Ophef rondom NS Publieksprijs

Claudia de Breij verkeerd geciteerd

1.11.2022, 09:52 (CET)

De NS Publieksprijs wordt dit jaar niet uitgereikt, omdat het stemproces volgens de organisatie werd gemanipuleerd. Dat leidde tot teleurstelling bij genomineerden, zoals Claudia de Breij.

Cabaretière en schrijfster Claudia de Breij sprak zich in een video uit over de geannuleerde boekenwedstrijd. Een vermeend citaat van haar gaat nu rondop sociale media, waarin zij zou zeggen: "Laten we ervoor zorgen dat de volgende keer niet op een boek als 'Het Corona bedrog' gestemd kan worden."

Beoordeling

Dit citaat is nep en komt niet in deze vorm voor in het echte statement van Claudia de Breij. Zij sprak zich op andere manieren wel uit over de manipulatie door FvD-achterban, maar niet in de woorden die online rondgaan.

Feiten

De NS Publieksprijs wordt jaarlijks uitgereikt dor de Stichting CPNB, die lezen wil aanmoedigen. Er zijn zes genomineerde boeken, die behoren tot de bestverkochte boeken van het jaar. Maar mensen kunnen ook stemmen op een ander boek door dit zelf in te voeren. Daar ging het dit jaar mis.

De stemronde werd eerder al kort stilgelegd omdat het mailadres van meerdere Tweede Kamerleden werd gebruikt om stemmen uit te brengen op het boek Het Coronabedrog, van Thierry Baudet. Daarna voerde de organisatie een extra stap door, waarin mensen hun stem via de mail moesten verifiëren.

Dat bleek niet genoeg. "Er is geconstateerd dat het stemproces op grote schaal is gemanipuleerd. Daardoor is het onmogelijk geworden een eerlijk verloop van de stemming veilig te stellen," schreef Stichting CPNB in een statement over het stopzetten van de wedstrijd.

Reactie Claudia de Breij

Claudia de Breij zat met haar boek over prinses Amalia bij de zes genomineerden. Zij deelde na het annuleren van de wedstrijd een video op Instagram en via haar uitgever op Twitter. Hierin bedankt zij voor de stemmen op haar boek. Zij eindigt haar statement met: "Dit gaat over veel meer dan een wedstrijd. Dit gaat over democratie."

Dat lijkt dus op twee zinnen in het citaat dat nu online rondgaat, alleen is 'wedstrijd' daar vervangen door 'prijs'. Ook de eerste zin is een parafrase van het begin van de video, waarin De Breij bedankt voor de stemmen. Zij noemt echter nergens in de video het boek 'Het Coronabedrog' bij naam of zegt dat er niet meer op dat boek gestemd zou mogen worden. Dit is er dus bij verzonnen.

Wat De Breij wel zegt als commentaar op de manipulatie is: "(...) en dat je het idee van vrije eerlijke verkiezingen begrijpt. Misschien moeten we mensen die daar niet mee om kunnen gaan, ook niet meer mee laten doen met vrije, eerlijke verkiezingen." Mensen zijn natuurlijk vrij om die uitspraak voor zichzelf te interpreteren, maar ze spreekt in letterlijke zin over 'mensen' en niet over het uitsluiten van een boek.

Eerder reageerde De Breij al op het 'ondermijnende gedrag van FvD' (Forum voor Democratie), toen de stemronde tijdelijk werd stilgelegd. Ook hier benoemt ze het boek van Baudet niet en spreekt ze niet over het uitsluiten van boeken als 'Het Coronabedrog' in de toekomst, zoals online wordt beweerd.

Het onjuiste citaat lijkt voor het eerst te zijn opgedoken op dit Twitteraccount, maar is inmiddels verwijderd. Het is ook niet in online archieven te vinden. Veel reacties op dit verwijderde bericht lijken er wel op te wijzen dat hier het oorspronkelijke onjuiste citaat stond (zoals hier, hier , hier en hier). Waarom de tweet is verwijderd, is door het account niet verder toegelicht.

(Stand van zaken: 1/11/2022)

Links


Facebookpost (gearchiveerd)

Telegrampost (gearchiveerd)

Genomineerden (gearchiveerd)

Over stilleggen stemmen (gearchiveerd)

Statement CPNB (gearchiveerd)

Statement Claudia de Breij op Instagram en Twitter (hier en hier gearchiveerd) (video gearchiveerd)

Andere tweet Claudia de Breij (gearchiveerd)

Twitteraccount van tweet met citaat (gearchiveerd)

Voorbeelden van antwoorden 1, 2, 3 en 4 (hier, hier, hier en hier gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.