WHO waarschuwt om andere redenen dan vaccins voor nieuwe slachtoffers

1.7.2021, 09:02 (CEST)

Een Facebookgebruiker stelt dat de Wereldgezondheidsorganisatie zegt dat de vaccins niet werken maar juist voor veel slachtoffers gaan zorgen in de herfst van 2021. Dat leidt hij af uit een artikel van de nieuwswebsite Joop.

Beoordeling:

De bewering is fout. De Wereldgezondheidsorganisatie waarschuwt inderdaad voor een nieuwe golf in de herfst van 2021. Dit doen ze alleen niet omdat de vaccins slachtoffers zouden maken, maar vanwege de grote versoepelingen in verschillende Europese landen. Dit in combinatie met het feit dat nog lang niet iedereen is gevaccineerd, leidde tot de oproep van de WHO om goed op te passen. Zeggen dat de WHO met dit bericht bevestigt dat de coronavaccins niet werken, is onjuist.

Feiten:

Coronabesmettingen, ziekenhuisopnames en sterfgevallen nemen in heel Europa snel af, maar het risico van een heropleving in de herfst van 2021 blijft hoog door de versoepelingen in meerdere landen. Daar waarschuwde de Wereldgezondheidsorganisatie (WHO) voor bij de lancering van een nieuwe campagne op 10 juni 2021. "We weten uit ervaring dat het te snel versoepelen van de coronamaatregelen kan leiden tot een nieuwe golf van besmettingen, en daarbij ook nieuwe lockdowns, onnodige doden en economische gevolgen," zei de WHO-directeur voor Europa, Dr Hans Henri P. Kluge.

Het artikel van Joop, wat onderdeel is van de facebookpost, refereert op zijn beurt aan een artikel van The Guardian, waarin de waarschuwingen van Kluge te lezen zijn. Die uitspraken komen uit een persconferentie die Kluge op 10 juni gaf.

Een deel van de waarschuwing van de WHO berust op het feit dat nog lang niet iedereen in Europa is gevaccineerd. Op het moment van de WHO-persconferentie van 10 juni had zo'n 30% van de Europese bevolking tenminste één prik gehad en was 17% volledig gevaccineerd.

De opkomst van de deltavariant van het coronavirus speelt ook een rol. Deze variant lijkt namelijk volgens overtuigend bewijs besmettelijker, zei Katy Smallwood, 'incident manager' bij de WHO, tijdens de persconferentie (vanaf minuut 19'15). "We zien ook wat bewijs dat het (de deltavariant) de opgebouwde immuunrespons van gevaccineerde mensen zou kunnen omzeilen, zeker na slechts één dosis van het vaccin," aldus Smallwood.

Tegen de deltavariant lijken de huidige ontwikkelde coronavaccins nog steeds veel bescherming te bieden, maar inderdaad wel in iets mindere mate dan tegen de oorspronkelijke variant waar ze op zijn ontwikkeld. Uit een analyse van Public Health England (PHE) van 22 mei bleek dat de vaccins van Pfizer en AstraZeneca voor respectievelijk 88% en 60% beschermden tegen symptomatisch ziek worden door COVID-19. De studie stelt ook dat één dosis van Pfizer of AstraZeneca slechts voor 33 procent effectief is tegen de deltavariant, en dat na drie weken.

Ook Moderna en Janssen zouden rond deze percentages moeten scoren, zei de Amerikaanse dokter Scott Gottlieb, voormalig bestuursvoorzitter van de Food and Drug Administration (FDA), in het nieuwsprogramma Face the Nation. Dit werd ook bevestigd door dr Anthony Fauci, medisch adviseur van de Amerikaanse regering, in The Washington Post.

De WHO bevestigt in de persconferentie van 10 juni, waar ook het artikel van Joop indirect van is afgeleid, dus zeker niet dat de vaccins niet werken, of zelfs (zoals op Facebook beweerd) dat ze de oorzaak zullen zijn van dodelijke slachtoffers in de herfst. De WHO waarschuwt alleen voorzichtig om te gaan met de versoepelingen. Zeker omdat een groot deel van de Europeanen nog niet gevaccineerd is.

Links:

Facebookpost (gearchiveerd

Joop artikel (gearchiveerd)

The Guardian artikel (gearchiveerd)

Persbericht WHO (gearchiveerd)

WHO persconferentie 10 juni (gearchiveerd)

PHE analyse 22 mei (gearchiveerd)

Face the Nation (gearchiveerd)

Washington Post artikel (gearchiveerd)

Contact met het dpa-feitencheckteam: factcheck-netherlands@dpa.com