Video toont voorbereiding op protestactie bij Russisch consulaat in Reykjavik

20.05.2022, 11:13 (CEST)

De beelden van de oorlog in Oekraïne die via de (sociale) media het Westen bereiken worden niet altijd geloofd. Mensen die overtuigd zijn dat de oorlog niet zo erg is als wordt voorgesteld, halen wel vaker het gebruik van crisisacteurs om aan te tonen dat de beeldvorming rond Oekraïne gemanipuleerd werd. En nu zijn er beelden verschenen die acteurs lijken te tonen die zich klaar maken om slachtoffer van de oorlog te spelen. Maar, is dat wat de mensen op deze beelden van plan zijn?

Beoordeling

De video toont geen crisisacteurs in Oekraïne. Het toont mensen die zich klaarmaken om te protesteren voor het Russische consulaat in Reykjavik tegen de gewelddaden van het Russische leger in Oekraïne. Hierover is veel berichtgeving in Ijslandse media te vinden. Uit niets blijkt dat deze mensen van plan zijn zich voor te doen als echte oorlogsslachtoffers. 

Feiten

De beelden tonen mensen in witte kleren, zonder broek en beklad met rode verf. De mensen zien er eerder vrolijk uit en krijgen nog wat instructies mee. Maar ze staan helemaal niet klaar om de wereld te doen geloven dat ze het slachtoffer van Russische agressie zijn. Wel staan ze klaar om tegen die agressie te protesteren.

Protestactie in Reykjavik

Via een Reverse Image search op een beeld uit de video, is dit Russische artikel te vinden. Het zou gaan om een anti-Russiche actie in Reykjavik op 9 mei. Met deze zoektermen zijn meteen verschillende Ijslandse artikels over het protest te vinden, die bevestigen dat het wel degelijk om een protestactie in Reykjavik aan de Russische ambassade ging.

Zo is de man op deze foto te zien op 00:01 in de video, is het busje op 00:17 te zien op deze foto en is de vrouw op 00:05 te zien in deze foto. De kerk die zichtbaar is op 00:01 staat inderdaad in Reykjavik, vlak bij het Russisch consulaat

Het gaat hier dus niet om een enscenering die wil doen geloven dat we naar oorlogsslachtoffers kijken. Volgense de nieuwssite Frettabladid wilde de organisatoren een bloedig protest organiseren om de aandacht te vestigen op de verkrachtingen en andere gewelddaden begaan door het Russische leger in Oekraïne. Deze actie werd symbolisch op 9 mei gehouden, de dag waarop Rusland de overwinning op nazi-Duitsland viert.

Crisisacteurs

Het zogenaamd 'ontmaskeren' is een populaire bezigheid onder complotdenkers die er van overtuigd zijn dat bepaalde gebeurtenissen in scène zijn gezet. Maar de claim is zelden terecht. Vaak gaat het wel degelijk om acteurs, maar wordt ook niet anders beweerd. Soms gaat het om een protest, of een fotomodel. Soms tonen beelden wel degelijk slachtoffers, maar lijkt het door beeldmanipulatie alsof er iets niet in de haak is. 

Deutsche Presse-Agentur heeft dan ook al meerdere claims ontkracht over het gebruik van crisisacteurs. Dit wordt bijvoorbeeld geclaimd om te stellen dat de oorlog in Oekraïne niet zo ernstig is (hier, hier, hier, hier en hier). Maar ook rond COVID-19 deden er veel claims over crisiacteurs de ronde (hier, hier, hier, hier en hier) Maar ook bij andere thema's wordt het gebruik van crisisacteurs geclaimd (hier). 

(Stand van zaken: 20.05.2022)

Links

Facebookpost (gearchiveerd,gearchiveerde video)

Artikel Ren.tv (gearchiveerd)

Artikel Iceland Monitor (gearchiveerd)

Artikel Visir (gearchiveerd)

Artikel Frittabladid (gearchiveerd)

Streetview Reykjavik (gearchiveerd)

Russisch consulaat Reykjavik (gearchiveerd)

Bbc over 9 mei (gearchiveerd)

Dpa-factchecks over Oekraïne hier, hier, hier, hier en hier

Dpa-factchecks over Covid-19 hier, hier, hier, hier en hier

Dpa-factchecks andere thema's hier

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com