Ontsmette binnenruimtes maar geen chemtrails in Spanje
22.10.2021, 17:20 (CEST)
Spanje zou als eerste westerse land officieel hebben toegegeven dat het "chemische aëro-spuiten" gebruikt op haar bevolking. Dat claimt een tweet (gearchiveerd) die ook op Facebook wordt gedeeld, onder andere in een groep gewijd aan zogenaamde chemtrails (gearchiveerd).
Beoordeling:
De beweringen zijn fout. Ze gaan terug op een besluit van de minister van Volksgezondheid van april 2020. Dat gaat over het ontsmetten van binnenruimtes door het leger tijdens de noodtoestand gelinkt aan de coronapandemie in Spanje. Die noodtoestand is al sinds 9 mei 2021 opgeheven. Er is ook geen enkel wetenschappelijk bewijs dat chemtrails bestaan.
Feiten:
De claim gaat terug op een Tweet van een Nederlandse Twittergebruiker die op zijn beurt twee bronnen geeft: een Spaanstalig artikel van september 2021 en een publicatie in het Spaanse Staatsblad (BOE) van een besluit daterend van 17 april 2020. Nochtans toont geen van die twee aan dat de Spaanse overheid toegaf dat het zogenaamde chemtrails gebruikt op haar bevolking.
Het besluit van de minister van Volksgezondheid gaat terug op een Koninklijk Besluit van 14 maart 2020 dat de noodtoestand afkondigde in Spanje naar aanleiding van de coronapandemie. Die gaf onder andere de ministeries van Volksgezondheid en Defensie verruimde bevoegdheden om coronamaatregelen af te kondigen en toe te passen.
Zo ook dit besluit, dat gaat over het ontsmetten van gesloten binnenruimtes zoals sociale wooncentra, ziekenhuizen en gevangenissen door het Spaanse leger in opdracht van de minister van Volksgezondheid.
Concreet gaat het om ontsmetting via (micro)verneveling en niets meer. Er komen geen vliegtuigen aan te pas en er worden enkel chemische producten gebruikt die reeds goedgekeurd waren als desinfectant. De Spaanse krant La Vanguardia schreef in april 2020 ook al een artikel waarin het de claim ontkracht. Sowieso is deze maatregel niet meer van toepassing aangezien die gekoppeld was aan de noodtoestand, die af en aan geldde doorheen 2020 en voor het laatst werd opgeheven op 9 mei 2021.
Oude hoax gaat terug tot 2015
Daarnaast schort er ook wat met het artikel dat wordt meegegeven als tweede bron. Vier medewerkers van het Spaans Meteorologisch Instituut (AEMET) zouden hebben toegegeven dat vliegtuigen chemtrails verspreiden. Dat klopt niet, zoals het AEMET bevestigde aan factcheckers van Newtral. De origine van de hoax gaat al terug tot 2015 en er is helemaal niets van aan. Daarnaast herhaalt het artikel ook de desinformatie over het besluit gepubliceerd in het BOE.
De website Alerta Digital was al vaker het onderwerp van factchecks (hier, hier en hier) vanwege het verspreiden van desinformatie, zoals bevestigd aan dpa door medewerkers van Newtral.
Kortom, er is geen enkel bewijs dat de Spaanse overheid chemtrails gebruikt, mochten die al bestaan. De theorie, waarbij vliegtuigen in het geheim schadelijke chemicaliën verspreiden, is niets meer dan een complottheorie. Er is namelijk geen enkel wetenschappelijk bewijs, zoals dpa al eerder schreef.
(Stand van zaken: 22/10/2021)
Links
Facebookpost II (gearchiveerd)
Oorspronkelijke tweet (gearchiveerd)
Artikel Alerta Digital (gearchiveerd)
Orden SND/351/2020 ter uitvoering van KB 463/2020 (gearchiveerd hier en hier)
Factcheck Newtral over artikel Alerta Digital (gearchiveerd)
Artikel La Vanguardia (gearchiveerd)
Juridisch tijdschrift Diario La Ley over het decreet (gearchiveerd)
Noodtoestand in Spanje tijdens coronapandemie (gearchiveerd)
Factchecks over Alerta Digital hier, hier en hier (gearchiveerd hier, hier en hier)
Contact met het dpa-factcheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com