Foto treinbombardement van NAVO leidt tot verwarring online

Een verwoeste trein, net voor een brug. Is het de schuld van Rusland, zoals een tweet beweert? Of is het eigenlijk de nasleep van een NAVO-bombardement, dat de NAVO cynisch genoeg gebruikt om Rusland in een slecht daglicht te stellen? Op Facebook worden in ieder geval de "navo leugens" aan de kaak gesteld. Maar heeft de NAVO eigenlijk ooit deze beschuldigingen geuit? 

Beoordeling

Rusland heeft niets te maken met de gebombardeerde trein in de foto. Maar de NAVO heeft dit ook nooit beweerd. De foto toont een passagierstrein die door een NAVO-vliegtuig werd gebombardeerd in 1999.

Feiten

De foto is alvast niet afkomstig van de huidige oorlog in Oekraïne. Dat valt makkelijk vast te stellen omdat er versies van de foto online terug te vinden zijn, die dateren van voor het begin van de oorlog op 24 februari 2022. Ook zijn er andere foto's van dezelfde trein online te vinden. 

Bij deze foto's wordt vermeld dat het gaat om een NAVO-aanval op de trein in 1999 bij de Grdelica kloof in Servië. Het Joegoslaviëtribunaal van de VN heeft indertijd ook een verslag gewijd aan deze aanval, die dus door een NAVO-vliegtuig werd uitgevoerd, en minstens 10 doden tot gevolg had. 

Er lijkt dus weinig twijfel te bestaan over de context en het tijdstip van deze foto. Maar werd deze foto door de NAVO gerecupereerd om Rusland te beschuldigen? 

Tweets voor eigen rekening

In de Facebookfoto komt de beschuldiging dat het een Russisch bombardement was van een twitteraar met een Amerikaanse vlag in zijn profielnaam. Het lijkt gewoon een willekeurig persoon te zijn wiens beschuldigingen vooral voor zijn eigen rekening zijn. Er is niets in zijn twitteraccount dat doet vermoeden dat hij enige officiële functie binnen de NAVO of de Amerikaanse overheid heeft.

Of de beschuldigingen aan het adres van Rusland gemeend waren of niet, is niet meteen duidelijk. Zelf beweert de twitteraar dat de tweet sarcastisch bedoeld was, en juist wilde laten zien dat de NAVO kwaadaardig was. Deze lezing werd in ieder geval niet door iedereen gedeeld. De tweet werd verspreid alsof "de Amerikanen" Rusland van hun eigen bombardement beschuldigden, wat dan weer zijn weg naar Facebook vond, waar het werd gezien als "navo leugens". Een Russische diplomaat, die wel degelijk een officiële functie voor zijn regering bekleed, deelde deze laatste visie op de feiten alvast.

De NAVO lijkt in ieder geval niets met deze onjuiste (of sarcastische) beschuldigingen aan het Russische adres te maken te hebben. 

(Stand van zaken: 20.10.2022)