Onterecht gelinkt aan corona
Lareb sprak in 2020 over bijwerkingen van andere vaccins
12.10.2022, 17:55 (CEST)
Een afbeelding toont een fragment van een document waarin wordt gepraat over een ‘werksessie’ van de Vaccinatiealliantie op 26 oktober 2020. In die sessie ging het over ‘het wegnemen van onrust over bijwerkingen’, onder begeleiding van Bijwerkingencentrum Lareb. In berichten op Facebook, Twitter en Telegram wordt dit gekoppeld aan de coronavaccins. Die bespreking van onrust over bijwerkingen zou zijn geweest toen er "nog geen vaccin was". Er zijn echter meer vaccins in de wereld dan die tegen corona.
Beoordeling
De werksessie over bijwerkingen ging over alle types vaccins die in oktober 2020 gebruikt werden. Het ging dus niet over coronavaccins. Dat bevestigt het Bijwerkingencentrum Lareb aan dpa.
Feiten
De Vaccinatiealliantie is niet opgericht vanwege de coronapandemie, maar al in het voorjaar van 2019. Het was een initiatief van toenmalig staatssecretaris Blokhuis voor Volksgezondheid, Welzijn en Sport. Diverse organisaties die betrokken zijn bij het Rijksvaccinatieprogramma zitten in deze alliantie, zoals de GGD en verenigingen voor huisartsen.
De alliantie was onderdeel van een groter actieplan om de vaccinatiegraad in Nederland te verhogen. Dat percentage nam tot 2018 een aantal jaar na elkaar af. In deze Vaccinatiealliantie wordt dus over allerlei vaccins gesproken, van HPV tot de griepprik. Het gaat niet specifiek over coronavaccins.
De werksessie in oktober 2020
Online lijkt een passage uit een document te zijn gedeeld. Deze tekst, waar ook verslagen van de werksessies in zouden moeten staan, is op het internet alleen nergens openbaar te achterhalen. Het lijkt onderdeel te zijn van een WOB-verzoek. Een Twitteraar deelde ook al andere fragmenten uit documenten en gaf die allemaal dezelfde opmaak. Soms met het woord 'WOB' erbij.
Er werd wel aan deze derde bijeenkomst van de vaccinatiealliantie gerefereerd in een brief van de toenmalige staatssecretaris: "Ruim 100 professionals (...) hebben verspreid over verschillende werksessies meegedacht over onderwerpen als bijwerkingen, vaccinaties voor volwassenen en de HPV-vaccinatie," schrijft staatssecretaris Blokhuis. Twee van die drie onderwerpen zijn ook terug te lezen in het fragment dat online wordt gedeeld.
Omdat het document in kwestie niet online is in te zien, deed Deutsche Presse-Agentur (dpa) navraag bij het Bijwerkingencentrum Lareb over de werksessie. Directrice Agnes Kant bevestigt aan dpa dat Lareb bijdroeg aan de Vaccinatiealliantie op 26 oktober 2020.
Kant verklaart dat er tijdens de sessie over bijwerkingen en veiligheid is gesproken over drie vragen: Welke vragen over bijwerkingen ziet Lareb? Wat is de informatiebehoefte van consumenten en zorgverleners over bijwerkingen van vaccins? Welke mythes over bijwerkingen leven er op sociale media?
"Bij deze vragen hebben we uitsluitend gekeken naar de vaccins en de vragen over bijwerkingen die er op dat moment waren. Het ging hierbij dus niet over de coronavaccins," schrijft Kant aan dpa. De presentatie van 26 oktober 2020 mocht dpa inzien. Ook hierin staat nergens iets over coronavaccins.
Bijwerkingen horen bij alle vaccins
Het is natuurlijk niet vreemd dat het Lareb al voor de coronavaccins over bijwerkingen sprak. Dit is tenslotte de volledige reden van haar bestaan. Het Bijwerkingencentrum Lareb verzamelt en monitort de bijwerkingen voor vele vaccins en medicijnen. Jaarlijkse rapporten met gemelde bijwerkingen van griepvaccins en de vaccins uit het Rijksvaccinatieprogramma zijn op de website te vinden.
Bezorgheid over bijwerkingen was ook voor de coronavaccins al een onderwerp. Bijvoorbeeld over het HPV-vaccin, maar ook oudere en veelgebruikte vaccins uit het Rijksvaccinatieprogramma stuitten de afgelopen jaren op meer ongefundeerde weerstand.
(Stand van zaken: 12/10/2022)
Links
Telegrambericht (gearchiveerd)
Over Vaccinatiealliantie hier en hier (hier en hier gearchiveerd)
Over dalende vaccinatiegraad (gearchiveerd)
Wat is WOB/Woo? (gearchiveerd)
Andere tweets met documenten (hier en hier gearchiveerd)
Kamerbrief staatssecretaris (gearchiveerd)
Wat is Bijwerkingencentrum Lareb? (gearchiveerd)
Jaarrapporten vaccins (gearchiveerd)
Artikelen over twijfels vaccineren (hier en hier gearchiveerd)
Over dpa-factchecks
Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.
Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.
Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.