Foto toont bestuur van de Haagse JOVD in 1984 (zonder Marc Dutroux)
26.4.2022, 12:45 (CEST)
Een zwartwitfoto duikt opnieuw op, op sociale media. De tweede persoon van links zullen veel mensen herkennen als premier Mark Rutte. Naast hem zou volgens de berichten online de Belgische seriemoordenaar Marc Dutroux staan. "Dat mark Rutte voorstander is van sex met kinderen en dieren dat wisten we al maar bevriend was met mark Dutroux is nieuw voor mij. Maar eigenlijk wel te verwachten," schrijft een man erbij op Facebook.
Beoordeling:
Marc Dutroux staat niet op deze foto. Die hoax gaat al een aantal jaar rond. Dit is een foto van het bestuur van de Haagse JOVD, de jongerenafdeling van de VVD, in 1984. Mark Rutte staat inderdaad wel op de foto. Ook is er geen wetsvoorstel van Rutte voor seks met kinderen te vinden.
Feiten:
Op de gedeelde foto zou de man links, met bril en snor, de beruchte Belgische seriemoordenaar Marc Dutroux zijn. Naast hem staat een iets langer gestalte met ook weer een bril. Dat is volgens sociale mediagebruikers zijn 'kameraad' Mark Rutte.
Wie de foto via een 'reverse image search' zoekt, vindt daarentegen al snel dat dit onjuist is. Via Google Lens is de foto te vinden in een boek dat via de Rijksuniversiteit Groningen online te lezen is: De weg naar de macht: Een kroniek van de JOVD. De betreffende foto staat op pagina 15 van het PDF en heeft het onderschrift 'Het bestuur van de JOVD Den Haag in 1984. Mark Rutte is de tweede van links'.
Dat Rutte op deze foto staat is dus ontegenzeggelijk juist. Hij was destijds lid van het bestuur van de Haagse tak van de VVD-jeugdafdeling. Maar tenzij de Belg Dutroux in het begin van de jaren ’80 opeens politieke ambities koesterde binnen de VVD, is hij niet op deze foto te zien.
Wie zijn de andere mensen op deze foto dan wel? Door te googlen op 'Haagse jovd bestuur 1984', verschijnt er een groot PDF-document van het Documentatiecentrum Nederlandse Politieke Partijen (DNPP). Dit is een 'lustrum almanak', een boek dat in 1984 werd opgesteld ter gelegenheid van het 35-jarige bestaan van de JOVD.
Op bladzijde 105 van dit PDF keert de foto met het Haagse JOVD-bestuur weer terug. Dit keer staan de namen erbij: Mark Rutte, Paul Jahn, Arnoud Wiegel, Brenda Wiegel en Maarten Vriens zijn op de foto te zien.
De schrijver van het eerder vernoemde boek De weg naar de macht, Ewout Klei, schreef in 2020 ook al een factcheck waarin hij de bewering dat Dutroux links op de foto te zien zou zijn ontkracht. De man links is Paul Jahn, aldus Klei.
Bewerkingen over seks met kinderen en dieren
De posts die nu online verschijnen, delen veelal een ouder Facebookbericht, dat op dit moment niet meer online is. In de tekst die in dat oude bericht bij de foto staat, wordt beweert dat Dutroux een 'pedofielennetwerk runde waar talloze politici uit de hele wereld naar toe gingen om kinderen te misbruiken, vermoorden etc'. Hiervoor is absoluut geen enkel bewijs.
Een andere bewering die terugkeert is dat Mark Rutte in de tijd van de foto voorzitter was van de jeugdtak van de VVD. En dat hij in die rol een wet geprobeerd zou hebben in te dienen om seks met kinderen legaal te maken. Ook een artikel over dat de JOVD voorstander is van seks met dieren wordt aangehaald.
Allereerst was Mark Rutte ten tijde van de foto dus bestuurslid van de Haagse JOVD, niet van de algemene jeugdafdeling van de VVD. Zoals ook in het lustrum almanak vermeld staat, was hij penningmeester en eerste secretaris. Later, tussen 1988 en 1991, was Rutte wél landelijk voorzitter van de JOVD.
Een wetsvoorstel van Rutte’s hand om seks met kinderen legaal te maken, is niet te vinden. Pedofilie was wel een onderwerp binnen de JOVD. Zo vond de jeugdtak in de jaren 70 dat de leeftijdsgrens van 16 jaar voor seksueel contact tussen meerder- en minderjarigen moest worden geschrapt. "Niet de leeftijdsgrens maar dwang moet het belangrijkste criterium zijn voor strafbaarheid van sexueel verkeer tussen meerderjarigen en kinderen," was het argument van de JOVD in hun Zwartboek Justitie (1978). Dit was daarentegen allemaal voor de tijd van Mark Rutte.
In het boek De weg naar de macht geeft Ewout Klei bij dit standpunt nog enige nuance: "Het JOVD-standpunt moet wel in historisch perspectief worden bekeken. Dit ultraliberale standpunt werd in deze tijd namelijk breed gedeeld".
Ook twee krantenartikelen uit 1994 over dat de JOVD voor seks met dieren zou zijn, wordt nu in 2022 nog altijd gedeeld. Dit is wat in het boek van Klei ook wel de 'bestialiteiten-affaire' wordt genoemd. In het Politiek Kernprogram 1994-1998 van de JOVD stond dat de overheid zich niet mocht bemoeien met de manier waarop individuen hun seksualiteit wensten te beleven. "Als voorbeeld werd bestialiteit genoemd, een grapje van de JOVD Utrecht die door homoseksuelen werd gedomineerd. De media pikten dit pikante voorbeeld er natuurlijk feilloos uit," aldus Klei.
De bestialiteit is dus een kortstondig JOVD-standpunt geweest dat de jeugdtak altijd is blijven achtervolgen. Ook dit is daarentegen niet te koppelen aan de persoon Mark Rutte. In 1994 was hij al niet meer actief binnen de JOVD, maar was hij al doorgegroeid naar het hoofdbestuur van de VVD. Net als het pedofiliestandpunt uit de jaren ’70, valt de bestialiteit dus niet binnen de tijd dat Rutte de JOVD leidde.
(Stand van zaken: 26/04/2022)
Links:
Over Marc Dutroux (gearchiveerd)
Foto in H4 van boek (gearchiveerd)
Lustrum almanak (gearchiveerd)
Factcheck De Kanttekening (gearchiveerd)
Zwartboek Justitie (gearchiveerd)
H3 in boek over JOVD over jaren 70 (gearchiveerd)
Artikel Nieuwsblad van het Noorden (gearchiveerd)
Contact met het dpa-factcheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com