Foto toont raketradar van het leger en heeft niets met het HAARP-project te maken

"Hallo, ik ben Eunice, wat fijn om kennis te maken". Dat schrijven Facebookgebruikers (hier en hier) bij de foto van een immense machine. Eunice verwijst hier naar de storm die in februari over Nederland en België raasde. De machine zou een "H.A.A.R.P. ELF wave facility" zijn, in staat om dingen te vernietigen en tsunami's en aardbevingen te veroorzaken. En volgens deze Facebookgebruiker dus ook verantwoordelijk voor storm Eunice.

Beoordeling

De machine op de foto heeft niets met weermanipulatie of HAARP te maken. Het is een radar van het Amerikaanse leger om raketten op te sporen. HAARP zelf is ook niet in staat om het weer te beïnvloeden. 

Feiten

Het High-frequency Active Auroral Research Program (HAARP) is een wetenschappelijk onderzoeksproject in Alaska. Dit onderzoek werd een tijdje gesubsidieerd door het Amerikaanse leger en is het onderwerp van verschillende complottheorieën.

Dat is ergens begrijpelijk, aangezien het project bestaat uit 180 antennes op een afgelegen plek in Alaska. Zo zijn de verhalen ontstaan dat de wetenschappers op vraag van het leger het weer proberen te beïnvloeden. De realiteit is echter niet zo spannend.

HAARP onderzoekt de ionosfeer, een onderdeel van de aardse atmosfeer, en welke rol deze zou kunnen spelen in het sturen van radiosignalen. Aangezien het weer op aarde wordt geproduceerd in de troposfeer en de stratosfeer, kunnen de instrumenten van HAARP, die op die ionosfeer gericht zijn, dit niet beïnvloeden. Ze zijn ook niet krachtig genoeg.

De universiteit van Alaska, die het onderzoek beheert, is zich wel bewust van de reputatie van het project, en zet onder andere haar deuren open om het publiek te overtuigen dat er niets mysterieus aan HAARP is. Deutsche Presse-Agentur heeft in het verleden al factchecks geschreven om te ontkrachten dat HAARP het weer kan beïnvloeden (hier en hier). 

Foto

De immense machine die zichtbaar is op de foto is geen onderdeel van HAARP. Het is een X-band radar van het Amerikaanse leger, de Sea-Based X-band Radar (SBX) (p.10). Dat is een immense radar op een oud boorplatform, dat gebruikt wordt in het raketverdedigingssysteem van de Verenigde Staten. Doordat deze radar zo groot is, is die in staat om objecten op 4000 kilometer afstand te traceren.

De radar werkt door radiogolven uit te sturen. Op basis van een teruggekaatst signaal kan dan berekend worden waar een object is. De SBX stuurt radiogolven met een frequentie in de X-band van het elektromagnetisch spectrum, die zich tussen de 8 en 12.5 gigahertz bevindt.

De ELF (extremely low frequency) golven waarvan sprake is onder de foto, bevinden zich tussen 300 herz en 3 kiloherz. De instrumenten van HAARP kunnen trouwens zelf geen ELF golven uitsturen, maar deze wel creëren in de ionosfeer. Dat betekent echter niet dat HAARP in staat zou zijn om rampen zoals aardbevingen te doen ontstaan.

Storm Eunice

Maar wat veroorzaakte dan storm Eunice, waarnaar gerefereerd wordt in de posts? Deze raasde op 18 februari 2022 over Nederland en België. Het KNMI spreekt van storm als er gemiddelde windsnelheid minstens één uur gelijk is aan windkracht 9. Hoe stormen gevormd worden, wordt uitgelegd in deze video van de Universiteit van Vlaanderen. 

Wind ontstaat wanneer lucht stroomt van een hogedrukgebied naar een lagedrukgebied. In de herfst en de winter is de straalstroom, een sterke wind die zich normaal op ongeveer tien kilometer hoogte bevindt, extra intens. Dat komt door temperatuurverschillen in de atmosfeer. Dit veroorzaakt zeer hevige wind die een storm kan worden. 

(Stand van zaken: 22.02.2022)