Vliegtuig Japan Airlines had probleem met APU-motor

1.10.2021, 09:04 (CEST)

Online doen beelden de ronde van een vliegtuig bij een luchthaven, dat bijzonder veel witte rook uitstoot. De begeleidende tekst verwijst naar de chemtrailtheorie als verklaring. 

Beoordeling

Deze video heeft niets met chemtrails te maken. De witte rook onstaat door een storing in de APU, een hulpmotor van het vliegtuig. Deze storing werd volgens Japan Airlines meteen hersteld. 

Feiten

De video in kwestie doet al even de ronde op sociale media en is ook al vaker het onderwerp van factchecks geweest, bijvoorbeeld in Kazachstan. Telkens wordt de video begeleid door claims over chemtrails. 

Op de staart van het vliegtuig is duidelijk het logo van Japan Airlines te herkennen. In een eerste reactie laat Japan Airlines weten dat ze van het incident geen rapport hebben en dat het hier in geen geval gaat om het verspreiden van chemtrails. Ze staven dit door te verwijzen naar het grondpersoneel dat schijnbaar rustig blijft doorwerken.

Ook bij de Japan Transport Safety Board, die een lijst bijhoud van incidenten met vliegtuigen, is er geen rapport te vinden over dit voorval. 

In een versie van de video, gepost in augustus 2020, wordt gesuggereerd dat de oorzaak van de rookontwikkeling bij een brand in de APU moet liggen. De APU, of auxiliary power unit, is een kleine straalmotor die zich vaak in de staart van een vliegtuig bevindt en wordt gebruikt om elektriciteit op te wekken. 

Deze oorzaak wordt ook aangehaald door Joris Melkert, luchtvaarspecialist aan de TU Delft. Volgens hem wijst de kleur van de rook op verbranding van olie, die mogelijk na een onderhoud is achtergebleven in de APU. Dit is geen uitzonderlijk fenomeen en kan verklaren waarom het personeel rustig blijft. 

Eenzelfde interpretatie van de beelden geeft ook Jan-Arwed Richter van JACDEC, een centrum voor luchtvaartveiligheid, aan dpa. Hij bevestigt dat het vaak voorkomt dat dit type vliegtuig, een Boeing 777-200, rook ontwikkelt bij het opstarten van de APU.

Melkert voegt nog toe dat vliegtuigen die daadwerkelijk stoffen verspreiden, zoals sproeivliegtuigen, hun lading via de vleugels verspreiden, niet via de staart, omdat het bereik dan groter is.

Een versie van de video, die geüpload is in 2016, is veel duidelijker en laat extra details zien. Zo is het staartnummer, JA8589, nu leesbaar. 

Het is nu ook zichtbaar dat de video in de luchthaven Haneda, bij Tokyo, is gefilmd. Specifiek vanuit een koffiebar in terminal 1. Dit wordt bevestigd door foto's (hier en hier) en filmpjes (hier en hier) vanuit deze bar en klopt met de geluiden op de achtergrond.

Door satellietfoto's uit Google Earth te vergelijken met hoe de tarmac er in de video uitziet, komt dpa tot de conclusie dat de video gefilmd moet zijn tussen november 2015 en 3 april 2016 (wanneer de video online verschijnt). 

Met deze info contacteert dpa Japan Airlines opnieuw met de vraag of ze gegevens over het vliegtuig hebben. Per mail bevestigt Japan Airlines dat volgens het bevoegde departement een olielek in de APU de oorzaak geweest kan zijn van een storing, die zich voordeed op 16 maart 2016 in Haneda. Ze laten weten dat de APU van dit vliegtuig meteen hersteld is geweest. 

Chemtrails

Over het bestaan van chemtrails doen al lang verhalen de ronde. Deze verhalen zijn dan ook al zeer vaak ontkracht, waaronder door dpa. Op zijn website beantwoordt de Belgische weerman Frank Deboosere verschillende vragen en mythes die rond chemtrails bestaan. 

(Stand van zaken: 30.9.2021)

Links

Facebookpost (gearchiveerd)

Videobeelden gearchiveerd

Instagrampost (gearchiveerd)

Duitse versie (gearchiveerd)

Factcheck Kazachstan (gearchiveerd)

Website Japan Airlines (gearchiveerd)

Japan Transport Safety Board (gearchiveerd)

Youtubevideo augustus 2020 (gearchiveerd)

Thermotechnisch instituut KU Leuven (gearchiveerd)

Joris Melkert - TU Delft (gearchiveerd)

Tweet motoropstart (gearchiveerd)

Video APU opstart (gearchiveerd)

JACDEC (gearchiveerd)

Foto sproeivliegtuig (gearchiveerd)

Youtubevideo april 2016 (gearchiveerd)

Duidelijkere video (gearchiveerd)

Details vliegtuig (gearchiveerd)

Luchthaven Haneda (gearchiveerd)

Koffiebar op Google Maps (gearchiveerd)

Koffiebar foto 1 (gearchiveerd)

Koffiebar foto 2 (gearchiveerd)

Blog over koffiebar (gearchiveerd)

Koffiebar video 1 (gearchiveerd)

Koffiebar video 2 (gearchiveerd)

Factcheck dpa (gearchiveerd)

Frank De Boosere over Chemtrails (gearchiveerd)

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-belgium@dpa.com