Oude hoax over ter dood veroordeelde missionarissen duikt opnieuw op

Een oproep tot gebed circuleert op Facebook (hier gearchiveerd). In de oproep wordt gevraagd te bidden "voor de 229e christelijke missionarissen, die morgenmiddag ter dood zijn veroordeeld door de Afghaanse islamisten." Ook wordt er gesproken over de Iraakse stad Qaragosh, die recent door een radicaal-islamitische groep zou zijn ingenomen.

Beoordeling:

Dit bericht is een versie van een oude hoax die al ruim tien jaar op het internet rondgaat. Er zijn geen aanwijzingen dat er momenteel, bij de meest recente machtsovername van de Taliban in Afghanistan, christelijke missionarissen in het land ter dood zijn veroordeeld.

Feiten:

Het bericht over de missionarissen dook de afgelopen week over de hele wereld op. Niet alleen in Nederland, maar bijvoorbeeld ook in de VS, India en Peru ging het bericht rond. Dat is niet overal precies hetzelfde, maar berust op een aantal van dezelfde speerpunten: het bericht zou afkomstig zijn van ene Judith Carmona, een missionaris uit Chihuahua (Mexico). Ook wordt de stad Qaragosh in de verschillende berichten vernoemd.

Verschillende variaties van deze bidoproep voor missionarissen in Afghanistan blijken al jaren te circuleren, hoewel het aantal missionarissen dat ter dood veroordeeld zou zijn door de tijd heen wisselt. De factcheckers van Lead Stories vonden een versie van de post uit 2017, waar ook het detail van missionaris Judith Carmona al in zit. Hoewel toen werd gesproken over tweeëntwintig missionarissen, in plaats van 229, zijn er veel overeenkomsten tussen dit bericht en de versie die nu circuleert. In de versie uit 2017 zou de oproep echter van paus Franciscus komen.

Het kettingbericht over ter dood veroordeelde christenen in Afghanistan werd al in 2009 ontkracht door factcheckorganisatie Snopes. Ook toen ging het nog over tweeëntwintig missionarissen en was er geen bewijs dat dit daadwerkelijk gebeurde. Het platform Africa Check schreef in 2019 over de geruchten over tweeëntwintig missionarissen in Afghanistan. Het verhaal duikt dus al jaren in verschillende vormen en overal ter wereld op.

Er was in 2007 wel een incident met drieëntwintig kerkmedewerkers uit Zuid-Korea die door de Taliban werden ontvoerd. Twee van hen werden geëxecuteerd, de rest werd uiteindelijk vrijgelaten na een betaling door Zuid-Korea.

Nog een aanwijzing dat het hier gaat om een verouderd kettingbericht is te vinden in de verwijzingen naar de Iraakse stad Qaraqosh. Volgens het bericht zou "de radicaal-islamitische groep zojuist Quaragosh, de grootste christelijke stad in Irak, hebben ingenomen". Dit gebeurde zeker niet recent en niet door de Taliban, de groepering die nu in Afghanistan opnieuw de macht heeft gegrepen. Qaraqosh werd in 2014 overgenomen door IS. In 2016 werd de groepering weer uit de stad verdreven. De paus bezocht Qaraqosh eerder dit jaar. De stad is niet 'zojuist ingenomen' door IS, de Taliban of een andere extreme islamitische groepering.

Er is geen ander bewijs te vinden dat de Taliban sinds hun recente machtsgreep in Afghanistan 229 christelijke missionarissen ter dood hebben veroordeeld of al hebben geëxecuteerd. Geen nieuwsmedium of mensenrechtenorganisatie berichtte erover. Ook de Taliban heeft hier zelf niets over naar buiten gebracht. Omdat er zoveel raakvlakken zijn met versies van dit kettingbericht die in eerdere jaren werden gedeeld en ontkracht, lijkt het erg waarschijnlijk dat het hier gaat om een opnieuw opgedoken gerucht.

(Stand van zaken: 23/08/2021)