Bijzonnen zijn het resultaat van ijskristallen in de lucht

De vertelstem in de video, gedeeld op Facebook, is duidelijk: het fenomeen van bijzonnen, waarbij het lijkt dat er meerdere zonnen tegelijkertijd in de lucht zijn, laat zich enkel verklaren als de lucht boven ons eigenlijk een solide koepel of firmament is. Er is echter een verklaring die de atmosfeer gewoon als lucht neemt, die veel beter past. 

Beoordeling

Bijzonnen zijn een relatief vaak voorkomend weerfenomeen. Het laat zich perfect verklaren door de aanwezigheid van ijskristallen in de atmosfeer, die door de zon langs buiten beschenen worden. Er is dan ook geen nood aan theologische verklaringen voor dit fenomeen.

Feiten

De video bestaat uit twee delen. In het eerste deel (tot 00:50) is een bijzondere situatie te zien die verschillende halofenomenen toont. Het fenomeen in het tweede deel van de video heet Sundog in het Engels (wat de video juist meegeeft), bijzon of parhelium in het Nederlands. Het is een relatief vaak voorkomend verschijnsel en valt perfect te verklaren via de bestaande wetenschappelijke modellen. Er is dan ook, in tegenstelling tot wat in de video wordt gezegd, geen enkele nood aan theologische theorieën over solide koepels over de aarde om uit te leggen hoe bijzonnen gevormd worden.

Halofenomenen

Halofenomenen komen tot stand door refractie. Als wit licht een prisma raakt, wordt de lichtstraal gebogen. Aangezien de verschillende kleuren onder net andere hoeken buigen, wordt het regenboogeffect gecreëerd (dat wist Pink Floyd al in 1973).

Zonnestralen komen naar de aarde als wit licht en bereiken zo onze ogen tenzij ze eerst door een prisma, zoals ijskristallen, gaan. Cirruswolken vormen hoog in de atmosfeer en bevatten veel ijskristallen. Het zonlicht dat de atmosfeer binnenkomt en door deze kristallen ongeveer 22 graden gebogen wordt, is het meest zichtbaar voor ons.

In de astronomie worden afstanden tussen hemellichamen zichtbaar in de lucht in graden gemeten, waarbij helemaal rond de aarde 360 graden is. het gebogen zonlicht door de ijskristallen vormt een halo (een cirkel) van gekleurd licht rond de zon, met een straal van 22 graden. Grotere halo's komen ook voor, maar minder frequent. Dit fenomeen is overigens niet exclusief voor de zon, maar komt ook voor bij de maan.

Parhelia

Indien de zon dicht bij de horizon staat (zoals de video laat zien), is het mogelijk dat er zich in plaats van een halo één of meerdere bijzonnen of parhelia ontwikkelen. Als de zon aan de horizon is, kunnen de zonnestralen horizontaal door plaatkristallen gebogen worden. Dat resulteert in twee plekken, 22 graden verwijderd van waar de zon is, waar bijzonnen ontstaan. Net zoals bij halo's is maanlicht (wat gereflecteerd zonlicht is) ook in staat om dit fenomeen te vormen. Dan spreken we van bijmanen of parselenae.

Als er ijskristallen in de lucht zijn, wordt het zonlicht dat van buiten de atmosfeer binnendringt altijd gebogen. De positie van deze kristallen en van de zon bepalen welk fenomeen dat juist oplevert. 

Platte aarde en de koepel

Zoals de uitleg hierboven laat zien, is er dus helemaal geen nood aan een solide firmament om het fenomeen van bijzonnen te verklaren. Het idee van een solide firmament of koepel over de aarde wordt ontleend aan het boek Genesis uit de Bijbel, maar heeft geen enkele wetenschappelijke grond. Dit idee komt ook terug bij aanhangers van de platte aarde-theorie. 

De 'local sun' in de video verwijst naar het idee dat de zon mee in dit firmament zou zitten. In de video zou een experiment met een lamp en een stalen kom dan moeten aantonen dat parhelia enkel kunnen voorkomen als de lucht een solide firmament is en langs binnen beschenen wordt. Maar de uitleg hierboven laat echter zien dat dit fenomeen perfect te verklaren valt met het huidige wetenschappelijke model van de lucht boven ons en een zon ver daarbuiten.

Aangezien een solide koepel niet veranderd (in tegenstelling tot ronddwarrelende ijskristallen), dringt de vraag zich dan ook op hoe het komt dat parhelia niet altijd zichtbaar zouden zijn, indien de zon onder zo'n koepel zou zitten. Tot slot wordt in de video ook nog kort beweerd dat regenbogen enkel door een platte aarde verklaard kunnen worden, maar ook dat is helemaal niet waar.

(Stand van zaken: 13.09.2022)