Artikel schetst totaal fout beeld van resolutie over Euro-Arabische relatie

17.05.2022, 14:23 (CEST), letztes Update: 17.05.2022, 16:08 (CEST)

De Europese Economische Gemeenschap (EEG), de voorloper van de Europese Unie (EU), zou in 1975 met Saudi-Arabië en andere oliestaten hebben afgesproken de ‘immigratie van moslims naar Europa actief te bevorderen.’ Dit zou zijn vastgelegd in de zogenaamde ‘Resolutie van Straatsburg’, volgens een Facebookpost. In het stukje tekst, dat oorspronkelijk zou zijn geschreven door ANP- en AD-journalist en columnist Pamela Hemerijk, wordt verder beweerd dat ‘de pers moet worden ingeschakeld "om een gunstig klimaat te scheppen voor de immigranten".’

Beoordeling

De bewering dat de EEG met Saudi-Arabië heeft afgesproken de immigratie van moslims naar Europa actief te bevorderen is fout. De "Resolutie van Straatsburg" die in de Facebookpost wordt genoemd, bestaat wel, maar legt geen afspraken vast tussen de EEG en Saudi-Arabië of andere olieproducerende landen. Bepalingen van die resolutie worden in de Facebookpost erg creatief vertaald of ronduit verzonnen.

Feiten

De Facebookpost bestaat uit een stukje tekst met als titel 'Resolutie van Straatsburg 1975'. In de tekst wordt gesuggereerd dat die resolutie een afspraak tussen de EEG en ‘Saudi-Arabië en andere oliestaten’ zou inhouden. De afspraak zou erin bestaan ‘de immigratie van moslims naar Europa actief te bevorderen.’ Verder zou de resolutie de lidstaten van de EEG opdragen om ‘de hoogste prioriteit te geven’ aan het verspreiden van het Arabisch cultuurgoed.

Ook zou ‘de pers’ moeten ‘worden ingeschakeld "om een gunstig klimaat te scheppen voor de immigranten".’ Het op Facebook geplaatste tekstje is ondertekend met ‘Pamela Hemerijk (ANP- en AD journaliste en columniste).’

Pamela Hemelrijk

Wie op Google de naam Pamela Hemerijk intypt, komt al snel op het spoor van Pamela Hemelrijk (Heme -l- rijk, met ‘l’). De in 2009 overleden Hemelrijk schreef tijdens haar leven inderdaad enkele  jaren artikels en columns voor het persbureau ANP en het AD. Ook schreef zij columns voor Metro. Op de website van Stichting Meervrijheid is een artikel van haar te vinden met de titel ‘Oil for Immigration,’ gepubliceerd op 18 december 2005. Het tekstje in de Facebookpost komt gedeeltelijk overeen met het artikel.

Dit artikel van Hemelrijk is voor het eerst verschenen in de zomer van 2005 als column in de gratis krant Metro en circuleert sindsdien op tal van websites, zo stelt universitair docent Jelle van Buuren van de Universiteit Leiden in zijn proefschrift over complotconstructies in Nederland uit 2016. (Pag. 124) De column van Hemelrijk is echter niet terug te vinden in het digitale archief van Metro.

De "Resolutie van Straatsburg"

De resolutie (zie pag. 10) waarnaar Hemelrijk verwijst bestaat wel, maar legt geen afspraken vast tussen de EEG en Saudi-Arabië of andere olieproducerende landen. Op 7 en 8 juni 1975 vond in Straatsburg een bijeenkomst plaats van l'Association Parlementaire pour la Coopération Euro-Arabe, ofwel de Parlementaire Vereniging voor Euro-Arabische Samenwerking.

Deze Parlementaire Vereniging bestond uit meer dan 200 leden van nationale parlementen van West-Europese landen, zo valt te lezen in de nieuwsbrief van de Parlementaire Vereniging zelf (Pag. 10). De Parlementaire Vereniging had geen enkele wetgevende bevoegdheid binnen de EEG en kon haar hooguit adviseren. De "Resolutie van Straatsburg," die op de bijeenkomst in 1975 unaniem werd aangenomen, was dus slechts een advies aan de lidstaten van de EEG. Het was geen bindende afspraak met enig Arabisch land, zoals de Facebookpost beweert.

Ook de inhoud van de resolutie wordt door Hemelrijk nogal creatief vertaald – en soms ronduit verzonnen. De gehele tekst van de resolutie staat, in het Frans, afgedrukt in de nieuwsbrief van de Parlementaire Vereniging. Met de resolutie zou de EEG beloven ‘voortaan de Arabische immigratie actief te bevorderen.’

Ten eerste gaat het hier niet om een resolutie waarin de EEG wat dan ook belooft. Ten tweede wordt er in de resolutie met geen woord gerept over het bevorderen van immigratie. De Parlementaire Vereniging roept de lidstaten van de EEG slechts op om arbeidsmigranten dezelfde fundamentele rechten te verlenen als nationale burgers, ook wanneer het gaat om vrij verkeer. (Pag. 10)

Volgens Hemelrijk benadrukt de resolutie ‘de grote verrijking, die het Arabisch cultuurgoed ons te bieden heeft, vooral op het gebied van normen en waarden”, en draagt [de resolutie] de lidstaten op om aan de verspreiding "de hoogste prioriteit" te geven. Woorden van deze strekking staan inderdaad in de resolutie. Toch kon de resolutie de lidstaten niets opdragen, maar slecht hun regeringen ‘verzoeken … meer prioriteit te geven aan de verspreiding van de Arabische cultuur in Europa (demander… d’accorder une plus grande priorité à la diffusion de la culture arabe en Europe).’ (Pag. 11)

Tenslotte stelt Hemelrijk dat volgens de resolutie ‘de pers moet worden ingeschakeld "om een gunstig klimaat te scheppen voor de immigranten".’ In werkelijkheid zegt de resolutie dat de Parlementaire Vereniging ‘een beroep doet op het verantwoordelijkheidsgevoel van de Europese pers om de publieke opinie objectief en vollediger te informeren over de problemen van de Arabische wereld.’ (Pag. 11)

Bat Ye’or

Het artikel van Hemelrijk is in feite een enthousiaste samenvatting van het boek Eurabia, The Euro-Arab Axis, van de in Egypte geboren Joodse schrijfster Bat Ye’or (pseudoniem voor Gisèle Littman). In haar boek zet Ye’or een complottheorie uiteen van een doelbewuste islamisering van Europa, die met geheime instemming van Europese politieke leiders zou plaatsvinden.

Ye'or betoogt dat de oliecrisis van 1973 Europese leiders heeft verleid om een overeenkomst te sluiten met Arabische Liga: 'Oil for Immigration' – olie in ruil voor een ongeremde instroom van moslimmigranten. Het uiteindelijke doel zou de integratie van Europa met Noord-Afrika en het Midden-Oosten zijn tot een nieuwe politieke entiteit: Eurabia.

De complottheorie werd in 2004 erg populair in de Verenigde Staten. Jelle van Buuren schrijft in zijn eerder aangehaalde proefschrift dat Pamela Hemelrijk de eerste was die de complotconstructie Eurabia in Nederland populariseerde (Pag. 124).

(Stand van zaken: 17/05/2022)

Links

Facebookpost (gearchiveerd)

Over de EEG (gearchiveerd)

Over Pamela Hemelrijk (gearchiveerd)

Artikel Hemelrijk (gearchiveerd)

Proefschrift Jelle van Buuren (gearchiveerd)

Tekst Resolutie in archief

Over L'Association parlementaire pour la coopération euro-arabe (gearchiveerd)

Over 'Eurabia, The Euro-Arab Axis' (gearchiveerd)

Over Bat Ye'Or (gearchiveerd)

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com