Foto donaties toont verzamelpunt van hulpgoederen in Duitsland

De oorlog in Oekraïne brengt een grote humanitaire respons teweeg in Europa. Vaak gaat het ook om privé-initatieven van burgers die goederen en geld inzamelen en die dan zelf vervoeren. Maar wat zou blijken? De hulpgoederen zijn daar niet gewenst en worden gewoon aan de kant van de weg gedumpt. Dat wordt gezegd bij een foto waar lege, open vrachtwagens met daarvoor een berg aan goederen, voornamelijk kleding, te zien is. "Het wordt uit de vrachtwagens gegooid en reden leeg verder. Dit zie je niet op het nieuws, he!", klinkt het online. Volgens nog anderen zouden de lege vrachtwagens naast het dumpen van de donaties andere goederen, vermoedelijk wapens, vervoeren. Nog iemand anders deelt dezelfde foto samen met een video van een Duitse vrouw die hetzelfde beweert. Hoe zit het nu echt met die hulpgoederen?

Beoordeling

De posts missen context. Het ging om een Duitse inzamelingsactie die naar de Pools-Oekraïense grens werd gebracht. Er werd gevraagd om geen kleding te doneren, hetgeen toch massaal gedaan werd. Die kleding vertrok niet mee naar Oekraïne maar werd verbrand. De geschikte donaties kwamen wel aan op hun bestemming. Er was geen transport van wapens.

Feiten

De foto werd genomen bij het uitvoeren van een humanitaire actie voor Oekraïnie afkomsting uit Beieren. Dat transport met hulpgoederen werd in Duitsland door verschillende media gevolgd met onder andere een liveblog. Een partner die bij de actie betrokken was is Gökhan Altincik, eigenaar van transportbedrijf Alfred Böhm. Hij bevestigde het verhaal en de herkomst van de foto aan Deutsche Presse-Agentur (dpa).

Zijn bedrijf was het inzamel- en vertrekpunt van het konvooi, gelegen in het industrieterrein Leonie in Auerbach. In bepaalde nieuwsberichten is het inzamelpunt goed te zien. Deze komt overeen met de omgeving op de foto die op sociale media gedeeld wordt. De vrachtwagens van Alfed Böhm, met rode cabines en witte aanhangers zijn ook te zien.

In totaal werd 220 ton aan hulpgoederen naar de Poolse-Oekraïense grens gebracht, vertelt Altincik aan dpa. Op voorhand werd een oproep gedaan over welke goederen nodig waren. Er stond expliciet bij dat er geen nood was aan kleding. Toch werd er volop kleding gedoneerd. "Het gaat hier om ongeschikte donaties. Dozen vol bikini's, slippers, stropdassen, trouwjurken, lingerie en zelfs gebruikt ondergoed. Deze dingen helpen niemand in Oekraïne", zo deelde de organisatie ook op Facebook.

De ongeschikte kleding en verpakkingsmateriaal, die te zien is op de foto, werd op kosten van de lokale overheid naar een verbrandingsoven gebracht. De kleding vertrok dus nooit naar Oekraïne, hoewel de rest van de geschikte donaties wel hun bestemming bereikten. Het verhaal circuleert ook enorm in Duitsland zelf, en was dan ook reeds een onderwerp van een Duitstalige factcheck van dpa en verdere verslaggeving van lokale media.

Tenslotte is er geen enkele indicatie of bewijs dat het transport iets anders bevatte dan hulpgoederen: er was geen sprake van wapenstransport.

Video

In een Facebookpost wordt naast de foto ook een video gedeeld waarin een vrouw een soortgelijk verhaal vertelt: de hulpgoederen waren niet gewenst en werden gedumpt aan de kant van de weg. Ze spreekt over Medyka, een dorp aan de Pools-Oekraïense grens en het Konvoi der Hoffnung. Wie de vrouw precies is, is niet duidelijk.

Op Duitse sociale media wordt de video volop gelinkt aan deze actie, Konvoi der Hoffnung. Die wordt georganiseerd in het westen van Duitsland en niet in Beieren. De foto en video hebben, buiten de gelijkaardige claims, dus niets met elkaar te maken.

De organisatie van het Konvoi der Hoffnung reageerde al op hun Facebookpagina en weerleggen de claims in de video. Zo bevestigen ze dat hun transport met hulpgoederen en andere hulp wel degelijk nodig was ter plaatse. Ze reden wel nooit naar Medyka, hetgeen de vrouw in de video zegt.

(Stand van zaken: 18/03/2022)