Dumpplaats vol koeienlijken

Indiase runderen geveld door 'Lumpy Skin Disease'

07.09.2022, 09:26 (CEST)

Een video van een berg dode koeien zou het bewijs zijn dat de dieren opzettelijk door een vaccin zijn omgebracht. Wat blijkt? De koeien stierven door een virus; een vaccin had hen juist kunnen redden.

Een vuilnishoop vol koeienlijken: het is een akelig zicht, maar momenteel wel stand van zaken in het Noordwesten van India. Volgens deze Facebookgebruiker vielen de runderen massaal dood neer nadat ze een vaccin toegediend hadden gekregen van de overheid. Vreemd, want een vaccinatie is er toch eigenlijk om beter te maken? En inderdaad: de koeien zijn gestorven aan 'Lumpy Skin Disease' waar ze nog niet tegen ingeënt waren.

Beoordeling

De claim dat in de Indiase deelstaat Gujarat tienduizenden runderen dood zijn neergevallen, nadat ze van de Indiase overheid een vaccin toegediend hadden gekregen klopt niet. De koeien zijn gestorven aan het ‘Lumpy Skin Disease’, waarvan momenteel een grote virusuitbraak heerst in het noordwesten van India. Vaccinatie tegen het virus biedt juist goede bescherming, zoals blijkt uit Europees voorbeeld.

Feiten

India heeft sinds april 2022 te kampen met een zich snel uitbreidende uitbraak van ‘Lumpy Skin Disease’ (LSD). Deze virusziekte treft vee, met name runderen. Onder andere de deelstaten Rajasthan en Gujarat in het noordwesten van India zijn sterk getroffen door het virus.

De Indiase nieuwssite Indian Express berichtte op 31 augustus 2022 dat bijna 50.000 dieren aan het virus gestorven zijn en 11,21 lakh aan vee geinfecteerd: dat zijn 1,121 miljoen dieren. Het werkelijke cijfer kan echter nog veel hoger liggen, omdat verwacht wordt dat veehouders niet altijd melding doen.

LSD is een virusinfectie onder vee – en dus niet gevaarlijk voor mensen -, dat zich verspreidt via lichaamsvloeistoffen en bijtende insecten. Vooral runderen zijn vatbaar voor het virus. Ze krijgen koorts, geven minder melk, en hun lichaam komt onder de knobbels te zitten. Het sterftecijfer blijft meestal beperkt tot maximaal tien procent.

Tegen LSD bestaan drie goedgekeurde vaccins. India is nu massaal bezig vee in te enten met het al bestaande geitenpokkenvirus. Dat schijnt goed te werken tegen LSD, omdat beide virussen genetische vergelijkingen vertonen. Hoewel de Food and Agricultural Organization van de Verenigde Naties adviseert preventief tegen het virus in te enten (zie pagina 37), gebeurt dat momenteel niet door financiële overwegingen (zie onder uitklapbalk ‘voorkomen en bestrijden van lumpy skin disease). India heeft het hoogste aantal runderen en buffalo’s ter wereld. In 2020 huisde het land eenderde van alle runderen en buffalo’s wereldwijd: 305,000,000 dieren in totaal.

De Indiase Raad voor Landbouwkundig Onderzoek (ICAR) maakte begin september 2022 bekend zelf een vaccinatie specifiek voor LSD ontwikkeld te hebben: Lumpi-ProVacInd. Ze zoeken nu naar een commerciële partner die interesse heeft het te produceren.

Volgens verklaringen van de Indiase overheid wordt er alles aan gedaan om het virus in te dammen. Dit artikel in The Hindu toont echter het verhaal van Indiase boeren, die nog geen enkele vorm van ondersteuning van de regering hebben ontvangen.

Koeiendumpplaats

De orginele versie van het filmpje van de dumpplaats vol koeienlijken, dat op Facebook gedeeld wordt, is niet terug te vinden. Dpa vondt het filmpje wel in betere kwaliteit terug op Twitter. In dit artikel op de Indiase nieuwswebsite Mangalorean worden foto’s van dezelfde dumpplaats (zie overduidelijke gelijkenis middelste foto en 00.05 in de filmpjes) gebruikt om de LSD-uitbraak in Gujarat te illustreren. Het virus verspreidt zich zo snel dat de lokale autoriteiten niet kunnen bijbenen de dieren veilig te houden.

Wereldwijd

LSD vormt wereldwijd een bedreiging. Tot 2012 kwam het virus vooral in de Sub-Sahara voor, maar verspreidde zich de afgelopen jaren richting het Midden-Oosten, Rusland en Zuidoost-Europa. De Europese Unie reageerde hier op met een regionaal vaccinatieprogramma, waardoor het virus snel werd ingedamd.

Volgens de Europese Autoriteit voor Voedselveiligheid (EFSA) was het vaccinatieprogramma de meest effectieve wijze om een virusuitbraak terug te dringen. Sinds 2018 zijn er geen LSD-uitbraken meer geweest in Zuidoost-Europa. In Israël stak het virus in 2019 weer de kop op, nadat vaccinatie vrijwillig werd (te lezen in de abstract). Maar ook in Europa wordt door de hoge kosten niet preventief tegen de ziekte ingeënt.

Het is dus duidelijk dat de koeien-dumpplaats in Gujarat het gevolg is van de uitbraak van ‘Lumpy Skin Disease’ en niet van vaccinatie van de dieren tegen een virus.

(Stand van zaken: 6.9.2022)

Links

Facebookpost I (gearchiveerd, filmpje gearchiveerd)

Uitbraak LSD april 2022 (gearchiveerd)

Lumpy Skin Disease (gearchiveerd)

Gujarat (gearchiveerd)

Indian Express artikel (gearchiveerd)

Maateenheid 'lakh' (gearchiveerd)

LSD virusinfectie (gearchiveerd)

Drie vaccins (gearchiveerd)

Advies Food and Agricultural Organization of the UN (gearchiveerd)

Aantal runderen India (gearchiveerd)

ICAR (gearchiveerd)

Artikel The Hindu (gearchiveerd)

Twitter (gearchiveerd, filmpje gearchiveerd)

Artikel Mangalorean (gearchiveerd)

Wereldwijde bedreiging (gearchiveerd)

LSD in de EU & oordeel EFSA (geachiveerd)

Israël virus terug (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.