Geen ‘filmset’

Rutte en Ollongren bezochten dezelfde verwoestingen in Irpin

25.08.2022, 16:58 (CEST)

De media tonen de vele verwoestingen die in heel Oekraïne worden aangericht. Toch staan veel buitenlandse politici voor hetzelfde gebouw op de foto. Dat leidt online tot verkeerde conclusies.

Een verzameling gebouwen waar zowel minister-president Mark Rutte als minister van Defensie Kajsa Ollongren tijdens hun bezoeken aan Oekraïne voor werden gefotografeerd, zou een ‘filmset’ zijn. Dat geluid gaat online tenminste op. De twee bewindslieden stonden op verschillende momenten inderdaad voor hetzelfde gebouw. Maar dat maakt het nog geen filmset.

Beoordeling

Mark Rutte en Kajsa Ollongren bezochten inderdaad dezelfde geruïneerde gebouwen, maar dit gaat om echte verwoestingen in de stad Irpin. Het is dus geen filmset of in scène gezet om de oorlog erger te doen lijken. Ollongren bezocht tijdens haar recente bezoek bovendien ook nog andere locaties.

Feiten

Premier Mark Rutte bezocht Oekraïne in juli. Foto’s van zijn reis verschenen op Twitter, waaronder ook de foto die nu online naast die van Kajsa Ollongren wordt gezet. Zij was in haar rol als minister van Defensie eind augustus in Oekraïne, samen met minister Liesje Schreinemacher (voor Buitenlandse Handel en Ontwikkelingssamenwerking). Tijdens het bezoek zeiden de ministers nog 80 miljoen euro extra steun van Nederland aan Oekraïne toe.

De foto van minister Ollongren die online naast die van Mark Rutte is gezet, komt van de website van het ministerie. De ronding van het gebouw achter haar en de rode bakstenen van het naastliggende gebouw, komen overeen met de achtergrond van de foto van Rutte. Zij stonden inderdaad op dezelfde plek, maar dit is een echte straat in Irpin, een voorstad van Kiev. Geen filmset dus. Dat bewees Deutsche Presse-Agentur (dpa) al in een eerdere factcheck, waarbij dezelfde bewering rondging met foto’s van Mark Rutte en Wopke Hoekstra op verschillende bezoeken aan Oekraïne.

De precieze locatie in Irpin is op Google Streetview te zien in betere tijden. De gebouwen en bomen komen overeen. De gebouwen werden echter verwoest tijdens de oorlog die in februari 2022 uitbrak. Dat toont een video van de nationale reddingsdienst van Oekraïne van 2 maart van dit jaar.

Ook op foto’s die hier werden gepubliceerd, zijn de gebouwen te herkennen in een volledig verwoeste omgeving. Irpin werd bijzonder zwaar getroffen in het begin van de oorlog. Het werd, net als buurstad Boetsja, een symbool voor Russische gruweldaden, nadat 290 lichamen van burgers er werden gevonden na de terugtrekking van Russische troepen. 

Drukbezochte locatie

Niet alleen Rutte en Ollongren, maar ook de Canadese premier Trudeau, de Duitse minister Baerbock en Bondskanselier Scholz werden al voor hetzelfde gebouw gefotografeerd. Dat maakt het alleen nog niet in scène gezet. Het is eerder een voor de hand liggende plaats voor politici om hun afschuw over de oorlog te laten zien, vanwege de duidelijke verwoesting van Irpin.

De voorstad ligt bovendien dicht bij Kiev, wat het goed te combineren maakt met een bezoek aan Oekraïense politici zoals president Zelensky. Het Russische leger trok zich bovendien een tijdje geleden al terug uit de regio rond Kiev, waardoor het er relatief veilig is. Ook PR-redenen en eventuele veiligheidsoverwegingen (zoals de kennis of er mijnen liggen) zullen ongetwijfeld een rol spelen.

Bezoek van Ollongren

Deze straat in Irpin is niet de enige plek die minister Ollongren aandeed tijdens haar bezoek. Daar zitten ook locaties bij die Rutte niet aandeed, zoals het vliegveld Hostomel. In een collectie foto’s die persbureau ANP van het bezoek heeft zijn ook nog andere locaties rondom Kiev te zien. De minister bezocht dus niet alleen de straat in Irpin waar veel van haar politieke collega’s ook al rondliepen.

(Stand van zaken: 25/08/2022)

Links

Facebookpost (gearchiveerd)

Foto's Rutte op Twitter (gearchiveerd)

Over bezoek Ollongren en Schreinemacher (gearchiveerd)

Foto's Ollongren op website ministerie (gearchiveerd)

Eerdere dpa-factcheck

Google Streetview-beeld (gearchiveerd)

Video van verwoestingen (gearchiveerd) (video gearchiveerd)

Luchtfoto verwoesting Irpin (gearchiveerd)

Artikel BBC (gearchiveerd)

Foto's gebouw gebogen voorgevel Trudeau, Baerbock, Scholz (hier, hier en hier gearchiveerd)

Reuters over Russische terugtrekking uit Kiev (gearchiveerd)

Fotoalbum ANP (gearchiveerd)

Over dpa-factchecks

Deze factcheck is geschreven in het kader van het Third Party Fact Checking-programma van Facebook/Meta. Meer informatie over dit initiatief vindt u hier.

Uitleg van Facebook/Meta over de omgang met accounts die onjuiste informatie verspreiden, vindt u hier.

Inhoudelijke aan- of opmerkingen kan u sturen naar factcheck-netherlands@dpa.com met een link naar de desbetreffende Facebookpost. Gelieve hiervoor de juiste sjablonen te gebruiken. Richtlijnen voor bezwaren vindt u hier.