Von der Leyen riep op tot discussie over vaccinatiemandaat, maar zei niets over Code van Neurenberg

Meerdere Facebookgebruiker delen artikelen die als gemeenschappelijk thema hebben dat Ursula von der Leyen - voorzitter van de Europese Commissie - de Code van Neurenberg, die regels voor medische experimenten oplegt, zou willen schrappen om zo vaccinatie te kunnen verplichten. (hier, hier, hier, hier en hier) Wat is deze code en klopt het dat Von der Leyen deze wil afschaffen? 

Beoordeling

Ursula von der Leyen heeft zich niet uitgesproken over de Code van Neurenberg. Aangezien de code geen legale basis heeft, kan deze ook niet afgeschaft worden. Von der Leyen heeft ook niet de autoriteit om vaccinatie verplicht te maken. 

Feiten

De artikelen die gedeeld worden in de Facebookposts (hier, hier, hier en hier) verwijzen naar de persconferentie van Ursula von der Leyen op woensdag 1 december 2021. Daarin zou zij gezegd hebben dat de code van Neurenberg moet worden afgeschaft.

In deze persconferentie, die over COVID-maatregelen gaat, wordt enkel over de verplichting van vaccinatie gesproken. Dit was naar aanleiding van een vraag van een journalist (21:45 - 24:40). Von der Leyen antwoordt dat dit een bevoegdheid van de lidstaten is, niet van de Commissie. Ze is zelf van mening dat de discussie over het aanmoedigen en mogelijk verplicht maken van vaccinatie kan en moet gevoerd worden.

Over de Code van Neurenberg wordt niet gesproken tijdens de persconferentie (de term valt niet, noch wordt er naar verwezen). Een woordvoerder van Von der Leyen bevestigt aan dpa dat ze het niet over de Code van Neurenberg (laat staan de afschaffing ervan) heeft gehad. 

De code van Neurenberg

Wat is de Code van Neurenberg, en wat is de link met verplichte vaccinatie? 

De code is een stel ethische principes voor medische experimenten. Ze werden opgesteld in 1947 als antwoord op de horror van de medische experimenten in de concentratiekampen van de nazi's. Centraal in de code staat het idee van vrijwillige en geïnformeerde toestemming.

De code is echter niet van toepassing op het vaccinatieprogramma tegen het coronavirus, want de code gaat over medische experimenten. De vaccins tegen het coronavirus zijn niet experimenteel, zoals dpa al eerder schreef. 

Tot slot is de Code van Neurenberg zelf niet rechtsgeldig. Op basis van deze code alleen kan dus niemand gearresteerd worden, in tegenstelling tot wat een van de artikelen suggereert.

Wel kunnen landen hun wetgeving omtrent experimenten laten informeren door de code. Maar aangezien de code dus geen legale status heeft, kan Von der Leyen - zelfs al zou ze het willen - de code niet afschaffen. 

(Stand van zaken: 07.12.2021)