1.11.2022, 10:03 (CET)

Kan een Derde Wereldoorlog alleen in een 'derdewereldland' plaatsvinden? Als je de werkelijkheid inwisselt voor satire wel, maar daar schiet je weinig mee op.

Nederland zou geen Derde Wereldoorlog boven het hoofd hangen, simpelweg omdat het niet deel is van de derde wereld: volgens sommigen zou minister van Defensie Kajsa Ollongren deze uitspraak gedaan hebben. "En dat... Moet ons land regeren...?!", schrijft een Facebookgebruiker wanhopig bij zijn post. Moeten we ons zorgen maken over de helderheid van denken van onze minister van Defensie? Gelukkig niet: de berichten online zijn het zoveelste voorbeeld dat sommigen het lastig vinden satire en werkelijkheid van elkaar te onderscheiden.

Beoordeling

Kajsa Ollongren heeft deze uitspraak nooit gedaan. De uitspraak komt uit een bericht van de satirische nieuwswebsite Nieuwspaal.

Feiten

Door op Google te zoeken naar de vermeende uitspraak van Ollongren komt al snel een artikel van 7 oktober 2022 op de website Nieuwspaal naar boven. Daar wordt gekopt: 'Ollongren niet bang voor Derde Wereldoorlog: "Nederland hoort niet bij de Derde Wereld"'.

Het lijkt een bizarre uitspraak voor de Nederlandse minister van Defensie, en dat is het ook: Nieuwspaal is een satirische website, met als doel hun lezers te vermaken of aan het denken te zetten. Zo luiden de andere koppen op de voorpagina: 'NS komt met voorspelbare dienstregeling: "Trein rijdt in principe nooit"'. Of: 'Complotkleuter Jelle (4): "Bijwerkingen broccoli nooit onderzocht"'. Een vergelijkbaar en nog bekendere satirische nieuwswebsite is bijvoorbeeld De Speld.

Het gebeurt wel vaker dat satire van Nieuwspaal voor waar aangenomen wordt en zich vervolgens als nepnieuws over sociale mediakanalen verspreidt. Deutsche Presse-Agentur schreef daar in vergelijkbare situaties al eerder checks over, zoals hier, hier en hier.

Op 6 oktober, de dag voor het Nieuwspaal-artikel, hield Ollogren een toespraak bij het Europadebat, georganiseerd door het Financieel Dagblad. In deze toespraak stonden de Europese veiligheid en het belang van de samenwerking tussen de Europese krijgsmachten centraal.

(Stand van zaken: 01.11.2022)

Links

Facebookpost I (gearchiveerd)

Facebookpost II (gearchiveerd)

Facebookpost III (gearchiveerd)

Kajsa Ollongren (gearchiveerd)

Artikel Nieuwspaal 7 oktober (gearchiveerd)

Over Nieuwspaal (gearchiveerd)

NOS-artikel over Nieuwspaal (gearchiveerd)

Voorpagina Nieuwspaal (gearchiveerd)

Website de Speld (gearchiveerd)

Factchecks dpa hier, hier en hier

Toespraak Ollongren Europadebat (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.