Wetenschappelijke consensus: het ijs op Antarctica smelt

'Breaking', klinkt het op Facebook, 'NASA weerlegt het wereld klimaatrapport' (ook hier en hier). De Amerikaanse ruimtevaartorgansitie zou in een studie aangetoond hebben dat de Antarctische poolkap met 135 miljard ton ijs per jaar groeit. Waarom zouden we ons dan zorgen maken over de opwarming van de aarde?

Beoordeling

Deze bewering is onjuist en al helemaal niet 'breaking'. De NASA bracht in 2015 een studie uit waauit zou blijken dat de ijsmassa op de Zuidpool toe zou nemen. De metingen dateren uit de periode 1992-2008 en zeggen dus niets over de huidige toestand. Het onderzoek werd tot nu toe door geen andere wetenschappelijke studie bevestigd. De NASA-onderzoekers zagen hun studie expliciet niet als ontkenning van het IPCC klimaatrapport.

Feiten

In een studie uit 2015 van de NASA, onder leiding van H. Jay Zwally, kwamen wetenschappers tot de conclusie dat de ijsmassa op de Antartica in de periode 1992-2001 toegenomen was met jaarlijks 112 miljard ton en van 2003-2008 met jaarlijks 82 miljard ton.

Dit onderzoek is in strijd met jarenlange metingen in Antartica, valt boven het persbericht van NASA zelf te lezen. Maar, het in twijfel trekken van bestaande theses is integraal onderdeel van de wetenschap. Aanvullend onderzoek is nodig om de betreffende studie tot algemeen aanvaard model in de wetenschap te laten zijn, staat er.

Deze bevestigende studies zijn in de jaren daarna niet gekomen. Wel meer onderzoeken die het smelten van de Antarctische poolkap onderschrijven, ook van NASA zelf (hier, hier, hier, hier).

Meten op Antarctica

Het is lastig om data over Antartica te verzamelen. Het gebied ligt geïsoleerd, omringd door wijdse zee en ver weg van meetstations op de andere contintenten. Dit in tegenstelling tot de Noordpool. Op Antartica bevinden zich circa 70 meetstations, voor een oppervlakte van meer dan 14 miljoen km2 (ter vergelijking: Europa is zo'n 10 miljoen km2 groot).

Er wordt dus veelal gebruik gemaakt van satellieten, maar de data daarvan is niet altijd even accuraat. Ze kunnen bijvoorbeeld niet altijd diepte goed herkennen. Voor de NASA-studie uit 2015 werd data van de ERS en ICESat satellieten gebruikt. Aan de hand van de GRACE statellieten kwam de NASA tot deze metingen waar duidelijk uit blijkt dat de ijsmassa afneemt.

Ontkenning klimaatrapport?

Een loochening van het IPCC klimaatrapport heeft de studie nooit willen zijn en is ze ook niet, liet hoofdonderzoeker Zwally in een interview weten. De opwarming van de aarde is een reëel probleem, aldus Zwally. In 2015 trok de studie veel aandacht onder klimaatontkenners en wordt sindsdien regelmatig aangehaald om klimaatscepsis aan te wakkeren.

(Stand van zaken: 13.06.2022)