Geen grafeenoxide in momenteel goedgekeurde coronavaccins, ex-Pfizermedewerker levert geen bewijs
10.8.2021, 11:45 (CEST)
Claims dat grafeenoxide een ingrediënt is van de beschikbare coronavaccins steken opnieuw de kop op. Dit keer naar aanleiding van het betoog van een oud-Pfizermedewerker. Zij beweert aan de hand van documenten te kunnen aantonen dat 'het vaccin' grafeenoxide bevat, maar dit niet openbaar is gemaakt. Ook op Facebook gaat de bewering rond (hier en hier).
Beoordeling:
Dit klopt niet. Er is geen enkele reden om aan te nemen dat grafeenoxide voorkomt in de coronavaccins die in Europa en de Verenigde Staten zijn goedgekeurd. De ex-Pfizermedewerker levert ook geen bewijs waaruit dit blijkt.
Feiten:
De dame die de claims doet is Karen Kingston. Ze is geen wetenschapper, maar werkte inderdaad tussen 1996 en 1998 wel voor Pfizer, als verkoopvertegenwoordiger en naar eigen zeggen marketeer van onder meer viagra. Ze had ook toen dus geen link met vaccinontwikkeling. Tegenwoordig heeft ze haar eigen consultancybedrijf.
Kingston doet haar uitspraken in de Stew Peters Show, een Amerikaanse online talkshow die al vaker een rol speelde in het verspreiden van nepnieuws. Ook beweerde deze talkshowpresentator al eerder bewijs te hebben dat grafeenoxide in coronavaccins zou zitten, in de vorm van een omstreden analyse van een Spaanse professor. Dpa dook hier destijds al in en beoordeelde de informatie toen ook al als onjuist. In dat artikel staat tevens meer achtergrond over wat grafeenoxide nu eigenlijk is, en op welke manieren het wordt gebruikt.
Kingston is erg zeker van haar zaak en zegt honderd procent zeker te weten dat er grafeenoxide in de coronavaccins zit. Ze specificeert niet welk vaccin ze bedoelt, maar haar argumenten gaan vervolgens over de mRNA-vaccins van Pfizer en Moderna. Volgens Kingston staat het ingrediënt niet genoemd op de patenten van de vaccins omdat het giftig is voor mensen. Ze wil echter niet te veel speculeren, maar bij de documenten blijven die als bewijs moeten dienen. De documenten die zij aanhaalt bewijzen daarentegen helemaal niets.
Als eerste legt ze uit dat er lipiden in de mRNA-vaccins van Moderna en Pfizer zitten. Dat is correct. Deze stoffen helpen om het kwetsbare mRNA-deeltje in het vaccin te beschermen totdat het op de plaats van bestemming is. Volgens Kingston wordt een van deze lipiden (de 'pegylated lipid' of PEG-lipide) gemaakt door het Chinese bedrijf Sinopeg. De denkfout die zij hier maakt is de aanname dat dit het enige bedrijf is dat deze lipiden maakt. Wie de PEG-lipiden uit het Pfizer-vaccin (ALC-0315 en ALC-0159) op internet opzoekt, ziet dat deze ook worden geproduceerd door bijvoorbeeld de bedrijven MedChemExpress en Biochempeg. Daarbij heeft het Britse bedrijf Croda een contract met Pfizer om de lipiden in het vaccin te leveren. De levering van lipiden in het Modernavaccin is in handen van het Duitse CordenPharma.
De link die Kingston met Sinopeg legt is dus ongegrond. Voortbouwend op haar redenering dat de lipiden bij Sinopeg vandaan komen, haalt ze een artikel over grafeen aan van de Sinopeg website. Dit artikel gaat niet over een Sinopeg-uitvinding, maar staat onder het kopje 'Industry News', en gaat over een studie die helemaal niets met COVID-19-vaccins te maken heeft. Het is onzin om dit als bewijs op te voeren dat grafeen of grafeenoxide in deze vaccins aanwezig zou zijn.
Kingston komt met geen enkel ander bewijs dat er grafeenoxide in de coronavaccins zou zitten. Op de website van de Stew Peters Show staat wel nog een screenshot van een patent, dat als bewijs zou moeten dienen. Dit is inderdaad wel een patent voor een COVID-19-vaccin dat grafeenoxide zou bevatten, van een onderzoekscentrum in Shanghai. Er is daarentegen geen link tussen deze mogelijk toekomstige vaccinkandidaat en de vaccins die wel al zijn goedgekeurd.
Grafeenoxide maakt vloeistof donker
Nadat de theorieën over grafeenoxide de wereld over gingen, besloot een fellow die zijn proefschrift deed over vloeistoffen met grafeen erin wat opheldering te bieden op Twitter. Matthew Diasio laat aan de hand van verschillende afbeeldingen zien dat vloeistoffen met ook maar een heel klein beetje grafeenoxide, gelijk erg donker van kleur worden. Dit is opvallend genoeg ook te zien in de studie naar grafeen die op de Sinopeg-website staat en die Kingston zelf aanhaalt. Ook hier zijn alle vloeistoffen met grafeen erin donkerbruin tot zwart van kleur. Als er grafeen of grafeenoxide in de vaccins had gezeten, had dit dus nooit onopgemerkt kunnen blijven. Op al het beeld dat beschikbaar is van de verschillende goedgekeurde coronavaccins, is de vloeistof doorzichtig of hooguit een beetje geel.
De woordvoerder van Pfizer bevestigde ook al bij andere factcheckorganisaties dat er geen grafeenoxide in het vaccin van de farmaceut zit.
De lijsten met ingrediënten van de vaccins die zijn ontwikkeld tegen Covid-19 zijn openbaar in te zien. Grafeenoxide staat niet op deze lijsten. Deze zijn te vinden in de 'productkenmerken'-documenten van het Europees Geneesmiddelenbureau (EMA) voor de vier vaccins die door de Europese Unie zijn goedgekeurd - namelijk Pfizer / BioNTech, Moderna, AstraZeneca en Janssen . Ook hier staat trouwens weer de kleur van de vaccins beschreven. Voor Pfizer en Moderna is dit bijvoorbeeld allebei 'een witte tot gebroken witte, bevroren dispersie'. Er is geen sprake van donkerbruine tot bijna zwartgekleurde vloeistoffen.
(Stand van zaken: 09/08/2021)
Links:
LinkedIn Karen Kingston (gearchiveerd)
Over Karen Kingston (gearchiveerd)
De Stew Peters Show (gearchiveerd)
Over lipiden/liposomen (gearchiveerd)
ALC-0315 bij MedChemExpress (gearchiveerd)
ALC-0159 bij Biochempeg (gearchiveerd)
Over contract Croda/Pfizer (gearchiveerd)
Over CordenPharma en Moderna (gearchiveerd)
Artikel over grafeen bij Sinopeg (gearchiveerd)
Patent Shanghai research instituut (gearchiveerd)
Universiteit Leiden over fellowships (gearchiveerd)
Proefschrift Matthew Diasio (gearchiveerd)
Twitterdraadje Matthew Diasio (gearchiveerd)
Kleur Covid-vaccins hier (gearchiveerd) en hier (gearchiveerd)
Factchecks AP (gearchiveerd) en Full Fact (gearchiveerd)
Samenvatting productkenmerken Pfizer (gearchiveerd)
Samenvatting productkenmerken Moderna (gearchiveerd)
Samenvatting productkenmerken AstraZeneca (gearchiveerd)
Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com