Oud nieuws in onjuiste context

Zweden stopte in 2021 met Modernavaccin voor jongeren

14.9.2022, 14:45 (CEST), laatst geüpdate: 14.9.2022, 14:49 (CEST)

Oud nieuws kan online wel eens een tweede leven leiden. Zo ook hier: Zweden stopte vorig jaar tijdelijk met het Modernavaccin. Ondertussen wordt het opnieuw gebruikt bij bepaalde leeftijdsgroepen.

Dat Zweden stopt met het gebruik van het Modernavaccin tegen COVID-19 wordt online gebracht alsof dit recent is besloten. De claim gaat gepaard met een nieuwsfragment. Daarin wordt verteld dat Zweden stopt met het Modernavaccin bij mensen onder de dertig jaar, vanwege een mogelijk verhoogd risico op myocarditis en pericarditis. 'Dit waren toch complottheorieën?' is de vraag op Facebook. Nee, dit is een oude voorzorgsmaatregel.

Beoordeling:

Het bericht mist essentiële context. Dit is namelijk geen nieuwe ontwikkeling. Het gedeelde fragment komt uit oktober 2021, toen Zweden deze beslissing inderdaad maakte. Nog altijd wordt het Modernavaccin niet toegediend bij mensen onder de dertig. Bij mensen van boven de 30 jaar wordt het vaccin wel nog gebruikt, ook weer in de nieuwe vaccinatieronde.

Feiten:

Het fragment dat bij de berichten online wordt gedeeld, komt van de Koreaanse zender Arirang News. Het is alleen geen recent fragment, maar verscheen op 7 oktober 2021 op YouTube.

Dat klopt inderdaad met de actualiteit van dat moment. Een dag eerder maakte Zweden en Denemarken bekend dat ze het gebruik van het coronavaccin van Moderna zouden pauzeren bij mensen die na 1990 zijn geboren.

De Zweedse gezondheidsinstantie Folkhälsomyndigheten zag een verhoogde waarde van het aantal gevallen van myocarditis, een ontsteking van de hartspier. Dit was vooral bij jongeren, en dan voornamelijk jonge mannen. Analyses lieten een mogelijk verband zien met het Modernavaccin (officieel Spikevax genaamd). Het gaat hier om een serieuze, maar ook zeer zeldzame bijwerking, die doorgaans geen blijvende problemen veroorzaakt. Voornamelijk jonge mannen lopen risico, zoals dpa reeds eerder schreef in een factcheck.

In een update van 2 februari 2022 schreef de gezondheidsinstantie nog dat het advies sinds de jaarwisseling bleef om Spikevax niet te gebruiken bij mensen van 30 jaar en jonger.

Bij navraag van Deutsche Presse-Agentur laat de instantie weten dat dit nog altijd geldt. Het Modernavaccin wordt wel nog steeds aanbevolen en gebruikt bij mensen boven de 30 jaar, bevestigt de woordvoerder.

(Stand van zaken: 14/09/2022)

Links

Facebookpost (gearchiveerd) en gearchiveerde video

Origineel nieuwsfragment 7/10/2021 (gearchiveerd)

Artikel Politico (gearchiveerd)

Persbericht Folkhälsomyndigheten (gearchiveerd)

Zweedse infopagine coronavaccins (gearchiveerd)

Dpa-factcheck over myocarditis bij jongeren

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.