Screenshot van Facebookpost RTL Nieuws is doelbewuste vervalsing

Meerdere Facebook- (hier, hier en hier) en twittergebruikers delen een screenshot van een post van RTL Nieuws over de oorlog in Oekraïne. De foto in de post toont een huilend meisje naast het lichaam van een vrouw. Een screenshot van een zoekactie met Google Lens ernaast toont aan dat het gebruikte beeld een still is van een film uit 2010 en niets met het huidige conflict te maken heeft. Is RTL Nieuws hier de mist in gegaan?

Beoordeling

De screenshot van het RTL-bericht is een doelbewuste vervalsing om de "mainstream media" in diskrediet te brengen. In werkelijkheid bevatte de post van RTL Nieuws een heel ander beeld. 

Feiten

Alle posts delen screenshots van hetzelfde Facebookbericht. Deze post, die de oorsprong van deze claim lijkt, plaatst de post van RTL nieuws (met het meisje) naast de zoekactie van Google Lens. Dat is een instrument van Google om de origine van beelden te achterhalen. In het bijschrift wordt uitgehaald naar de "mainstream media". De post zelf is niet zichtbaar op het bijbehorende profiel, maar de gebruiker in kwestie deelde wel beide beelden (hier en hier) in de commentaren op een van de andere posts.

De originele post van RTL Nieuws is terug te vinden door te zoeken op het bijschrift van de gedeelde RTL-post en de kop van het artikel dat daarbij zit. Hier staat echter een foto van schuilende mensen in de metro bij, geen huilend meisje. De link in de post leidt niet meer naar een artikel. Waarschijnlijk verandert de URL vaak, omdat het hier om een liveblog gaat. De liveblog lijkt verplaatst naar deze URL, waar ook de foto van schuilende mensen zichtbaar is en de informatie uit de titel ook bij de hoofdpunten staat.

Foto

De foto van het huilende meisje is inderdaad afkomstig uit de film Brestskaya krepost, uit 2010. Op de website van de film staat de foto tussen de officiële filmfoto's. De boven- en onderkant lijken van de foto geknipt in de gedeelde Facebookpost. 

Door de screenshot in een nieuw tabblad te openen (rechtermuisklik, "Afbeelding openen in nieuw tabblad"), kan deze nauwkeuriger bestudeerd worden door in te zoomen. Dan valt op dat de witte bol met "i" erin, niet heel netjes rond is. Dit wijst erop dat deze uitgeknipt is en op de foto geplakt.

Ook de randen zijn problematisch. In alle hoeken van de foto is zichtbaar dat deze in de breedte net te klein is en de foto in de hoogte net over de witte rand van het bericht komt. Ter hoogte van het haar van de vrouw is ook aan de linkerrand een kleine witte streep zichtbaar. Deze is er niet in de originele foto, maar komt wel overeen met de witte sneakers die op de foto van de RTL post aan de linkerrand zichtbaar zijn.

De screenshot van het RTL-bericht is dus een vervalsing. De foto uit de film is op de post geplakt, waarna de witte bol met de "i" erbovenop is geplaatst. Het is dus een vervalsing die zeer doelbewust foute informatie de wereld in wil sturen en zo RTL en bij uitbreiding de "mainstream media" in diskrediet wil brengen. 

(Stand van zaken: 01.03.2022)